Metodyka generowania numerycznego modelu terenu na podstawie rosyjskich stereoskopowych zobrazowań TK-350

• Autorzy: Ewiak I.

Warianty tytułu

EN

Methodology of generation of dem from russian TK-350 stereo images

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano metodykę generowania numerycznego modelu terenu (NMT) na podstawie rosyjskich obrazów stereoskopowych TK-350. Do badań wykorzystano panchromatyczną scenę stereoskopową TK-350 o pokryciu podłużnym 60 %, pozyskaną w październiku 2000 roku, w ramach jednej z ostatnich misji systemu Comet. Scena pokrywała swym zasięgiem obszar południowo-wschodniej Polski, w granicach, którego, znalazły się tereny o różnorodnych formach ukształtowania. Do opracowania danych źródłowych TK-350 wykorzystano oprogramowanie Z-Space będące modułem funkcyjnym systemu fotogrametrycznego Ortho/Z-Space, przeznaczonego głównie dla tego rodzaju danych. Stwierdzono, że wykorzystanie pełnego zestawu precyzyjnych danych orbitalnych do wyznaczenia elementów orientacji zewnętrznej zdjęć TK-350 zapewnia dokładność wyznaczenia tych elementów na poziomie 1/3 piksela obrazu źródłowego. Stwierdzono również, że technika pomiaru korelacyjnego odniesiona do cyfrowych obrazów TK-350 pozwala wygenerować NMT z dokładnością m H = 3.2 m dla terenów równinnych i falistych oraz 3.9 m dla trenów pagórkowatych i górzystych. Wykazano, że niedostosowanie parametrów programowych pomiaru korelacyjnego NMT na obrazach TK-350 jest główną przyczyną spadku jego dokładności. Stwierdzono, że pomiary wysokościowe realizowane techniką korelacji obrazów na bazie danych TK-350 stanowią doskonały materiał źródłowy do generowania warstwic na mapach topograficznych w skalach od 1:25 000 do 1:20 0000, w zależności od charakteru ukształtowania rzeźby terenu.

EN

Russian satellite stereo photographs taken with TK-350 cartographic cameras (GSD = 10m) have been collected for more then 20 years. Till 1991 this data was only available to Russian federal surveying offices and used for updating 1:25 000 scale topographic maps. Data from TK-350 has been made available worldwide after the US lifted the ban on satellite data with resolutions below 10 m.This data has not so far been used in Poland. The research project sponsored by the Ministry of Science is currently carried out at the Institute of Geodesy and Cartography in Warsaw. It will evaluate the usefulness of TK-350 data for the generation of photogrammetric products for topographic databases including the accuracy of DTM measurements based on stereoscopic TK-350 data. The results published in foreign literature refer mainly to analytical photogrammetry, and are based on inappropriate reference data and disqualify the TK-350 data. In the described project, one stereoscopic TK-350 scene with a 60 % overlap of southwest of Poland was acquired on 20 Oct. 2000 by a Comet satellite. Russian original Z-Space software was used for orientation of the stereogram. Using this software and the original full set of orbital data orientation, an accuracy of 1/3 of pixel was achieved. Generation of DEM was done with the use of the image correlation method. RMSE (Z) = 3.2 m for flat regions and RMSE (Z) = 3.9 m for hilly regions were achieved. Satellite TK-350 photographs could be used for DEM and contour line generation on topographic maps on scales smaller then 1:25 000 for flat regions and on scales smaller then 1:200 000 for hilly regions.

Słowa kluczowe

PL

fotogrametria cyfrowa; rosyjskie zdjęcia satelitarne; korekcja geometryczna; korelacja obrazów; numeryczny model terenu; analiza dokładności

EN

digital photogrammetry; Russian satellite photographs; geometric correction; image correlation; DEM; accuracy

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Geodetów Polskich
• Czasopismo: Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 16
• Strony: 177--186
• Opis fizyczny: Bbliogr. 6 poz.

Twórcy

autor

Ewiak I.

• Zakład Fotogrametrii, Instytut Geodezji i Kartografii w Warszawie, tel. [phone]

Bibliografia

• 1. Buyuksali G., Kacak G., Oruc M., Akcin H., Jacobsen K., 2000. Accuracy Analysis, DEM Generation on Validation Using Russian TK-350 Stereo-Images. http://www.sovinformsputnik.com/jac_PR04.pdf
• 2. Chekalin V. F., Fomtchenko M. M., 2000. Russian Concept of Space Images Digital Processing. ISPRS Congress, Amsterdam.
• 3. Ewiak I., 1999. Filtracja NMT obszarów zurbanizowanych, Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 9, s. 35-39.
• 4. Lavrov, V. N., 2000. Mapping with the Use of Russian Space High Resolution Images, ISPRS Congress, Amsterdam. http://www.sovinformsputnik.com/lavrov_2eng.pdf
• 5. Nekrassov V. V., Chekalin V. F., Moltchachkine N. M., 2006. Ortho/z-space software: highly accurate orthorectification of very high resolution satellite images.
• 6. Sovinformsputnik. 2006. http://www.sovinformsputnik.com