Tytuł artykułu
Autorzy
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Modelowanie wirówkowe zboczy zwałowisk w ramach rekultywacji kopalni odkrywkowych w kierunku wodnym
Języki publikacji
Abstrakty
Pit lakes are a common form of reclamation of areas where open pit mining activities have taken place. The development of these lakes often uses previous overburden materials, or “spoils”, that are readily available. Depending on the local geology, these spoil materials can contain large proportions of high-plasticity clays, which poses challenges in terms of the analysis and design of the sloped banks constructed to form new lakes. This paper describes a study in which geotechnical centrifuge modelling was used to investigate the stability and performance, in terms of accumulated displacements over cycles of lowering and raising the lake water elevation, of slopes constructed with a high-plasticity clay. A “replica-spoil” material was used in the tests to replicate key characteristics of spoil materials from known spoil heaps in Europe. The paper describes the centrifuge models and testing procedure developed for the tests, as well as the challenges encountered with the use of the high-plasticity clay. Two slope angles were tested: a 15° slope to match the typical slopes at a known field site, and a steeper 24° slope. Pore pressures within the slope were measured over several cycles of lake water elevation change. Slope displacements were measured using local transducers placed at the slope crest and toe, as well as using a PIV image analysis technique. The slopes were shown to experience plastic deformations, with displacements accumulating over subsequent cycles of lake water level change. The 24° slope developed slightly larger accumulated displacements than the 15° slope, though neither slope showed signs of ultimate collapse. Results from the centrifuge tests provide invaluable data which can be used for the verification of numerical models considering similar stability scenarios.
Zbiorniki wodne są powszechną formą rekultywacji terenów, na których prowadzono wydobycie metodą odkrywkową. Do ich budowy często wykorzystuje się wcześniejsze materiały nadkładowe, czyli materiał zwałowy, który jest łatwo dostępny. W zależności od lokalnej geologii, materiał ten może zawierać duże ilości iłów o wysokiej plastyczności, co stanowi wyzwanie w zakresie analizy i projektowania nachylonych brzegów budowanych w celu utworzenia nowych zbiorników. W niniejszej pracy opisano badania, w których wykorzystano modelowanie w wirówce geotechnicznej do zbadania stabilności i zachowania, pod względem skumulowanych przemieszczeń w cyklach obniżania i podwyższania poziomu wody w zbiorniku, zboczy zbudowanych z iłów o wysokiej plastyczności. Aby odtworzyć kluczowe cechy materiałów zwałowych ze znanych hałd w Europie, w badaniach użyto materiału równoważnego. W artykule opisano modele wirówkowe i procedurę badawczą opracowaną na potrzeby badań, jak również wyzwania napotkane przy stosowaniu iłów o wysokiej plastyczności. Testowano dwa kąty nachylenia zbocza: 15°, aby pasowało do typowych zboczy w znanym miejscu w terenie, oraz bardziej strome nachylenie 24°. Ciśnienia porowe w obrębie zboczy były mierzone przez kilka cykli zmian poziomu wody w zbiorniku. Przemieszczenia zbocza były mierzone przy użyciu lokalnych przetworników umieszczonych na szczycie i u podnóża zbocza, jak również przy użyciu techniki analizy obrazów PIV. Wykazano, że zbocza ulegają deformacjom plastycznym, a przemieszczenia kumulują się w kolejnych cyklach zmian poziomu wody w zbiorniku. Zbocze o nachyleniu 24° rozwinęło nieco większe skumulowane przemieszczenia niż to o nachyleniu 15°, jednak żadne ze nich nie wykazywało oznak ostatecznego zawalenia. Wyniki badań wirówkowych dostarczają bezcennych danych, które mogą być wykorzystane do weryfikacji modeli numerycznych uwzględniających podobne scenariusze stateczności.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
23--28
Opis fizyczny
Bibliogr.5 poz.
Twórcy
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
autor
- Faculty of Engineering, University of Nottingham, United Kingdom
Bibliografia
- [1] EU (2020) Production of lignite in the EU statistics (2020)- https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index. php?title=Production_of_lignite_in_the_EU_-_statistics. Eurostat. Accessed June 2022.
- [2] Garala T. K., Cui G., Kantesaria N., Heron C., and Marshall A. (2022). Uniform compacted models for centrifuge testing of plastic fine-grained soils. 10th International Conference on Physical Modelling in Geotechnics, Daejeon, Korea, September 19-23, 2022.
- [3] Masoudian, M. S., Zevgolis, I. E., Deliveris, A. V., Marshall, A. M., Heron, C. M., & Koukouzas, N. C. (2019). Stability and characterisation of spoil heaps in European surface lignite mines: a state-of-the-art review in light of new data. Environmental Earth Sciences, 78(16), 1-18.
- [4] Stanier, S. A., Blaber, J., Take, W. A., and White, D. (2015). Improved image-based deformation measurement for geotechnical applications. Canadian Geotechnical Journal, 53(5):727-739.
- [5] Zevgolis, I. E., Theocharis, A. I., Deliveris, A. V., Koukouzas, N. C., Roumpos, C., & Marshall, A. M. (2021). Geotechnical characterization of fine-grained spoil material from surface coal mines. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 147(7), 04021050.
Uwagi
PL
Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-dea3daba-523c-4c74-88cf-60691f9efc09