Problematyka przywrócenia migracji ryb przez obiekty hydrotechniczne w korytach rzecznych

• Autorzy: Wierzbicki M.

Identyfikatory

DOI

http://dx.doi.org/10.12657/landfana.024.011

Warianty tytułu

EN

Aspects of the fish migration trough barrages restoration in river channels

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule poruszono problematykę przywrócenia migracji ryb przez obiekty hydrotechniczne w aspekcie oddziaływania piętrzenia na morfologię koryta. Omówiono zmiany jakie mogą nastąpić w korycie rzeki na skutek piętrzenia wody i jej wykorzystania dla celów energetycznych, oraz wpływ, jaki piętrzenie wywiera na warunki migracji organizmów wodnych, głównie ryb. Przedstawiono priorytety oraz założenia projektowe, które powinny spełniać współczesne konstrukcje przepławek tak, aby ich działanie było jak najbardziej efektywne. Na podstawie prac związanych z opiniowaniem dokumentacji projektowych oraz wniosków o dofinansowanie budowy przepławek ustalono, jakie elementy powinny być brane pod uwagę podczas opracowywania koncepcji, projektu oraz użytkowania przyjętego rozwiązania udrożnienia stopnia dla migracji organizmów. Wskazano na potrzebę rzetelnej analizy uwarunkowań formalnoprawnych, środowiskowych i technicznych oraz różnych wariantów rozwiązań.

EN

In this paper aspects of the fish migration trough barrages in context of the barrage influence on river morphology are presented. River morphology changes as the result of the artificial water level increasing and water usage for the power plant are described. Also the barrage influence on fish migration conditions is presented. Fishpass projects priorities and foundations that should be fulfilled to get maximum efficiency are discussed in this paper. On the basis of applications for providing finances of fishpass projects and their realizations, aspects that should be taken into consideration during the conception, project elaborating and the fishpass utilization are specified. The necessity of law regulations and environment and technical aspects adequate analyse is emphasized. Also different versions of available solutions should be analysed.

Słowa kluczowe

PL

piętrzenie wody; morfologia koryta; elektrownia wodna; migracja ryb; przepławka

EN

barrage; river morphology; water power plant; fish migration; fish pass

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 24
• Strony: 107--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys.

Twórcy

autor

Wierzbicki M.

• Katedra Inżynierii Wodnej i Sanitarnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań

Bibliografia

• Bylak A., Kukuła K., Kukuła E., 2009. Influence of regulation on ichthyofauna and benthos of the Różanka stream. Ecohydrology & Hydrobiology 9: 211–223.
• DVWK (Deutscher Verband für Wasserwirtschaft und Kulturbau), 2002. Fish passes – Design, dimensions and monitoring. FAO, Rome.
• Dysarz T., Wicher-Dysarz J., Przedwojski B., Wierzbicki M., 2006. Wpływ zabudowy oraz procesów morfodynamicznych na transformację reżimu hydrologicznego w cofkowej części zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 4: 213–222.
• Klimaszewski M., 2005. Geomorfologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kondolf G.M., 1997. Hungry water: effects of dams and gravel mining on river channels. Environmental Manage 21: 533–551.
• Kukuła K., 2001. Ichtiofauna górnego Sanu. Referat w PTH Kraków, 15.04.2011.
• Lessard J.L., Hayes D.B., 2003. Effects of elevated water temperature on fish and macroinvertebrate communities below small dams. River Research and Applications 19(7): 721–732.
• Popek Z., 2006. Warunki ruchu rumowiska wleczonego w małej rzece nizinnej. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Przedwojski B., 1998. Morfologia rzek i prognozowanie procesów rzecznych. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
• Przedwojski B., Dysarz T., Wicher-Dysarz J., Wierzbicki M., 2008. Analiza wpływu czynników morfodynamicznych i wegetacyjnych na kształtowanie warunków hydraulicznych w cofkowej części nizinnych zbiorników wodnych. Monografia. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań.
• Przedwojski B., Wierzbicki M., Wicher-Dysarz J., Walczak N., 2007. Stan zagrożenia powodziowego powyżej zbiornika Jeziorsko. Nauka, Przyroda, Technologie 1(2): 229–240.
• Radecki-Pawlik A., 2011. Hydromorfologia rzek i potoków górskich. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Kraków.
• Radke G., Bernaś R., Skóra M., 2012. Małe elektrownie wodne – duże problemy ekologiczne: przykłady z rzek północnej Polski. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 68(6): 424–434.
• Verspoor E., 1997. Genetic diversity among Atlantic salmon (Salmo salar L.) populations. ICES Journal of Marine Science 54: 965–973.
• Wierzbicki M., Hammerling M., Przedwojski B., 2008. Przebieg procesu erozji poniżej zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska XVII 2(40): 136–145.
• Wierzbicki M., Wicher J., 2002. Wpływ erozji poniżej zbiornika Jeziorsko na zmiany zachodzące w korycie rzeki Warty. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska XI 2(25): 91–102.
• Wiśniewolski W., Mokwa M., Zioła S., 2008. Migracje ryb – przyczyny, zagrożenia i możliwości ochrony. Monografia. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław.