Początki górnictwa w Wielkopolsce i geologiczno-górnicza działalność Józefa Zwierzyckiego

• Autorzy: Skoczylas J.

Warianty tytułu

EN

The beginnings of mining in Great Poland and geological and mining activities of Józef Zwierzycki

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dzieje poszukiwań, dokumentowania i eksploatacji bogactw mineralnych w Wielkopolsce ciągle jeszcze czekają na opracowanie. W artykule przedstawiono początki zainteresowań oraz początki prac poszukiwawczych i eksploatacyjnych, głównie węgla brunatnego, w Wielkopolsce do wybuchu I wojny światowej. Intensywne prace poszukiwawcze rozpoczęto w rejonie Bydgoszczy i Wronek, a także w powiatach międzychodzkim i międzyrzeckim. W latach 1841÷1874 zarejestrowano 231 przedsiębiorców zajmujących się odkrywkową eksploatacją węgla brunatnego. Jednak do 1875 r. przetrwało jedynie 5 dużych kopalń. Natomiast w latach 1875÷1913 funkcjonowało 3 do 7 kopalń. W artykule najwięcej uwagi poświęcono pierwszej publikacji wybitnego geologa Józefa Zwierzyckiego (1888÷1961).

EN

The history of explorations, documenting and exploitation of mineral resources in Great Poland still waits for elaboration. The article presents the beginnings of interests and beginnings of exploration and exploitation works, mainly relating to lignite, in Great Poland before World War I. Intensive exploratory works were started in the area of Bydgoszcz and Wronki, as well as in the Międzychód and Międzyrzecz administrative districts. In the years 1841-1874 231 entrepreneurs were registered, involved in opencast lignite exploitation. However, till 1875 survived only 5 big mines. In the years 1875÷1913 3 to 7 mines were operating. In the article most attention was paid to the first publication of the prominent geologist Józef Zwierzycki.

Słowa kluczowe

PL

węgiel brunatny; sole kamienne; sole potasowe; kopalnia; eksploatacja

EN

lignite; rock salts; potassium salts; mine; exploitation

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 67, nr 12
• Strony: 130--137
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Skoczylas J.

• Instytut Geologii, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

Bibliografia

• 1. Butterlin J.: Pola górnicze węgla brunatnego w Jerce. Poznań 1907.
• 2. Gąsiorowski A., Topolski J. : Wielkopolski słownik biograficzny. PWN. Warszawa-Poznań 1983.
• 3. Kierbitz P.: Pola kopalniane węgla brunatnego w Jerce. Poznań 1907.
• 4. Krisch J.: Pola kopalniane węgla brunatnego w Jerce. Poznań 1907.
• 5. Łuczak Cz.: Górnictwo wielkopolskie w latach 1815–1918. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych, t. XX: 1958.
• 6. Łuczak Cz.: Dzieje gospodarcze Wielkopolski w okresie zaborów (1815-1918), Seria: Dzieje Gospodarcze Wielkopolski, nr 4. Poznań 2001.
• 7. Maślankiewicz K.: Profesor Józef Zwierzycki i Jego działalność naukowa. Biuletyn Instytutu Geologicznego. 264:1973.
• 8. Nawrocki S.: Ożywienie działalności przemysłowej w Wielkopolsce w latach 1830 – 1850. Roczniki z Dziejów Społecznych i Gospodarczych, t.XX: 1958.
• 9. Nawrocki S., Trzeciakowski L.: Okres kapitalizmu (1870–1918). [w:] J. Deresiewicz (red.) Ziemia Leszczyńska. Leszno 1966.
• 10. Skoczylas J.: Zarys historii kopalnictwa na obszarze Ziemi Leszczyńskiej. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geosynoptyka i Geotermia. Z.5-6: 1988.
• 11. Skoczylas J.: Studniarstwo Jana Kopczyńskiego. [W:] J. Skoczylas (red.): Problemy ujmowania i ochrony wód podziemnych. Poznań 1993.
• 12. Świątkiewicz J.: Dawne kopalnie węgla brunatnego na Ziemi Kościańskiej. [W:] H. Florkowski (red.) Pamietnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej 1975–1978. Kościan 1980.
• 13. Urbański K.: Profesor Józef Zwierzycki (1888–1961). Technika Poszukiwań Geologicznych. Nr 4: 1986.
• 14. Urbański K.: Życie i działalność naukowa Profesora Józefa Zwierzyckiego (do roku 1945). Wybrane zagadnienia geologii złóż Polski zachodniej. Wrocław 1988.
• 15. Zwierzycki J.: O znaczeniu i widokach górnictwa w Wielkiem Księstwie Poznańskiem. Kupiec. Poznań. 1913.
• 16. Żaba J.: Historia eksploatacji węgla brunatnego na terenie środkowego Nadoodrza. Geologia t.1: 1977.
• 17. Żaba J.: Historia eksploatacji surowców skalnych [W:] S. Kozłowski (red.). Surowce mineralne Ziemi Lubuskiej. Warszawa 1978.