Ryzyko inwestycyjne budowy gazowych układów kogeneracyjnych małej mocy

• Autorzy: Rybarz Mateusz

Identyfikatory

DOI

10.33223/zn/2023/12

Warianty tytułu

EN

Investment risks of construction of low-capacity gas-fired cogeneration systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W celu poprawy jakości powietrza w miastach oraz zmniejszania emisji CO2 przedsiębiorstwa zachęcane są do budowy układów kogeneracyjnych, czyli skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej. Budowa układów kogeneracyjnych jest zgodna z ideą zrównoważonego rozwoju, ponieważ skojarzona produkcja energii i ciepła cechuje się bardzo wysoką sprawnością procesu dochodzącą do 90%. Do produkcji tych samych ilości ciepła i energii elektrycznej zużywa się mniej paliwa niż w przypadku produkcji rozdzielonej. Wytwarzanie energii w skojarzeniu pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie paliw i zmniejszenie globalnej emisji CO2. Polska, która jest największym producentem węgla w Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu układów kogeneracyjnych wykorzystujących gaz pochodzący ze złóż węgla kamiennego, może dzięki nim zmniejszyć emisję metanu do atmosfery, co ma szczególne znaczenie w przypadku wprowadzenia opłat emisyjnych od metanu. Opracowanie przedstawia wyniki analizy ukierunkowanej na identyfikację ryzyka występującego przy projektach budowy układów kogeneracyjnych małej mocy dla różnego rodzaju przedsiębiorstw. Autor rozdziela istniejące ryzyko ze względu na miejsce pochodzenia ryzyka (źródła zagrożeń) oraz przedstawia przesłanki do zainstalowania takiego układu. Na końcu autor przedstawia analizę SWOT oraz PEST budowy układów kogeneracyjnych małej mocy.

EN

In order to improve air quality in cities and reduce CO2 emissions, companies are encouraged to build cogeneration systems, i.e. the combined production of heat and power. The construction of cogeneration systems is in line with the idea of sustainable development, since the combined production of energy and heat is characterized by a very high process efficiency of up to 90%. Less fuel is used to produce the same amount of heat and electricity than in the case of separate production. Combined heat and power generation allows more efficient use of fuels and a reduction in global CO2 emissions. Poland, which is the largest coal producer in the European Union, thanks to the use of cogeneration systems using gas from coal deposits, can reduce methane emissions into the atmosphere, which is particularly important in the event of the introduction of emission fees on methane. The study presents the results of an analysis aimed at identifying the risks present in the construction projects of low-power cogeneration systems for various types of enterprises. The author separates the existing risks by the place of origin of the risk (sources of risks) and presents the rationale for installing such a system. Finally, the author presents a SWOT and PEST analysis of the construction of low-power cogeneration systems.

Słowa kluczowe

PL

energetyka rozproszona; kogeneracja; analiza SWOT; analiza PEST; metan kopalniany

EN

distributed energy; cogeneration; SWOT analysis; PEST analysis; methane

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 111
• Strony: 143--151
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Rybarz Mateusz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katedra Ekonomii
• ZOK-TECH Sp. z o.o., Katowice

• https://orcid.org/0000-0001-5004-5336

Bibliografia

• 1. Czarny, R.M. 2020 – The Kingdom of Denmark: Leader in Energy Efficiency. [W:] Czarny, R.M. (ed.), The Nordic Dimension of Energy Security. Springer International Publishing, Cham, s. 123–145, DOI: 10.1007/978-3- 030-37043-5_6.
• 2. Gürel, E. i Tat, M. 2017 – SWOT analysis: A theorical review. J. Int. Soc. Res. 10(51), s. 994–1006, DOI: 10.17719/ jisr.2017.1832.
• 3. Ho, J.K.-K. 2014 – Formulation of a systemic PEST analysis for strategic analysis. Eur. Acad. Res. II(2), s. 6478– –6492.
• 4. Kacejko, P. i Adamek, S. 2006 – Gazowe układy kogeneracyjne. Wiadomości Elektrotechniczne 3–8.
• 5. Kaszuba-Perz, A. i Perz, P. 2010 – Rola zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie w obliczu wzrostu zewnętrznych czynników ryzyka. E-Finanse 6, s. 53–63.
• 6. Kawa, S. 2021 – Analiza ryzyka a skuteczność realizacji gazowniczych projektów inwestycyjnych finansowanych przy udziale funduszy UE. Nafta-Gaz 77, s. 408–415.
• 7. Kuczera i in. 2018 – Kuczera, Z., Ptaszyński, B., Łuczak, R. i Życzkowski, P. 2018 – Zastosowanie układów kogeneracyjnych do produkcji energii z metanu kopalnianego. Przemysł Chemiczny 97(9), DOI: 10.15199/62.2018.9.14.
• 8. Mazanek, Ł. i Świat, M. 2022 – Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku – perspektywy oraz wyzwania. Zesz. Nauk. Inst. Gospod. Surowcami Miner. Energią PAN nr 110, s. 51–63, DOI: 10.24425/140525.
• 9. Micek, D. 2020 – Społeczno-kulturowe uwarunkowania rozwoju energetyki rozproszonej w Polsce. Raport z anal. danych zastanych (niepubl.). Raport opracowany w ramach proj. KlastER.
• 10. Naporski, M. i Petelski, Ł. 2022 – Zielone ciepłownictwo Szansa na dekarbonizację polskiej gospodarki. Nowa Energ. 2(83), s. 83–85.
• 11. Obłój, K. 2014 – Strategia organizacji. III. ed., Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne SA.
• 12. Onovwiona, H.I. i Ugursal, V.I. 2006 – Residential cogeneration systems: review of the current technology. Renew. Sustain. Energy Rev. 10, s. 389–431, DOI: 10.1016/j.rser.2004.07.005.
• 13. Ostrowska, E. 2002 – Ryzyko projektów inwestycyjnych. I. ed., Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne SA.
• 14. Sammut-Bonnici, T. i Galea, D. 2014 – PEST analysis. [W:] Wiley Encyclopedia of Management, John Wiley & Sons, Ltd., DOI: 10.1002/9781118785317.weom120113.
• 15. Skorek, J. 2012a – Techniczne i ekonomiczne aspekty budowy gazowych układów kogeneracyjnych małej mocy. Wiadomości Górnicze 63(12), s. 737–744.
• 16. Skorek, J. 2012b – Uwarunkowania budowy gazowych układów kogeneracyjnych małej mocy. Rynek Instalacyjny 9, s. 28–34.
• 17. Srinivasan, S. 2010 – SWOT Analysis. [W:] Wiley International Encyclopedia of Marketing. John Wiley & Sons, Ltd., DOI: 10.1002/9781444316568.wiem01057.
• 18. Tutak, M. 2018 – Analiza porównawcza ilości ujętego metanu przez kopalnie węgla kamiennego. Zesz. Nauk. Organ. Zarządzanie Politech. Śląska 117, DOI: 10.29119/1641-3466.2018.117.44.
• 19. URE, U.R.E. 2022 – Wsparcie dla kogeneracji: Prezes URE ogłasza pierwszą z czterech zaplanowanych na ten rok aukcji na premię CHP (Combined Heat and Power), Urząd Regulacji Energ. [Online]. https://www.ure.gov. pl/pl/urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/10048,Wsparcie-dla-kogeneracji-Prezes-URE-oglasza-pierwsza-z -czterech-zaplanowanych-na.html [Dostęp: 16.11.2022].
• 20. Worek i in. 2021 – Worek, B., Kocór, M., Micek, D., Lisek, K. i Szczucka, A. 2021 – Społeczny wymiar rozwoju energetyki rozproszonej w Polsce – kluczowe czynniki i wyzwania. Energ. Rozproszona 5–6, s. 105–117, DOI: 10.7494/er.2021.5-6.105.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).