Rozwój światowych technologii odzysku renu

• Autorzy: Leszczyńska-Sejda K. , Benke G. , Kopyto D. , Malarz J. , Ciszewski M.

Identyfikatory

DOI

10.15199/67.2016.10.3

Warianty tytułu

EN

Development of world technologies of rhenium recovery

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono przegląd wybranych światowych technologii stosowanych do odzysku renu. Opisano technologię odzysku renu z surowców molibdenowych, czyli proces Kennecott. W procesie tym ren odzyskuje się w postaci renianu(VII) amonu (nadrenianu amonu, APR) z zastosowaniem metody jonowymiennej. Inną technologią opartą na technice wymiany jonowej, jest krajowy sposób wydzielania renu z kwaśnych ścieków powstających w trakcie wytwarzania miedzi, gdzie obecnie produkuje się 8 t renianu(VII) amonu rocznie. Ważną techniką hydrometalurgiczną stosowaną do odzysku renu jest ekstrakcja rozpuszczalnikowa - stosuje się ją zarówno dla surowców miedziowych, jak i uranowych. W większości przypadków ren odzyskuje się w postaci APR, jednak istnieją technologie, w których w kolejnych etapach przetwarza się go na ren metaliczny metodami elektrochemicznymi lub z zastosowaniem metod metalurgii proszków. W artykule przedstawiono również opracowane i stosowane technologie odzysku renu z przepracowanych katalizatorów i odpadów superstopów, a w tym w ostatnim przypadku, ze szczególnym uwzględnieniem technologii krajowej opracowanej w Instytucie Metali Nieżelaznych w Gliwicach.

EN

This work presents review of the selected global trends in technologies of rhenium recovery. The Kennecott process dealing with rhenium recovery from molybdenum resources was a/so described here. Ion-exchange method is used to recover rhenium as ammonium perrhenate (APR). Another example based on ion-exchange technique is domestic rhenium recovery from acidic sewage obtained from copper production. Using this method 8 tons of ammonium perrhenate is produced per annum. Another noteworthy hydrometallurgical technique for rhenium recovery is a solvent extraction, which is used for copper as well as uranium raw materials. Mostly, rhenium is recovered as APR, however, there are some technologies including electrochemical and powder metallurgy methods to produce rhenium metal in subsequent stages. This work also presents developed and applied technologies concerning rhenium recovery from spent catalysts and superalloys wastes, particularly focused on a domestic technology developed in Institute of I\lon-Ferrous Metals in Gliwice.

Słowa kluczowe

PL

renian (VII) amonu; wymiana jonowa; ekstrakcja rozpuszczalnikowa; recykling

EN

ammonium rhenate(VII); ion-exchange; solvent extraction; recycling

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Rudy i Metale Nieżelazne Recykling
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 61, nr 10
• Strony: 429--434
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab.

Twórcy

autor

Leszczyńska-Sejda K.

• Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

autor

Benke G.

• Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

autor

Kopyto D.

• Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

autor

Malarz J.

• Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

autor

Ciszewski M.

• Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

Bibliografia

• [1] Abisheva Z. S., A. N. Zagorodnyaya, N. S. Bekturganov. 2011. "Review of technologies for rhenium recovery from mineral raw materials in Kazakhstan". Hydrometallurgy 109 (1-2): 1-8.
• [2] Benke Grzegorz, Katarzyna Leszczyńska-Sejda, Andrzej Chmielarz, Marek Dubrawski. 2015. Recykling komponentów złomów nadstopów zawierających ren. W Seminarium IMN, Zaawansowane materiały i technologie ich wytwarzania, 23-28. Instytut Metali Nieżelaznych.
• [3] Benke Grzegorz, Katarzyna Leszczyńska-Sejda, Andrzej Chmielarz, Krystyna Anyszkiewicz. 2013. Odzysk renu z niezagospodarowanych półproduktów i odpadów. W Nowe technologie oraz nowe konstrukcje maszyn i urządzeń do wzbogacania i metalurgicznego przerobu surowców mineralnych POIG 01.03.01-24-019/08, 154-162. Instytut Metali Nieżelaznych.
• [4] Chmielarz Andrzej, Grzegorz Benke, Zbigniew Śmieszek, Krystyna Anyszkiewicz, Katarzyna Leszczyńska-Sejda. 2003. Recovery and production of rhenium in copper metallurgy. W Conference Materials GDMB Copper 2003, Chile, Section 5 Hydrometallurgy, 667-676. GDMB Gesellschaft der Metallurgen und Bergleute e.V.
• [5] Chmielarz Andrzej, Grzegorz Benke, Katarzyna Leszczyńska- Sejda, Krystyna Anyszkiewicz, Kinga Litwinionek. 2010. Recovery and production of rhenium in copper metallurgy. W Conference Materials GDMB Copper 2010, Hamburg, Germany, Section 5 Hydrometallurgy, 1803-1814. GDMB Gesellschaft der Metallurgen und Bergleute e.V.
• [6] Churchward P. E., J. B. Rosenbaum. 1963. Sources and recovery methods for rhenium. W United States Bureau of Mines. Report of Investigations, 6246-6248. United States Departament of the Interior.
• [7] Colton R. 1965. The Chemistry of Rhenium and Technetium. London- New York-Sydney: John Wiley & Sons, 1-25.
• [8] Gmelin A. 1967. "Rhenium and silver". 70: 152-154.
• [9] http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/rhenium/ (21.03.2016).
• [10] Millensifer T. A. 2010. Rhenium and rhenium compounds. W Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology, 1-21. John Wiley & Sons.
• [11] Müller E. Thomas, Matthias Beller. 1998. "Metal-Initiated Amination of Alkenes and Alkynes". Chemical Reviews 98: 675-704.
• [12] Roskill Information Services Ltd. 2006. The Economics of Rhenium, seventh ed. London: Roskill Information Services Ltd.
• [13] Smakowski Tadeusz, Krzysztof Galos, Ewa Lewicka. 2014. Mineral Yearbook of Poland 2014. Warszawa: Polish Geological Institute- National Research Institute.
• [14] Sutulov Alexander. 1965. Molybdenum Extractive Metallurgy. Chile: University of Concepcion.
• [15] Taylor P. R., C. Anderson. 2013. "Extractive Metallurgy of Rhenium". A Review Minerals and Metallurgical Processing 30 (1): 59-73.