Ochrona różnorodności biologicznej obszarów wiejskich w świetle zapisów gminnych programów ochrony środowiska

Ratajczyk, N.; Wolańska-Kamińska, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Ochrona różnorodności biologicznej obszarów wiejskich w świetle zapisów gminnych programów ochrony środowiska

Autorzy

Ratajczyk N. , Wolańska-Kamińska A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Biodiversity conservation in rural areas in view of the commune programmes of environmental protection

Języki publikacji

Abstrakty

Jednym z ważniejszych współczesnych globalnych problemów środowiskowych jest zmniejszanie się różnorodności biologicznej. Gminne programy ochrony środowiska mogą stanowić istotne narzędzie, służące jej ochronie na szczeblu lokalnym. Celem badań była ocena ochrony różnorodności biologicznej w zapisach programów ochrony środowiska gmin o dużych walorach przyrodniczych. Badania przeprowadzono w 20 gminach województwa łódzkiego, dla których przeanalizowano treść aktualnych programów ochrony środowiska. W wyniku badań stwierdzono, że najwięcej odniesień dotyczy ochrony, utrzymania i zwiększania zasobów leśnych, takie zapisy pojawiły się w prawie wszystkich dokumentach. Innym ważnym działaniem na rzecz zachowania różnorodności biologicznej, planowanym w badanych gminach, jest wspieranie istniejących i powoływanie nowych obszarów chronionych. Jednak zbyt ogólnie sformułowane harmonogramy finansowe nie gwarantują wypełnienia tych zapisów. W związku z tym niezbędne są dalsze badania dotyczące stopnia realizacji programów ochrony środowiska w zakresie ochrony różnorodności biologicznej.

The loss of biodiversity is one of the most important contemporary global environmental problems. Commune environmental protection programmes can be an important tool for biodiversity conservation at local level. The aim of the study was to assess the biodiversity conservation measures in environmental programmes of communes with high natural values. The study was based on the analysis of environmental protection programmes, in 20 communes of the Łódź region. Results of the study indicate that most references relate to the protection, maintenance and development of forest resources; such records appeared in almost all documents. Another important biodiversity conservation measure is the support of the existing and establishment of new protected areas. However, too general financial schedules do not guarantee the fulfilment of these tasks. Therefore, more research is needed to assess implementation of the programmes.

Słowa kluczowe

gminy wiejskie polityka ekologiczna program ochrony środowiska różnorodność biologiczna województwo łódzkie

biodiversity environmental programme environmental policy Łódź Region rural communes

Wydawca

Wydawnictwo ITP

Czasopismo

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

Rocznik

2015

Tom

T. 15, z. 3

Strony

113--125

Opis fizyczny

Bibliogr. 36 poz., rys.

Twórcy

autor

Ratajczyk N.

nataliat@biol.uni.lodz.pl

Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Zakład Ochrony Przyrody, ul. Banacha 1/3, 90-237 Łódź

autor

Wolańska-Kamińska A.

Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Zakład Ochrony Przyrody

Bibliografia

1. BARCZAK A. 2006. Zadania samorządu terytorialnego w zakresie ochrony środowiska. Warszawa. Dom Wydawniczy ABC. ISBN 83-74167-55-6 ss. 463.
2. BORYS T. 2011. Zrównoważony rozwój – jak rozpoznać ład zintegrowany. Problemy Ekorozwoju. Vol. 6. No. 2 s. 7582.
3. BURZYŃSKI I. (red.). 1998. Spalski Park Krajobrazowy. Moszczenica. Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. ISBN 83-910678-6-6 ss. 112.
4. DEMBEK W. 2012. Problemy ochrony polskiej przyrody w kontekście wspólnej polityki rolnej. Woda--Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 4 (40) s. 109-121.
5. EEA 2010. The European environment – state and outlook 2010: Biodiversity [online]. Copenhagen European Environment Agency. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.eea.europa.eu/soer/synthesis/synthesis/chapter3.xhtml
6. FORNAL-PIENIAK B., WYSOCKI CZ. 2010. Struktura ekologiczna krajobrazu gminy Ciężkowice. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 10. Z. 4 (32) s. 45-52.
7. GDOŚ 2014. Geoserwis [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/
8. GIORDANO K. 2005. Planowanie zrównoważonego rozwoju gminy w praktyce. Lublin. Wydaw. KUL. ISBN 83-7363-321-9 ss. 248.
9. GUS 2013. Baza danych lokalnych [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: www.stat.gov.pl/bdl
10. JAWOROWICZ-RUDOLF A. 2013. Ochrona różnorodności biologicznej na gruncie idealnej ochrony przyrody. W: Prawo ochrony różnorodności biologicznej. Pr. zbior. Red. M. Górski, J. Miłkowska-Rębowska. Warszawa. LEX a Wolters Kluwer business s. 77-112.
11. JERMACZEK M. (red.) 2008. Czego nie zalesiać? Zagrożone ekosystemy. W: Zalesiać czy nie zalesiać? Pr. zbior. Red. A. Jermaczek. Świebodzin. Wydaw. Klubu Przyrodników s. 31-46.
12. KŁODZIŃSKI M. 2012. Sieć ekologiczna Natura 2000 a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 1 (37) s. 56-69.
13. KOŁUDZKI Z., WYPYCH P. 2007. Turystyka na obszarach Natura 2000 w Dolinie Środkowej Pilicy. W: Turystyka w obszarach Natura 2000. Pr. zbior. Red. Z. Wnuk, M. Ziaja. Rzeszów. UR s. 197-205.
14. KOPEĆ D., RATAJCZYK N., WOLAŃSKA-KAMIŃSKA A., WALISCH M., KRUK A. 2014. Floodplain forest vegetation response to hydroengineering and climatic pressure – A five decade comparative analysis in the Bzura River valley (Central Poland). Forest Ecology and Management. Vol. 314 s. 120–130.
15. KUROWSKI J.K. (red.) 1998. Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich. Łódź. EKO-WYNIK. ISBN 83-7017-05-1 ss. 183.
16. KUROWSKI J.K., WITOSŁAWSKI P. (red.) 2002. Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Łódź. Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 83-7171-595-1 ss. 199.
17. MAKOMASKA-JUCHIEWICZ M. 2009. Stan wdrożenia sieci Natura 2000 w Polsce. Chrońmy Przyrodę Ojczystą. T. 65. Z. 1 s. 11-28.
18. MARKOWSKI J., SZMIGIERO L., WOJCIECHOWSKI Z. 1974. O utworzenie rezerwatu ornitologicznego w Dolinie Bobrówki (pow. Łowicz). Chrońmy Przyrodę Ojczystą. T. 30. Z. 2 s. 58-64.
19. MCSHANE T.O., HIRSCH P.D., TRUNG T., SONGORWA A.N., KINZIG A., MONTEFERRI B., MUTEKANGA D., VAN THANG H., DAMMERT J.L. PULGAR-VIDAL M., WELCH-DEVINE M., BROSIUS J.P., COPPOLILLO P., O’CONNOR S. 2011. Hard choices: Making trade-offs between biodiversity conservation and human well-being. Biological Conservation. Vol. 144 s. 966-972.
20. MOŚZNiL 1990. Polityka ekologiczna państwa. Monitor Polski 1991. Nr 18 poz. 118.
21. MŚ 2008. Polityka ekologiczna państwa w latach 20092012 z perspektywą do roku 2016 [online]. Warszawa. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf
22. MŚ 2014. Program ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Planem działań na lata 2014–2020 [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.mos.gov.pl/g2/big/2014_05/ef8371fe47d9a9bb3be69f50e55019fd.pdf
23. PAŁASZ J. 2006. Gminne i powiatowe programy ochrony środowiska – uwagi do ich formy, struktury, treści i wykonania. Problemy Ekologii. T. 10. Nr 4 s. 199-205.
24. Rada Ministrów RP 2000. II Polityka ekologiczna państwa [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.mos.gov.pl/artykul/329_polityka_ekologiczna/339_II_polityka_ekologiczna.html
25. RATAJCZYK N. 2008. Ochrona walorów przyrodniczych w dokumentach strategiczno-planistycznych gminy – studium przypadku Puszcza Mariańska. W: Diagnozowanie stanu środowiska, metody badawcze – prognozy. Pr. zbior. Red. J. Garbacz. Bydgoszcz. BTN s. 149-160.
26. RATAJCZYK N. 2010. Inwentaryzacja przyrodnicza jako podstawa zrównoważonego rozwoju gminy. W: Diagnozowanie stanu środowiska, metody badawcze – prognozy. Pr. zbior. Red. J. Garbacz. Bydgoszcz. BTN s. 199–209.
27. RATAJCZYK N., WOLAŃSKA-KAMIŃSKA A. 2013. Różnorodność biologiczna – stan, zagrożenia, metody ochrony. W: Prawo ochrony różnorodności biologicznej. Pr. zbior. Red. M. Górski, J. Miłkowska-Rębowska. Warszawa. LEX a Wolters Kluwer business s. 212–234.
28. RĄKOWSKI G., WALCZAK M., SMOGORZEWSKA M. 2006. Rezerwaty przyrody w Polsce Środkowej. Warszawa. IOŚ PAN. ISBN 83-60312-257 ss. 527.
29. RDOŚ 2013. Rejestr Form Ochrony Przyrody Województwa Łódzkiego [online]. Łódź. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: www.lodz.rdos.gov.pl
30. UNDERWOOD J.G., FRANCIS J., GERBER L.R. 2011. Incorporating biodiversity conservation and recreational wildlife values into smart growth land use planning. Landscape and Urban Planning. Vol. 100 s. 136-143.
31. United Nations 1992. Convention on Biological Diversity [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.cbd.int/convention/text/default.shtml
32. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.  Prawo ochrony środowiska. Dz. U. 2001. Nr 62 poz. 627.
33. VIÉ J.-C., HILTON-TAYLOR C., STUART S.N. (red). 2009. Wildlife in a changing world – An analysis of the 2008 IUCN Red List of Threatened Species. Gland. IUCN. ISBN 978-2-8317-1063-1 ss. 194.
34. VODOUHE F.G., COULIBALI O., ADEGBIDI A., SINSIN B. 2010. Community perception of biodiversity conservation within protected areas Benin. Forest Policy and Economics. Vol. 12 s. 505-512.
35. WOLAŃSKA-KAMIŃSKA A., RATAJCZYK N. 2014. Powoływanie lokalnych form ochrony przyrody przez samorządy gmin wiejskich. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 14. Z. 1 (45) s. 129–142.
36. Zarząd Wojew. Łódz. 2012. Program Ochrony Środowiska Województwa Łódzkiego 2012 [online]. [Dostęp 20.09.2013]. Dostępny w Internecie: https://bip.lodzkie.pl/files/programy/program_ochrony_powietrza/pos_lodzkie_2012.pdf

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-e15bcc31-adab-4573-a9bf-9dba4f7eeb0c