Wybrane historyczne związki nauki i techniki z górnictwem

• Autorzy: Kabiesz J.

Warianty tytułu

EN

Selected historical relations of science and technology with mining

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Górnictwo, jako jedna z najważniejszych dziedzin egzystencji ludzi, podlega historycznemu rozwojowi i prze-kształceniom. Rozwój ten odzwierciedla wszystkie najważniejsze uwarunkowania stymulujące i ograniczające naukę, technikę oraz sferę społeczno – psychologiczną. W niniejszym artykule przedstawiono najważniejsze fakty początkowych etapów historycznego rozwoju trzech aspektów działalności górniczej związanej z bezpieczeństwem pracy: przyjmowania do świadomości faktu wybuchowości pyłu węglowego, rozwój bezpiecznego oświetlenia wyrobisk górniczych oraz powstanie i rozwój indywidualnych aparatów oddechowych dla ratowników górniczych.

EN

Mining, as one of the most important fields of human existence has been developed and changed in the course of history. This development reflects all the most important conditions stimulating and limiting science and technology as well as the social and psychological factors. This article presents the most important facts from the initial stages of the historical development of the three aspects of mining activity, related to occupational safety: acknowledging the explosiveness of coal dust, development of safe lighting of mine workings and the creation and development of personal respirators for mining rescue services.

Słowa kluczowe

PL

nauka; technika; górnictwo; powiązania; lampa górnicza; wentylacja kopalni

EN

science; technique; mining; connections; cap lamp; mine ventilation

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 8
• Strony: 44--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz.

Twórcy

autor

Kabiesz J.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Agricola G: De Re Metalica Librii XII Qvibus Officia, Instrumenta, Machinae, acomnia denique ad... Basilae 1556.
• 2. Bald R.: On the Fires that take place in Collieries; and particularly on the Recent Fires in the Whitehill and Polton Collieres, in Mid-Lothian; and South Sauchie Colliery, in Clackmannanshire. Edinburgh New Philosophical Journal 1828, Vol. 5. pp. 101–121.
• 3. Barton S.: Improvement in Respirators. United States Patent Office. Patent No. 148868, 1873.
• 4. Beauve P.R.: Le plongeur du Chevalier de Beauve. 6 JJ 89 - Marine. Archives Nationales. Paris 1715.
• 5. Beckett J.V.: Coal and tobacco.The lowthers and the Economic Development of West Cumberland 1660-1760. Published by Press Syndicate of the University of Cambridge 1981.
• 6. Borelli G.A.: De Motu Animalium. Angelo Bernabo. Romae 1680.
• 7. Clanny W.R.: On the Means of procuring a steady Light in Coal Mines without the of Explosion. Communicated by William Allen. Philosophical Transactions of the Royal Society of London 1813, Vol. 102, pp. 200–205.
• 8. Davy H.: On the Fire-Damp of Coal Mines, and on Methods of Lighting the Mines So as to Prevent Its Explosion. Philosophical Transactions of the Royal Society of London 1816,. Vol. 106, pp. 1–22.
• 9. Davy H.: On the safety lamp for coal miners, with some researches on flame. Printed for R. Hunter, London 1825, pp. 274–287.
• 10. Faraday M., Lyell Ch.: Report on the explosion at the Haswell collieres. Philos. Mag. 1845, ser. 3, vol. 26, pp. 16–35.
• 11. Galloway L.: Annals of Coal Mining and the Coal Trade. The Colliery Guardian Company Limited. London 1898.
• 12. Grove W. R.: On the Application of Voltaic Ignition to Lighting Mines. London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science 1845, Vol. XXVII. July-December. London: Richard and John E. Taylor, Red Lion Court, Fleet Street, Printers And Publishers To The University Of London, pp. 442–446.
• 13. Haslett L.P.: Inhaler or Lung-Protector. United States Patent Office. Patent No. 6529. 1849.
• 14. Humboldt von A.: Ueber die unterirdischen Gasarten und die Mittel ihren Nachtheil zu vermindern. Ein Beytrag zur Physik der praktischen Bergbaukunde. Friedrich Vieweg. Braunschweig, 1799.
• 15. Ilsley L.C., Hooker A.B.: Permissible electric mine lamps. U.S. Department of Commerce Bureau of Mines. Bulletin 332. United States Government Painting Office. Washington1930.
• 16. Jaeger F.M.: Cornelius Drebbel en zimne tijdgenooten. Groningen 1922.
• 17. Kabiesz J.: Rozwój wiedzy dotyczącej skutków współwystępowania naturalnych zagrożeń górniczych. Materiały międzynarodowej konferencji naukowo-technicznej „Aktualne problemy zwalczania zagrożeń górniczych”. Wyd. Pol. Śl. Brenna. 13-15 kwietnia 2011 r., ss. 173–185.
• 18. Loeb B.: Respirator. United States Patent Office. Patent No. 533854, 1893.
• 19. Lupton A.: An Elementary Treatise or the Getting of Minerals. Longmans, Green, & CO. London 1893.
• 20. Luynes M., de: Raport fait M. de Luynes, au nom du comité des arts économiques, sur la Lampe Électrique de MM Dumas et Benoit, a Privas (Ardéche). Bulletin de la Société d’Encouragement pour l’Industrie Nationale. Deuxiéme Série. Tome XI. Paris 1864, pp. 531–534.
• 21. Mallard F. E., Le Châtelier H.: Du rôle des poussières de houille dans les accidents de mines. Annales des mines 1882, re. 8, vol 1. pp. 5–98.
• 22. MacLeod C.: Inventing the Industrial Revolution: the English patent system. 1660-1800. Cambridge Univeristy Press 1988.
• 23. Morgan G.A.: Breathing device. United States Patent Office. Patent No. 1090936, 1914.
• 24. Neally G., Bloomingdale Ch.W.: Improvement in Smoke-Exluding Masks. United States Patent Office. Patent No. 195300, 1877.
• 25. Needham J.T.: Science & civilisation in China. Vol. V:13. By Peter J. Golas. Cambridge University Press 1999.
• 26. Pritchard J.A.: A Guide to Industrial Resspiratory Protection. Printed in the USA. National Technical Information Service. U.S. Department of Commerce. Springfield 1977.
• 27. Rice G. S., Frazer J. C. W., Larsen A., Haas F., Scholz C.: The Explosibility of the Coal Dust. Department of the Interior. Bureau of Mines 1910, Bulletin 425. Government Printing Office. Washington.
• 28. Ripley G., Dana Ch.: The American Cyclopedia 1873. Vol. 7. D. Appleton & Company.
• 29. Rive M., de la, Boussingault M.: On the lighting of mines by means of the electric lamp. London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. Vol. XXVII. July-December 1845, London: Richard and John E. Taylor, Red Lion Court, Fleet Street, Printers And Publishers To The University Of London. pp. 406–407.
• 30. Rive A.A., de la: Ueber Grubenbeleuchtung mittelft der elektrichen Lampe. Politechnitches Journal 1845. Stuttgard und Tübingen. Druk und Verlag der J. G. Cotta‘schen Buchhandlung. pp. 158.
• 31. Report upon the claims of Mr. George Stephenson relative to the invention of his safety lamp Printed by S. Hodgson, Balwin, Cradock and Joy, London 1817.
• 32. Souich Ch.A.A.J., du: Report on explosion at the Charles pit. Firminy, Loire, France. Sainte Etienne. August 29,1855.
• 33. Stenhouse J.: On the economical applications of Charcoal to Sanitary purposes. Notices of the Proceedings at the Meetings of the Members of the Royal Institution of Great Britain 1858, Vol. II. 1854-1858. London. Printed by William Clowes and Sons. pp. 53–55.
• 34. Stephenson G.: A description of the safety lamp. Printed for Baldwin, Cradock and Joy, London1817, pp. 928–933.
• 35. Schwann M.: Appareils permanent de vivre dans un milieu irrespirable. Bulletin du musée de l’industrie de Belgique 1877, no. 21, 5–9.
• 36. Schwann M.: Liége. Description de deux appareils permettant de vivre dans un milieu irrespirable. Revue Universelle des Mines, de la Métallurgie, des Travaux Publics, des Sciences et des Arts Appliqués à l’honneur de M. le professeur Th, Schwann, Liége, 23 juin 1878.
• 37. Swan J.W.: On an electric safety-lamp, with portable secondary battery. Transactions. North of England Institute of Mining Engineers 1882, Vol. XXXI. 1881-82. Newcastle-On-Tyne: A. Reid Printing Court Buildings Akenside Hill. pp. 117–119.
• 38. Шлаттер И.А.: Обстоятельное наставление рудному делу, … с прибавлением о добывании каменнаго уголья. Печ. при Имп. Акад. Наук 1760.
• 39. Taylor T.J.: Experiments to test various safety lamps, tried at Wallsend Colliery. Transactions. North of England Institute of Mining Engineers 1860, Vol. I. 1852-3. Second edition. Newcastle-On-Tyne: Andrew Reid, 40 & Pilgrim Street. pp. 316–336.
• 40. Tyndall J.: Fragments of science for unscientific people: a series of detached essays, lectures, and revieves. New York 1871, D. Appleton and Company.
• 41. Vinci L., da: Kodeks Arundel 1490–1518.
• 42. Wood N.: On safety lamps for lighting coal mines. Transactions. North of England Institute of Mining Engineers 1860. Vol. 1. 1852-3. Second edition. Newcastle-On-Tyne: Andrew Reid, 40 & Pilgrim Street. pp. 301–315.