Czy celiakia wpływa na narząd wzroku?

• Autorzy: Adamczewska Patrycja , Piotrowska Natalia , Młyniuk Patryk , Kałużny Bartłomiej J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celiakia (ang. coeliac disease), nazywana inaczej glutenozależną chorobą trzewną, to choroba genetyczna o charakterze autoimmunologicznym, czyli spowodowana nieprawidłową reakcją odpornościową organizmu przeciwko własnym tkankom, w której spożywanie glutenu prowadzi do uszkodzenia jelita cienkiego. U chorych na celiakię występuje nietolerancja glutenu. Glutenem określa się składowe białka zawartego w zbożach, takich jak pszenica, żyto czy jęczmień. Spożywanie glutenu prowadzi do stanu zapalnego i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, a następnie do zaniku kosmków jelitowych (wypustek błony śluzowej jelit odpowiedzialnych za przyswajanie substancji odżywczych z pożywienia), co prowadzi do zaburzeń wchłaniania, a w konsekwencji do niedożywienia i niedoborów składników odżywczych. Upośledzone wchłanianie pokarmu prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych. Reakcja autoimmunologiczna nie musi ograniczać się do jelita cienkiego, a dotyczy również innych narządów, w związku z tym celiakia może objawiać się różnymi symptomami w obrębie przewodu pokarmowego, ale także poza nim. Na obecną chwilę jedyną metodą leczenia celiakii jest ścisłe stosowanie diety bezglutenowej od momentu zdiagnozowania do końca życia [1,2].

Słowa kluczowe

PL

celiakia; narząd wzroku; choroby genetycznie uwarunkowane; gluten; nietolerancja glutenu; dieta bezglutenowa

• Wydawca: MAGMONI Sp. z o.o.
• Czasopismo: Optyka
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 5
• Strony: 64--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. 40 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Adamczewska Patrycja

• 'Koło Naukowe Optometrii Oculus, Klinika Okulistyki i Optometrii, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

autor

Piotrowska Natalia

• 'Koło Naukowe Optometrii Oculus, Klinika Okulistyki i Optometrii, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

autor

Młyniuk Patryk

• Klinika Okulistyki i Optometrii, Katedra Chorób Oczu, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

autor

Kałużny Bartłomiej J.

• Klinika Okulistyki i Optometrii, Katedra Chorób Oczu, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• 1. T.G. Martins, A.L. Costa, M.K. Oyamada et al. Ophthalmologic manifestations of celiac disease. Int J Ophthalmol. 2016; 9(1): 159-162
• 2. G. Konińska, A. Marczewska, P. Sabak-Huzior, M. Źródlak. Celiakia i dieta bezglutenowa. Praktyczny Poradnik. Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią na Diecie Bezglutenowej, Warszawa 2021
• 3. R. Dönmez Gün, A.T. Kaplan, N. Zorlutuna Kaymak et al. The impact of celiac disease and duration of gluten free diet on anterior and posterior ocular structures: Ocular imaging based study. Photodiagnosis and Photodynamic Therapy 2021; 34: 102214
• 4. M. De Bernardo, L. Vitiello, M. Battipaglia et al. Choroidal structural evaluation in celiac disease. Sci Rep. 2021; 12; 11(1): 16398
• 5. G. Doğan, S. Şen, E. Çavdar et al. Should we worry about the eyes of celiac patients? Eur J Ophthalmol. 2020; 30(5): 886-890
• 6. T.G. Martins, A.L. Costa. Decreased visual acuity secondary to celiac disease. Einstein (Sao Paulo) 2012; 10(3): 389-390
• 7. K J. Marcdante, R.M. Kliegman, A.M. Schuh. Vitamin and Mineral Deficiencies. Nelson Essentials of Pediatrics, Chapter 31,118-127
• 8. A. Alwitry. Vitamin A deficiency in coeliac disease. Br J Ophthalmol. 2000; 84(9): 1079-1080
• 9. Gluten Free Society. Eyesight Problems? Gluten might be a factor, data dostępu: 29.03.2023 www.glutenfreesodety.org/eyesight-problems-gluten-might-be-a-factor/?fbclid=IwAR0C0HSZxvHUzb90rs3G0o5nnyw~7wMddAKEebAq3Y21 d4LFK4l5HPFCM_E
• 10. K.P. West Jr. Vitamin A deficiency disorders in children and women. Food Nutr Bull. 2003; 24(4 suppl): S78-90
• 11. D. Hos, C. Cursiefen. Severe vitamin A deficiency in a child presenting as xerophthalmia. J Pediatr. 2014; 165(4): 875
• 12. T.G. Martins, M.A. Sipahi, F.M. Dos Santos et al. Eye disorders in patients with celiac disease and inflammatory bowel disease: A study using clinical data warehouse. Eur J OphthaImol. 2021 Apr 25:11206721211012849
• 13. A. Therrien, C.P. Kelly, J.A. Silvester. Celiac Disease: Extraintestinal Manifestations and Associated Conditions. J Clin Gastroenterol. 2020 Jan; 54(1): 8-21
• 14. U.K. Raina, N. Goel, R. Sud et al. Bilateral total cataract as the presenting feature of celiac disease. Int Ophthalmol. 2011 Feb; 31(1): 47-50
• 15. L. Hazar, G. Oyur, K. Atay. Evaluation of Ocular Parameters in Adult Patients with Celiac Disease. Curr Eye Res. 2021; 46(1): 122-126
• 16. K. Ayar, R. Tunç, H. Pekel et al. Prevalence of sicca symptoms and Sjögren's syndrome in coeliac patients and healthy controls. Scand J Rheumatol. 2020; 49(3): 233-238
• 17. T. van Gils, G. Bouma, H.J. Bontkes et al. Self-reported oral health and xerostomia in adult patients with celiac disease versus a comparison group. Oral Surg Oral Med Oral. Pathol Oral Radiol 2017; 124: 152-156
• 18. .I.T. Cruz, F.C. Fraiz, A. Celli et al. Dental and oral manifestations of celiac disease. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2018; 23: e639-e45
• 19. S.R. Witherspoon, D. Callanan. Celiac disease presenting as a xerophthalmic fundus. Retina 2008; 28: 525-526
• 20. F. Erbasan, D.T. Coban, U. Karasu et al. Primary Sjögren's syndrome in patients with celiac disease. Turk J Med Sci. 2017 Apr 18;47 (2): 430-434
• 21. D.V. Balaban, A. Mihai, A. Dima et al. Celiac disease and Sjögren's syndrome: A case report and review of literature. World J Clin Cases 2020; 8(18): 4151-4161
• 22. E. Bartoloni, O. Bistoni, A. Alunno et al. Celiac Disease Prevalence is Increased in Primary Sjögren's Syndrome and Diffuse Systemic Sclerosis: Lessons from a Large Multi-Center Study. J Clin Med. 2019; 8
• 23. G. Caio, R. De Giorgio, F. Ursini et al. Prevalence of celiac disease serological markers in a cohort of Italian rheumatological patients. Gastroenterol Hepatol Bed Bench. 2018; 11: 244-249
• 24. C. Tsigalou, E. Stavropoulou, E. Bezirtzoglou. Current Insights in Microbiome Shifts in Sjogren's Syndrome and Possible Therapeutic Interventions. Front lmmunol. 2018 May 24; 9: 1106
• 25. P. Szodoray, Z. Barta, G. Lakos et al. Coeliac disease in Sjogren's syndrome - a study of 111 Hungarian patients. Rheumatol lnt 2004; 24: 278-282
• 26. S. Iltanen, P. Collin P. M. Korpela et al. Celiac disease and markers of celiac disease latency in patients with primary Sjogren's syndrome. Am J Gastroenterol 1999; 94: 1042-1046
• 27. P. Collin, T. Reunala, E. Pukkala et al. Coeliac disease - associated disorders and survival. Gut 1994; 35: 1215-18
• 28. M. Misiuk-Hojło. Zapalenie błony naczyniowej. Medycyna Praktyczna, (data dostępu: 20.03.2023 www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyblonynaczyniowej/74018,zapalenie-blony-naczyniowej-oka)
• 29. K. Mollazadegan, M. Kugelberg, L. Tallstedt, J.F. Ludvigsson. Increased risk of uveitis in celiac disease: a nationwide cohort study. Br J Ophthalmol. 2012; 96(6): 857-861
• 30. S. Dereci, S. Hizli, S. Bolu et al. Evaluation of eye health in children with type 1 diabetes mellitus and celiac disease. Niger J Clin Prad. 2022; 25(11): 1785-1791
• 31. E. Cerman, F. Esen, M. Eraslan, H. Kazokoglu. Orbital myositis associated with celiac disease. Int Ophthalmol. 2014; 34(3): 635-638
• 32. S. Bolukbasi, B. Erden, A. Cakir et al. Pachychoroid Pigment Epitheliopathy and Choroidal Thickness Changes in Coeliac Disease. J Ophthalmol. 2019 Feb 13; 2019: 6924191
• 33. M. De Bernardo, L. Vitiello, M. Battipaglia et al. Choroidal structural evaluation in celiac disease. Sci Rep. 2021 12; 11(1): 16398
• 34. S. Dereci, A. Asik, I. Direkci, A.S. Karadag, S. Hizli. Evaluation of eyeinvolvement in paediatric celiac disease patients. Int J Clin Prad. 2021; 75(11): el4679
• 35. M.M. Uzel, M. Citirik, M. Kekilli, P. Cicek. Local ocular surface parameters in patients with systemic celiac disease. Eye (Lond) 2017 Jut; 31(7): 1093-1098
• 36. R.S. Millington, M. James-Galton, J.L. Barburetal. Persistent visual impairment associated with occipital calcification and coeliac disease. J Neurol. 2015 Sep; 262(9): 2056-2063
• 37. M. Pfaender, W.J. D'Souza et at. Visual disturbances representing occipital lobe epilepsy in patients with cerebral calcifications and coeliac disease: a case series. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2004; 75(11): 1623-1625
• 38. E. Cerman, F. Esen, M. Eraslan, H. Kazokoglu. Orbital myositis associated with celiac disease. Int Ophthalmol. 2014 Jun; 34(3): 635-638
• 39. H. Zoubeidi, T. Ben Salem, I. Ben Ghorbel, M.H. Houman. Central Retinal Vein Occlusion Revealing Coeliac Disease. Eur J Case Rep Intern Med. 2016,20; 3(7): 000492
• 40. R.K. Malhi, A. Dhami, N.S. Malhi, A. Soni, G.S. Dhami. Central retinal vein occlusion revealing celiac disease: The first report of two cases from India. Indian J Ophthalmol. 2018; 66(9): 1315-1317

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).