Mechanizmy ognisk wstrząsów górniczych rejestrowanych w czasie eksploatacji pokładu 416 ścianą 413 w PGG S.A. Oddział KWK Mysłowice-Wesoła

• Autorzy: Misz Krzysztof

Warianty tytułu

EN

Tremors source mechanism generated during mining of the coal seam no. 416 with wall no. 413 at PGG S.A. KWK Mysłowice-Wesoła

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zagrożenie tąpaniami i wstrząsami z uwagi na konieczność systematycznego zwiększania głębokości prowadzonych robót górniczych staje się dominującym zagrożeniem towarzyszącym eksploatacji węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Wieloletnie obserwacje hazardu sejsmicznego wskazują, że na wielkość tego zagrożenia decydujący wpływ mają zaszłości eksploatacyjne oraz budowa geologiczna. W wyniku prowadzonych robót górniczych może dochodzić do okresowych zmian układu naprężeń i rozwoju procesów dynamicznych, co znajduje swoje odzwierciedlenie w rejestrowanej indukowanej aktywności sejsmicznej. W artykule przedstawiono kształtowanie się stanu zagrożenia tąpaniami w czasie eksploatacji pokładu 416 w partii A zachód w PGG S.A Oddział KWK Mysłowice-Wesoła oraz przedstawiono możliwe przyczyny wzmożonej aktywności sejsmicznej towarzyszącej eksploatacji pokładu 416 ścianą 413.

EN

The threat of rock bursts and shocks due to the need to systematically increase the depth of mining works is becoming dominant to hard coal mining in the Upper Silesian Coal Basin. Long-term observations of the seismic hazard indicate that the magnitude of this hazard is influenced by completed exploitation and geological structure. As a result of mining work, periodic changes in the stress system and the development of dynamic processes may occur, which is reflected in the registered induced seismic activity. This paper presents the development of the rock burst hazard during exploitation of the seam no. 416 in lot A west in the PGG S.A. Branch of KWK Mysłowice-Wesoła and possible causes of increased seismic activity accompanying the operation of the seam no. 416 with the wall no. 413.

Słowa kluczowe

PL

aktywność sejsmiczna; mechanizm ognisk; parametry spektralne

EN

seismic activity; focal mechanism; spectral parameters

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 75, nr 4
• Strony: 41--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Misz Krzysztof

• PGG S.A. Oddział KWK Mysłowice-Wesoła

Bibliografia

• [1] DĘBSKI W. 2012 - Tomografia sejsmiczna w zastosowaniach górniczych. „Przegląd Górniczy” 68(7), 67-71.
• [2] GĄSKA R., KRUPANEK J., MISZ K. 2018 - Kształtowanie się zagrożenia wstrząsami i tąpaniami w trakcie eksploatacji pokładu 510 w partii A wschód w PGG S.A. Oddział KWK Mysłowice-Wesoła, z uwzględnieniem aktywnej profilaktyki tąpaniowej. „Wiadomości Górnicze” 1-2.
• [3] GIBOWICZ S., KIJKO A. 1994 - An introduction to mining seismology. Wyd. Academic Press, San Diego, California.
• [4] GIBOWICZ S. 1989 - Mechanizm ognisk wstrząsów górniczych. Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Warszawa-Łódź.
• [5] GIBOWICZ S. 1995 - Mechanizm ognisk wstrząsów górniczych. Szkoła Eksploatacji Podziemnej nr 8; Szczyrk.
• [6] GIBOWICZ S., LASOCKI S. 2001 - Seismicity induced by mining: Ten years later. Advances in Geophysics, vol. 44.
• [7] GIBOWICZ S., LASOCKI S. 2001 - Seismicity induced by mining: Ten years later. Advances in Geophysics 2001, Vol. 44.
• [8] GOSZCZ A., 2004 - Wybrane problemy zagrożenia sejsmicznego i zagrożenia tąpaniami w kopalniach podziemnych. Wyd. Nauka-Technika. Kraków.
• [9] KWIATEK G. 2018 – FOCI - Inwersja parametrów ogniska sejsmicznego. (https://www.induced.pl).
• [10] MARCAK H., ZUBEREK W. 1994 - Geofizyka górnicza. Śląskie Wyd. Techniczne Katowice.
• [11] STEC K. 2017 - Określenie przyczyny wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu na podstawie parametrów mechanizmu ognisk. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, nr 101.
• [12] STEC K., BŁASZCZYK E. 2008 - Charakterystyka procesów zachodzących w ogniskach wysokoenergetycznych wstrząsów występujących w czasie eksploatacji ściany 17 w pokładzie 361 w KWK „Knurów”. „Gospodarka Surowcami Mineralnymi” t. 24, z. 2/3
• [13] STEC K., WOJTECKI Ł. 2011 - Charakterystyka mechanizmu ognisk wstrząsów górotworu związanych z eksploatacją pokładu 510 ścianą 502 w KWK „Bielszowice”. Prace Naukowe GIG. „Górnictwo i Środowisko” 1/2011.
• [14] ZORYCHTA A. 2018 - Prognoza zagrożenia tąpaniami i możliwość wystąpienia wstrząsów wysokoenergetycznych dla projektowanych na lata 2017-2020 robót górniczych w KWK Mysłowice-Wesoła. Kraków. Praca naukowa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).