Wielokryterialna optymalizacja przydziału taboru do linii miejskiego transportu zbiorowego

• Autorzy: Aleksandrowicz Jan

Warianty tytułu

EN

Multi-criteria optimization of the allocation of vehicles to urban public transport lines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcony jest tematyce wielokryterialnej optymalizacji przydziału taboru do linii miejskiego transportu zbiorowego. W artykule przedstawiono propozycję modelu czterokryterialnego mającego zastosowanie w systemach miejskiego transportu zbiorowego obsługiwanych pojazdami elektrycznymi i spalinowymi. W opracowaniu zdefiniowano aktualne wymagania względem transportu zbiorowego oraz uwarunkowania przydziału taboru do linii. Przedstawiono ograniczenia procesu decyzyjnego przydziału taboru oraz wskazano cztery kryteria optymalizacji (komfort podróży, energochłonność pojazdów, emisja szkodliwych substancji oraz oczekiwania organizatora miejskiego transportu zbiorowego). W pracy przedstawiono i objaśniono opracowany model optymalizacji przydziału taboru wraz z ograniczeniami. W artykule przedstawiono wyniki testów modelu wraz z praktycznym zastosowaniem z wykorzystaniem autorskiego programu w środowisku MATLAB. Artykuł zakończono wnioskami z przeprowadzonych prac i planem dalszych prac nad tematem.

EN

The article is about multi-criteria optimization of allocation of vehicles to urban public transport lines. The paper presents a proposal of a four-criteria model applicable to urban public transport systems served by electric and diesel vehicles. The paper defines the current requirements for public transport and the conditions for allocation of vehicles to lines. There are presented limitations of the decision-making process for vehicle allocation and four optimization criteria are indicated (travel comfort, energy consumption of vehicles, harmful substances emission and expectations of the urban public transport organizer). The article presents and explains the developed optimization model for vehicle allocation with constraints. The paper presents the results of model testing and practical application using the author’s program in the MATLAB environment. The article concludes with deductions from the work carried out and a plan for further work on the topic.

Słowa kluczowe

PL

przydział taboru; model optymalizacji; miejski transport zbiorowy

EN

vehicle allocation; optimization model; urban public transport

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 6
• Strony: 11--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab.

Twórcy

autor

Aleksandrowicz Jan

• Politechnika Krakowska, Katedra Systemów Transportowych, 31-155 Kraków, ul. Warszawska 24

Bibliografia

• 1. Aleksandrowicz J., Modele optymalizacji przydziału taboru do linii miejskiego transportu zbiorowego, praca doktorska, Politechnika Krakowska 2022.
• 2. Aleksandrowicz J., Starowicz W., Automatyczne systemy zliczania pasażerów, „Transport Miejski i Regionalny”, 2020, nr 6.
• 3. Aleksandrowicz J., Informowanie pasażerów o wolnych miejscach w pojazdach miejskiego transportu zbiorowego z wykorzystaniem automatycznych systemów zliczania pasażerów, „Transport Miejski i Regionalny”, 2019, nr 8.
• 4. Aleksandrowicz J., Przydatność automatycznych systemów zliczania pasażerów w celach predykcji popytu na usługi transportowe, Transport Miejski i Regionalny”, 2018, nr 4.
• 5. Eliiyi U., Nasibov E., Ozkilcik M., Kuvvetli U., Minimization of Fuel Consumption in City Bus Transportation: A Case Study for Izmir, “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, Volume 54, 4 October 2012.
• 6. Gavish B., Schweitzer P., Shlifer E., Assigning buses to schedules in a metropolitan area, “Computers & Operations Research”, Volume 5, Issue 2, 1978.
• 7. Gavish B., Shlifer E., An approach for solving a class of transportation scheduling problems, “European Journal of Operational Research”, Volume 3, Issue 2, 1979.
• 8. Jimenez F., Roman A., Urban bus fleet-to-route assignment for pollutant emissions minimization, “Transportation Research Part E”, 85/2016.
• 9. Kisielewski P., Optymalizacja przydziału zadań transportowych, „Problemy Eksploatacji”, 2/2007.
• 10. Li J.Q., Head K.L., Sustainability provisions in the bus-scheduling problem, “Transport Research Part D: Transportation and Environment”, vol. 14, 1/2009.
• 11. Li L., Lo H.K., Cen X., Optimal bus fleet management strategy for emissions reduction, “Transportation Research Part D”, 41/2015.
• 12. Oziomek J., Rogowski., Optymalny przydział autobusów do pozamiejskich linii komunikacyjnych w Ostrowcu Świętokrzyskim, „Autobusy”, 2016, nr 4.
• 13. Oziomek J., Rogowski., Planowanie przydziału autobusów do linii w aspekcie minimalizacji zużycia paliwa na przykładzie MPK w Ostrowcu Świętokrzyskim, „TTS Technika Transportu Szynowego”, 2015, nr 12.
• 14. Pinto Paixao J., Branco I.M., A Quasi-Assignment Algorithm for Bus Scheduling, Networks, Vol. 17, 1987.
• 15. Rabbi E., Tomhave D., Alrasheed A., Yang C.X., Fuel consumption model for optimal transit bus assignment of gasoline, diesel and hybrid diesel-electric buses to each service route, Proceedings of The Canadian Society for Mechanical Engineering International Congress 2016.
• 16. Sahu A., Tapadar R., Solving the Assignment problem using Genetic Algorithm and Simulated Annealing, IAENG International Journal of Applied Mathematics 36, 2007

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).