Stanowisko mamuta – Mammuthus primigenius (Blumenbach, 1799) w górnym plejstocenie Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów

Błażejowski, B.; Jakubowski, G.; Gieszcz, P.; Kowalski, R.; Hołda-Michalska, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Stanowisko mamuta – Mammuthus primigenius (Blumenbach, 1799) w górnym plejstocenie Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów

Autorzy

Błażejowski B. , Jakubowski G. , Gieszcz P. , Kowalski R. , Hołda-Michalska A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Mammuthus primigenius (Blumenbach, 1799) fromUpper Pleistocene deposits of the Be³chatów Coal Mine

Języki publikacji

Abstrakty

The fossil remains of juvenile woolly mammoth (Mammuthus primigenius) from Pleistocene deposits of the Be³chatów coal mine are described. Precise measurements of the excavated bones allowed for approximate reconstruction of the specimen, which turned out to be in the estimated age of 10 years. Serial samples for isotope analysis of carbon and oxygen were taken from a tooth, and the isotope record has revealed a probable change of diet due to switching from milk-based to plant-based food.

Słowa kluczowe

mamut włochaty izotopy stabilne w zębach Bełchatów

woolly mammoth stable isotope composition of teeth Bełchatów

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2014

Tom

Vol. 62, nr 11

Strony

755--760

Opis fizyczny

Bibliogr. 40 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Błażejowski B.

bblazej@twarda.pan.pl

Instytut Paleobiologii, Polska Akademia Nauk, Twarda 51/55, 00-818 Warszawa

autor

Jakubowski G.

Muzeum Ziemi, Polska Akademia Nauk, Aleja Na Skarpie 20/26, 27, 00-488 Warszawa

autor

Gieszcz P.

Stowarzyszenie Klimatologów Polskich, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa

autor

Kowalski R.

Muzeum Ziemi, Polska Akademia Nauk, Aleja Na Skarpie 20/26, 27, 00-488 Warszawa

autor

Hołda-Michalska A.

Instytut Paleobiologii, Polska Akademia Nauk, Twarda 51/55, 00-818 Warszawa

Bibliografia

1. BARANIECKA M.D. 1982 - Dotychczasowe i bieżące badania czwartorzędu rejonu Bełchatowa. [W:] Baraniecka M.D., Brodzikowski K. & Kasza L. (red.), Czwartorzęd rejonu Bełchatowa. I Sympozjum. Wyd. Geol., Warszawa: 1-13.
2. BARANIECKA M.D. 1985 - Zbiorczy przekrój geologiczny stanowisk osadów organogenicznych z odkrywki kopalni Bełchatów. Spraw. Bad. Nauk. Kom. Bad. Czwart. PAN, 6: 123-144.
3. BARANIECKA M.D. & HAŁUSZCZAK A. 1983 - Profil osadów organicznych ze stanowiska Buczyna IV w kopalni węgła brunatnego Bełchatów. Sprawozdanie z badań naukowych, Komitet Badań Czwartorzędu PAN, 5: 134-136.
4. BER A. & KRZYSZKOWSKI D. 2004 - Glaciotectonics of the selec- tedregions of Poland. Biul. Państw. Inst. Geol., 408: 73-125.
5. BRODZIKOWSKI B., GOTOWAŁA R., HAŁUSZCZAK A., KRZYSZKOWSKI D. & VAN LOON A.J. 1987 - Soft-sediment deformations from glaciodeltaic, glaciolacustrine and fuviolacustrine sediments in the Kleszczów Graben (central Poland). Geol. Soc. Spec. Publ., 29: 255-267.
6. CAMIN F., PERINI M., COLOMBARI G., BONTEMPO L. & VERSINI G. 2008 - Influence of dietary composition on the carbon, nitrogen, oxygen and hydrogen stable isotope ratios of milk. Rapid Communications in Mass Spectrometry, 22 (11): 1690-1696.
7. CIUK E. 1980 - Tektonika rowu Kleszczowa i jej wpływ na warunki powstania złoża węgla brunatnego. Przewodnik LII Zjazdu Pol. Tow. Geol., Bełchatów, 11-14.
8. CZYŻEWSKA T. & WISZNIEWSKA T. 1982 - Mamut. Na podstawie materiałów z I Sympozjum: Czwartorzęd rejonu Bełchatowa; 1982, http://www.geologia.org.pl/geologia_mamut.html.
9. GOŹDZIK J. 1980 - Zastosowanie morfologii i graniformametrii do badań osadów w kopalni węgla brunatnego Bełchatów. Studia regionalne, 4: 101-114.
10. UENTHER E.W. 1954 - Die diluvialen Elefantenzähne aus dem Nor- d-Ostsee-Kanal. Meyniana 2: 34-69.
11. GUENTHER E.W. 1955 - Missbildulgen an den Backenzähnen diluviarer Elefanten. Meyniana, 4: 12-36.
12. GUTHRIE R.D. 1982 - Mammals of the Mammoth Steppe as Paleoenvironmental indicators. [W:] Hopkins D.M., Matthews Jr. J.H. Schweger C. Young S.B. (red.). Palaeoecol. Beringia. Acad. Press. New York.
13. GUTHRIE R.D. 1990 - Frozen Fauna of the Mammoth Steppe: he Story of Blue Babe. University of Chicago Press, Chicago.
14. GUTHRIE R.D. 2001 - Origin and causes of the mammoth steppe: a story of cloud cover, woolly mammal tooth pits, buckles and inside-out Beringia. Quatern. Sci. Rev., 20: 549-574.
15. HAYNES G., 1991 - Mammoths, mastodonts, and elephants: biology, behavior, and the fossil record. Cambridge University Press, Cambridge New York, s. 413.
16. HAŁUSZCZAK A. 1982 - Zarys budowy geologicznej czwartorzędu w rejonach Piaski oraz Buczyna-Chojny. Materiały sympozjum nt. Czwartorzęd rejonu Bełchatowa: 14-35.
17. HAŁUSZCZAK A. 2007 - Dike-filled extensional structures in Cenozoic deposits of the Kleszczów Graben (Central Poland). Sediment. Geol., 93, 81-92.
18. HIBBERT D. 1982 - History of the steppe-tundra concept: 153-156. [W:] Hopkins D.M., Matthews Jr. J.H. Schweger C. & Young S.B. (red.), Palaeoecol. Beringia. Acad. Press. New York.
19. HOPPE K.A. 2004 - Late Pleistocene mammoth herd structure, migration patterns, and Clovis hunting strategies inferred from isotopic ana- lyses of multiple death assemblages. Paleobiology, 30 (1): 129-145.
20. JANCZYK-KOPIKOWA Z. 1983 - Analiza pyłkowa profilów Chojny II i Buczyna nad brukim. Sprawozdanie z badań naukowych, Komitet Badań Czwartorzędu PAN, 6: 142-144.
21. JANCZYK-KOPIKOWA Z. 1985 - Analiza pyłków 8 próbek z profilu Chojny III kopalni Bełchatów. Sprawozdanie z badań naukowych, Komitet Badań Czwartorzędu PAN, 6: 172-173.
22. KRZYSZKOWSKI D. 1990 - Chojny Formation in the Kleszczów Graben (Central Poland) - an example of the fluvial activity during Pilica Interglacial. Bulletin Polish Acad. Sci., Earth Sci., 38: 77-99.
23. KRZYSZKOWSKI D. 1993 - Pleistocene glaciolacustrine sedimentation in a tectonically active zone, Kleszczów Graben, Central Poland. Sedimentology, 40: 623-644.
24. KRZYSZKOWSKI D. 1995 - An outline of the Pleistocene stratygraphy of the Kleszczów Graben, Bełchatów outcrop, Central Poland. Quatern. Sci. Rev., 14: 61-83.
25. KRZYSZKOWSKI D. & NITA M. 1993 - Nowe stanowiska interstadialu pilicy (formacja Chojny) w odkrywce Bełchatów. Prz. Geol., 41, 788-797.
26. KUBIAK H. 1965 - The Fossil Elephants of South Poland. Folia Quaternaria, 19: 1-43.
27. LAWS R.M. 1966. Age criteria for the African elephant, Loxodonta a. africana. East African Wildlife J., 4: 1-37.
28. METCALFE J.Z. 2011 - Late Pleistocene climate and proboscidean paleoecology in North America: insights from stable isotope compositions of skeletal remains, PhD Thesis, The University of Western Ontario, Canada.
29. NEHRING A. 1890 - Über Tundren und Steppen der Jetzt- und Vorzeit, mit besonderer Berüchsichtigung ihrer Fauna. Berlin.
30. PAWŁOWSKA K., GREENFIELD H. & CZUBLA P. 2014 - ‘Steppe’ mammoth (Mammuthus trogontheri) remains in their geological and culturar contex from Bełchatów (Poland): A consideration of human exploitation in the Middle Pleistocene. Quartern. Internat., 176: 448-468.
31. ROUNTREY A.N., FISHER D.C., VARTANYAN S. & FOX D.L. 2007 - Carbon and nitro gen isotope analyses of a juvenile woolly mammoth tusk: Evidence ofweaning. Quatern. Internat., 169: 166-173.
32. SHOSHANI J. 1996 - Skeletal and other basic anatomical features of elephants. [W:] Shoshani J. & Tassy P. (red.), The Proboscidea: Evolution and palaeoecology of elephants and their relatives. Oxford University Press, Oxford, 9-20.
33. SUKUMAR R. & RAMESH R. 1992 - Stable carbon isotope ratios in Asian Elephant collagen: Implications for dietary studies. Oecologia, 91: 536-539.
34. UKRAINTSEVA V.V. 1993 - Vegetation Cover and Environment of the ‘Mammoth Epoch’ in Siberia. 309 pp. The Mammoth Site of Hot Springs Publishers, Hot Springs.
35. VELICHKO A.A. & ZELIKSON E.M. 2005 - Landscape, climate and mammoth food resources in the East European Plain during the Late Paleolithic epoch. Quatern. Internat., 126-128: 137-151.
36. WILLIAMS J.S., WHITE C.D. & LONGSTAFFE F.J. 2005 - Trophic level and macronutrient shift effects associated with the weaning process in the Postclassic Maya. American J. Physical Anthropology, 128 (4): 781-790.
37. WOJTAL P. 2003 - Znalezisko prehistoryczne. Materiał ten powstał na podstawie opracowania dr Piotra Wojtala, pracownika Instytutu Systematyki Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Materiały PGE. Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów, http://www.kwbbelchatow.pgegiek.pl/index.php/o-oddziale/znalezi- sko-prehistoryczne.
38. WRIGHT L.E. & SCHWARCZ H.P. 1996 - Infrared and isotopic evidence for diagenesis of bone apatite at Dos Pilas, Guatemala: paleodietary implications. J. Archaeolog. Sci., 23: 933-944.
39. ZIELIŃSKI T. 2007 - The Pleistocene climate-controlled fluvial sedimentary record in the Bełchatów mine (central Poland). Sediment. Geol., 193: 203-209.
40. ZIMOV S.A., ZIMOV N.S., TIKHONOV A.N. & CHAPIN III F.S. 2012 - Mammoth steppe: a high-productivity phenomenon. Quatern. Sci. Rev., 57: 26-45.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-e15954ba-0003-4f35-bf27-3b3a95c8c196