Wstępna ocena skutków wieloletniego stosowania chlorku sodu do zwalczania gołoledzi na drzewa i glebę przy drodze krajowej nr 12

• Autorzy: Marosz A.

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2016.1.1.013

Warianty tytułu

EN

Preliminary effect of long time used sodium chloride against winter slippery on roadside trees and soil along main national road no 12

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonych badań terenowych i analiz było poznanie wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych związanych z zimowym zwalczaniem śliskości na roślinność przydrożną i glebę. Badania przeprowadzono przy drodze głównej nr 12 w centralnej Polsce w 4 lokalizacjach. Roślinność i gleba w sąsiedztwie dróg są szczególnie narażone na liczne stresy abiotyczne i uszkodzenia. Na skutek długookresowego używania soli do poprawy bezpieczeństwa ruchu na drodze gleba narażona jest na skażenie i wysoką akumulację szkodliwych jonów sodu i chloru. W takcie badań pobrano próby gleby i liści do analiz chemicznych, pomiaru poziomu EC i pH gleby, przeprowadzono szczegółowe obserwacje drzew oraz ocenę uszkodzeń blaszki liściowej. W bezpośrednim sąsiedztwie drogi zaobserwowano wysoki poziom zasolenia gleby oraz wysokie pH (odczyn zasadowy) wskaźniki te maleją w miarę wzrostu odległości od krawędzi jezdni. W przypadku zasolenia różnice stają się nieistotne od 7-8 m od krawędzi jezdni. Natomiast w przypadku wartości pH próbki z pola uprawnego wskazują, iż gleby są bardzo kwaśne i kwaśne, a przy drodze zasadowe. Zwiększoną akumulację sodu w liściach odnotowano u wszystkich rodzimych drzew rosnących przy drodze co najmniej 25 lat. U gatunków obcych jak Acer saccharinum, Quercus rubra i Robinia pseudoacacia zawartość sodu w liściach nie różniła się od roślin kontrolnych, a blaszki liściowe nie miały objawów nekrozy.

EN

The aim of the local study and chemical analyses was identification of the impact of transport pollution connected with removing winter ice and snow from the roads on roadside plants and soils. The study was conducted near the main road no 12 in central Poland, in 4 locations. Plants and soil along the roads are particularly exposed on many stresses and injuries. As consequence of long time of application salts to maintain safe driving conditions on the road, side soil is exposure for contamination and high accumulation of sodium and chloride ions. During the experiment soil and leaves samples were taken for chemical analysis and EC or pH determination. Observation of trees and leaf-blade damage were also made. High soil salinity an pH were observed in the direct roadside. Values are decreasing when the distance from the road curb is increasing. In case of salinity data are becoming statistically not important at 7-8 m from the road curb. Whereas pH values of soil samples from the field are acidity compared to samples taken from the roadside that are alkaline. The results indicate that sodim chloride de-icing affects of sodium downloading by the native species of trees grown along the road at least of 25 years. Amount of sodium ions in the leaves of alien species such as Acer saccharinum, Quercus rubra and Robinia pseudoacacia did not differ according to control ones, and there were any damage or leaf - burning symptoms observed.

Słowa kluczowe

PL

gleba; zasolenie; alkalizacja; pH; pobieranie sodu; akumulacja sodu; stres solny

EN

soil; salinity; alkalization; soil pH; sodium uptake; sodium accumulation; salinity stress

• Wydawca: Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2016
• Tom: nr I/1
• Strony: 177--189
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Marosz A.

• Pracownia Szkółkarstwa Roślin Ogrodniczych Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach Ul. 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice, Tel. [phone]

Bibliografia

• Bach A., Pawłowska B. (2006). Effect of sodium chloride salinity and pH of soil on ornamental Urban trees in Kraków with regard to nature conservations in cities. Ecological Chemistry and Engineering 13: 455-461.
• Bach A., Frazik-Adamczyk M., Pawłowska B., Pniak M. (2007). Wpływ warunków miejskich na zdrowotność lip (Tilia × europaea) 'Pallida' w alei Najświętszej Marii Panny w Częstochowie. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu 383 seria Ogrodnictwo 41: 11-16.
• Baczewska A.H., Dmuchowski W., Jozwiak A., Gozdowski D., Brągoszewska P., Dąbrowski P., Świeżewska E. (2014). Effect od salt stress on perenol lipids in the leaves of Tilia 'Euchlora'. Dendrobiology 72: 177-186.
• Blomqvist G., Johansson E.L. (1999). Airborn spreading and deposition of de-icing salt - a case study. The Science of the Total Environment 235: 161-168
• Brogowski Z., Czarnowska K., Chojnicki J., Pracz J., Zagórski Z. (2000). Wpływ stresu solnego na stan chemiczny liści drzew z terenu miasta Łodzi. Roczniki Gleboznawcze 51 (1/2): 17-28.
• GDDKiA (2015). www.gddkia.gov.pl /pl/a/2057GDDDKiA-w-pelni-przygotowana-dozimowych-prac.
• GPR (2010). www.gddkia.gov.pl/pl/987/gpr2010
• Green S.M., Cresser M.S. (2008). Nitrogen cycle disruption through the application of de-icing salts on upland highways. Water, air and Soil Pollution 188: 139-153.
• Kaya C., Ak B.E., Higgs D. (2003). Response of salt-stress strawberry plants to supplementary calcium nitrate and/or potassium nitrate. Journal of Plant Nutrition. 26: 543-560.
• Marosz A., Nowak J.S. (2008). Effect of soil salinity stress on growth and macroelements uptake of four tree species. Dendrobiology 59: 23-29.
• Marosz A. (2011). Soil pH, electrical conductivity values and roadside leaf sodium concentration at three sites in central Poland. Dendrobiology 66: 49-54.
• Marosz A. (2014). Stan istniejący założonych w latach 2008 i 2010 zadrzewień przy drodze ekspresowej S7 między Jedlińskiem i Grójcem. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich II/1: 265-278. (5p)
• Mazur Z., Radziemska M., Dptuła D. (2011). Wpływ środków do zwalczania śliskości jezdni na zawartość chlorków w glebach wzdłuż ulic Olsztyna. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 50: 212-217
• Norrström A.C., Bergstedt E. (2001). The impact of the road de-icing salts (NaCl) on colloid dispersion and base cation pools in roadside soils. Water, Air and Soil Pollution 127: 281-299.
• Przybulewska K., Krompiewska A. (2005). Wpływ wzrastającego zasolenia NaCl na liczebność drobnoustrojów metabolizujących wybrane związki organiczne w glebie. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 505: 323-329.
• Rengel Z. (1992). The role of calcium in salt toxicity. Plant Cell Envirnonment 15: 625-632.
• Sławiński J., Gołąbek E., Senderak G. (2014). Wpływ zanieczyszczeń komunikacyjnych na glebę i uprawną roślinność przydrożną. Inżynieria Ekologiczna 40: 137-144.