Jordanów – the town's genesis, urban layout and heritage protection. Initial remarks

• Autorzy: Kuśnierz Kazimierz

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.19.114.11330

Warianty tytułu

PL

Jordanów – geneza powstania, układ urbanistyczny oraz problematyka ochrony dziedzictwa kulturowego. Uwagi wstępne

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article discusses the history of the spatial development of the town of Jordanów, as well as the cultural heritage sites located inside the territory of this urban centre. Jordanów, currently located within the administrative area of the Lesser Poland Voivodship, in the district of Sucha, was founded as a private town in 1564 and issued a charter by the Krakow Voivod Spytek Jordan of Zakliczyn. The urban centre is an example of a town which was founded in cruda radice–i.e. on previously undepeveloped land–during the early modern period but whose model bears a similarity to traditional urban forms used in previous centuries.

PL

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki historii rozwoju przestrzennego miasta Jordanów oraz zabytków dziedzictwa kulturowego zlokalizowanych na terenie tego ośrodka. Jordanów, położony obecnie w granicach województwa małopolskiego, w powiecie suskim, został założony jako miasto prywatne w 1564 roku z fundacji wojewody krakowskiego Spytka Jordana z Zakliczyna. Ośrodek jest przykładem miasta, które lokowano na surowym korzeniu w okresie nowożytnym, ale jego rozplanowanie nawiązuje do tradycyjnych form urbanistycznych stosowanych w wiekach wcześniejszych.Niniejszy artykuł dotyczy problematyki historii rozwoju przestrzennego miasta Jordanów oraz zabytków dziedzictwa kulturowego zlokalizowanych na terenie tego ośrodka. Jordanów, położony obecnie w granicach województwa małopolskiego, w powiecie suskim, został założony jako miasto prywatne w 1564 roku z fundacji wojewody krakowskiego Spytka Jordana z Zakliczyna. Ośrodek jest przykładem miasta, które lokowano na surowym korzeniu w okresie nowożytnym, ale jego rozplanowanie nawiązuje do tradycyjnych form urbanistycznych stosowanych w wiekach wcześniejszych.

Słowa kluczowe

EN

Jordanów; Jordanów's urban layout; Jordanów's cultural heritage

PL

Jordanów; układ urbanistyczny Jordanowa; dziedzictwo kulturowe Jordanowa

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Technical Transactions
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 116, iss. 11
• Strony: 41--49
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., il.

Twórcy

autor

Kuśnierz Kazimierz

• Faculty of Architecture Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Kuśnierz K., Rynki wybranych miast nowożytnych w Małopolsce – cz. 1 (ośrodki gospodarcze) / Market squares in the selected modern towns in Lesser Poland – p. 1 (economic centres), “Wiadomości konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” no. 55/2018, 135–140.
• [2] Rejestr Zabytków Województwa Małopolskiego, www.wuoz.malopolska.pl (online: 15.10.2019).
• [3] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Jordanów, Uchwała Nr XXXVI/245/2006 Rady Miasta Jordanowa z dnia 26 czerwca 2006 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Jordanów. app. no 5.
• [4] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Publ. Filip Sulimierski and Władysław Walewski, Warszawa 1880–1914, vol. 3.
• [5] Jordanów. Monografia miasta, S. Bednarz, P. Sadowski (ed.), Publ. Prasa Beskidzka, Bielsko-Biała 2013.
• [6] Kiryk F., Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1985.
• [7] Książek M., Zagadnienia genezy rozplanowania i typologii miast prywatnych XVI i XVII wieku w Południowej Małopolsce, Wydawnictwo PK, Kraków 1988.
• [8] Kuśnierz K., Miejskie ośrodki gospodarcze wielkich latyfundiów południowej Polski w XVI oraz XVII wieku, Wydawnictwo PK, Kraków 1989.
• [9] Książek M., Kuśnierz K., Wójcikiewicz M., Malik R., Motak M., Ziemia Krakowska. Studium struktury osadniczej i sieci dróg, Gdańsk-Kraków 1990, typescript [in:] Chair of the History of Architecture, Urban Planning and Art, CUT FoA.
• [10] Kuśnierz-Krupa D., Jaśliska w średniowieczu na tle miast dawnego powiatu bieckiego, Wydawnictwo PK, Kraków 2013.
• [11] Kuśnierz-Krupa D., Original historical spatial development research methodology on the example of the town of Skawina in Lesser Poland, “Landscape Architecture and Art” no. 14/2019, 18–23.

Uwagi

EN

Section "Architecture and Urban Planning"

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).