Stulecie zdobycia południowego bieguna Ziemi

• Autorzy: Kohler P.

Warianty tytułu

EN

Centenary of the attainment of the South Pole of the Earth

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The turn of the 19th and 20th centuries is a period of intensive research on Antarctica. It was during this period that the South Pole was attained. There were four expeditions which attempted to reach the South Pole: The British National Antarctic Expedition, (1901-1904), on the ship „Discovery”, was led by Robert Falcon Scott (1868-1912). The British tried to reach as far south as possible and on December 31, 1902 they reached 82°17’S. The British Antarctic Expedition (1907-1909) on the ship „Nimrod”, led by Ernest Shackleton. On January 9, 1909 the expedition reached 88°23’S. 3.The Norwegian expedition on the ship „Fram” (1911-1912), led by Roald Amundsen (1872-1928). Amundsen and Olav Bjaaland (1873-1961), Oscar Listing (1871-1936), Helmer Hanssen (1870-1956) and Sverre Hassel (1876-1928) on December 14, 1911 were the first to reach the geographic South Pole. 4. Scott’s expedition on the ship „Terra Nova” (1911-1913). The expedition to the South Pole began on November 1, 1911. Scott, Henry R. Bowers (1883-1912), Edgar Evans (1876-1912), Lawrence Oates (1880-1912) and Edward A. Wilson (1872-1912) reached the South Pole on January 17, 1912. They all died on their way back. The participants of all expeditions led to attain the South Pole carried out observations, collected various samples and conducted scientific observations. Afterwards, the collected data and objects were compiled scientifically, sometimes for many years on. During that time, the following, among other, was discovered: the shelf character of Ross Ice Shelf, the Taylor Valley (the first of the snow-free Antarctic „oases”), setting up the basic stratigraphy of the Victoria Land mountains, about 40 thousand various geological and biological specimens were brought home, the latter belonged to more than 2,000 species of plants and animals, among which, more than 400 were species new to science.

Słowa kluczowe

PL

Antarktyda; biegun południowy; polarystyka; Amundsen Roald; Scott Robert Falcon

EN

Antarctica; South Pole; polaristics; Amundsen Roald; Scott Robert Falcon

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 58, nr 2
• Strony: 57--75
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Kohler P.

• Zakład Badań i Dokumentacji Polarnej im. Prof. Z. Czeppego, Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

Bibliografia

• A. B. Dobrowolski: Męczennicy polarni. Nakładem miesięcznika „Wiedza i Życie”, Warszawa 1933, ss. 32.
• A. B. Dobrowolski: Męczennicy polarni. Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów 1937, ss. 56.
• G. Bailey, K. Foster: Narty kapitana Scotta. Wydawnictwo Jedność, Kielce 2010, ss. 40, tłumaczyła Zuzanna Ferenc-Warchałowska.
• K. Holt: Wyścig. Oficyna Wydawnicza Interim, Warszawa 1991, ss. 243, z norweskiego przełożyła A. Marciniakówna.
• G. Murray: Botany [w:] G. Murray (red.): The Antarctic Manual for the Use of the Expedition of 1901. Royal Geographic Society, London 1901.
• D. H. Stam, D. C. Stam: Books on Ice. British and American literature of polar exploration. The Grolier Club, New York 2005, ss. XXI + 157.
• B. Riffenburgh: Shackleton‘s forgotten expedition: the voyage of the Nimrod. Bloomsbury, New York 2004.
• R. Krechowicz: Amundsen. Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa 1935, ss. 96.
• R. Amundsen: Die Nordwest-Passage. Meine Polarfahrt auf der Gjöa 1903 bis 1907. A. Langen. München 1908, ss. 544 + 3 mapy.
• R. Amundsen: Die Eroberung des Südpols. Die norwegische Südpolfahrt mit dem Fram 1910-1912. J.F. Lehmann’s Verlag, München 1912, Erster Band ss. XVI + 499 + mapa, Zweiter Band, ss. 501-980 + mapa.
• R. Amundsen: Zdobycie bieguna południowego. „Iskry”, Warszawa 1957, ss. 439. Wyd. pierwsze polskie. Tłumacz: Bronisław Wojciechowski; Wyd. drugie, Warszawa 1966.
• http://en.wikipedia.org/wiki/Frederick_Cook (dostęp: 5 II 2012)
• http://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Peary (dostęp: 5 II 2012).
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Pemikan (dostęp: 5 II 2012)
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Olav Bjaaland (dostęp: 29 II 2012)
• http://en.wikipedia.org/wiki/Helmer_Hanssen (dostęp: 29 II 2012)
• http://en.wikipedia.org/wiki/Sverre__Hassel (dostęp: 29 II 2012)
• http://en.wikipedia.org/wiki/Oscar Wisting (dostęp: 29 II 2012)
• R. F. Scott: Ostatnia wyprawa Scotta. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1960, ss. 686 + mapa. Z angielskiego tłumaczył I. Bukowski.
• A. Cherry-Garrard: The Worst Journey in the World. Penguin Books, London 1970 [1922].
• J. Babiacz, W. Wa1czak: Zarys historii odkryć geograficznych. Wyd. 3. PWN, Warszawa 1970 [wyd. 1971], ss. 354.
• http://en.wikipedia.Org/wiki/Robert_Falcon_Scott#cite_note-FOOTNOTEUSA_Today.2C_16_Januar (dostęp: 5 II 2012).
• D. S. Senchina: A historical survey of botanical exploration in Antarctica. „Huntia” 2005 t. 12 nr 1 s. 31-69.
• G. E. Fogg: A history of Antarctic science. Cambridge University Press, Cambridge 1992, ss. XXI + 483.
• H. T. Ferrar: Report on the field geology of the region explored during the “Discovery” Antarctic Expedition, 1901-4. National Antarctic Expedition 1901-4, Natural History. Vol. I. Geology. British Museum, London 1907.
• W. N. Edwards: The occurrence of Glossopteris in the Beacon Sandstone of Ferrar Glacier, South Victoria Land. „Geological Magazine” 1928 t. 65, s. 323-327.
• E. H. Shackleton: The heart of the Antarctic, being the story of the British Antarctic Expedition, 1907-1909. vol. 1 i 2. Philadelphia 1909. J. B. Lippincott Company.
• T. W. E. David, R. E. Prieslley: British Antarctic Expedition 1907-9. Reports on the scientific investigations. Geology. T. I. Glaciology, physiography, stratig raphy, and tectonic geology of South Victoria Land. Heinemann, London 1914.
• M. Jones: The last great quest: captain Scott’s Antarctic sacrifice. Oxford University Press, New York 2003.
• http://vvvvw.nhm.ac.uk/about-us/news/2012/ianuary/scotts-south-pole-expedition-science-legacy 107676.html (dostęp: 5 II 2012)