Wpływ warunków meteorologicznych na zanie-czyszczenie powietrza wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi zawartymi w pyle zawieszonym na terenie pozamiejskim

Skotak, K.; Prządka, Z.; Degórska, A.

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!
Sesja wygasła!
Sesja wygasła!

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ warunków meteorologicznych na zanie-czyszczenie powietrza wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi zawartymi w pyle zawieszonym na terenie pozamiejskim

Autorzy

Skotak K. , Prządka Z. , Degórska A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Impact of meteorological conditions on air pollution with polycyclic aromatic hydrocarbons associated with rural aerosol particles

Języki publikacji

Abstrakty

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) w Polsce emitowane są do atmosfery przede wszystkim z sektora komunalnego, transportu oraz przemysłu i energetyki. WWA znajdujące się w powietrzu atmosferycznym są przenoszone na dalekie odległości, a ich zawartość na danym obszarze zależy przede wszystkim od rozmiaru emisji i warunków meteorologicznych. W pracy dokonano oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza pyłem i związanymi z nim WWA na obszarze pozamiejskim w regionie Polski północno-wschodniej (Puszcza Borecka). Analizie poddano wpływ warunków meteorologicznych na obserwowane ilości WWA w powietrzu atmosferycznym w latach 2008–2012, w ujęciu rocznym i sezonowym. Statystycznie istotne wyniki korelacji zawartości WWA w powietrzu z parametrami meteorologicznymi uzyskano w przypadku temperatury, natężenia całkowitego promieniowania słonecznego oraz usłonecznienia i parowania. Stwierdzono, że w ciepłym półroczu większy wpływ na zawartość WWA w powietrzu miała temperatura i wysokość opadów, zaś w chłodnym – natężenie promieniowania, usłonecznienie i parowanie.

In Poland, polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are emitted into the atmosphere mainly from the non-industrial fossil fuel combustion and energy production sector, transport and industry. PAHs in ambient air are transported over long distances and their concentration in a given area depends primarily on the emission size and local meteorological conditions. Our study assessed the level of air pollution with particle-associated PAHs in rural area in North-Eastern Poland (Puszcza Borecka). Impact of weather conditions on PAH concentrations in ambient air in the period from 2008 to 2012 was analyzed on annual and seasonal basis. Statistically significant correlation results between PAH concentrations and meteorological parameters were achieved for temperature, total solar radiation intensity, sunshine duration and evaporation. It was established that the temperature and precipitation level had stronger influence on PAH air content in the warm half year, while radiation intensity, sunshine duration and evaporation – in the cool half-year period.

Słowa kluczowe

jakość powietrza emisja zanieczyszczeń rozprzestrzenianie zanieczyszczeń zmienność sezonowa

air quality air pollutant emission pollutant dispersion seasonal variability

Wydawca

Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski

Czasopismo

Ochrona Środowiska

Rocznik

2014

Tom

Vol. 36, nr 3

Strony

55--63

Opis fizyczny

Bibliogr. 41 poz.

Twórcy

autor

Skotak K.

kskotak@ios.edu.pl

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka, ul. Kolektorska 4, 01-692 Warszawa

autor

Prządka Z.

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka, ul. Kolektorska 4, 01-692 Warszawa

autor

Degórska A.

Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka, ul. Kolektorska 4, 01-692 Warszawa

Bibliografia

1. Praca zbiorowa: Ocena zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi i WWA oraz ocena składu pyłu PM2,5 na stacjach tła regionalnego w Polsce w latach 2010–2011. IOŚ, Warszawa 2012 (http://powietrze.gios.gov.pl, dostęp 01-08-2013).
2. Health Risks of Persistent Organic Pollutants from Long-range Transboundary Air Pollution. World Health Organization, Copenhagen 2003.
3. A. DEGÓRSKA, J. BARTNICKI: Udział Polski w atmosferycznym transporcie zanieczyszczeń powietrza na obszarze Europy. IOŚ-PIB, Warszawa 2011.
4. Środowisko Europy 2010 – Stan i Prognozy. Synteza. Europejska Agencja Środowiska, Kopenhaga 2010.
5. Raport o stanie środowiska w Polsce 2008. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 2010.
6. Monitoring tła zanieczyszczenia atmosfery w Polsce dla potrzeb EMEP, GAW/WMO i Komisji Europejskiej. Raport syntetyczny 2011. GIOŚ, Warszawa 2012 (http://powietrze.gios.gov.pl, dostęp 01-08-2013).
7. Air Quality Guidelines for Europe. 2ed. WHO Regional Publications, European Series, No. 91, Copenhagen 2000
8. Air Quality Guidelines. Global Update 2005. WHO Regional Office for Europe, Copenhagen 2006.
9. Air Quality in Europe – 2012 report. EEA Technical Report No. 4/2012. European Environment Agency, 2012.
10. Environment and Human Heath. Joint EEA-JRC report. EEA Report No. 5/2013. European Environment Agency, 2013.
11. Directive 2004/107/EC of the European Parliament and of the Council of 15 December 2004 Relating to Arsenic, Cadmium, Mercury, Nickel and Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in Ambient Air. Official Journal of the European Union. L 23/3, 26-01-2005.
12. K. RAVINDRA, L. BENCS, E. WAUTERS, J. DE HOOG, F. DEUTSCH, E. ROEKENS, N. BLEUX, P. BERGHMANS, R. van GRIEKEN: Seasonal and site-specific variation in vapour and aerosol phase PAHs over Flanders (Belgium) and their relation with anthropogenic activities. Atmospheric Environment 2006, Vol. 40, pp. 771–785.
13. K. BURKART, I. NEHLS, T. WIN, W. ENDLICHER: The carcinogenic risk and variability of particulate-bound polycyclic aromatic hydrocarbons with consideration of meteorological conditions. Air Quality, Atmosphere and Health 2013, Vol. 6, pp. 27–38.
14. J. LI, G. ZHANG, X.D. LI. S.H. QI, G.Q. LIU, X.Z. PENG: Source seasonality of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in a subtropical city, Guangzhou, South China. Science of the Total Environment 2006, Vol. 355, pp. 145–155.
15. M. SKLORZ, J. SCHNELLE-KREIS, Y. LIU, J. ORASCHE, R. ZIMMERMANN: Daytime resolved analysis of polycyclic aromatic hydrocarbons in urban aerosol samples – impact of sources and meteorological conditions. Chemosphere 2007, Vol. 67, pp. 934–943.
16. A.B. LOBSCHEID, T.E. MCKONE, D.A. VALLEROC: Exploring relationships between outdoor air particulate associated polycyclic aromatic hydrocarbon and PM2.5: A case study of benzo(a)pyrene in California metropolitan regions. Atmospheric Environment 2007, Vol. 41, pp. 5659–5672.
17. M. AMODIO, M. CASELLI, G. GENNARO, M. TUTINO: Particulate PAHs in two urban areas of Southern Italy: Impact of the sources, meteorological and background conditions on air quality. Environmental Research 2009, Vol. 109, pp. 812–820.
18. M.S. CALLÉN, J.M. LÓPEZ, A.M. MASTRAL: Seasonal variation of benzo(a)pyrene in the Spanish airborne PM10. Multivariate linear regression model applied to estimate BaP concentrations. Journal of Hazardous Materials 2010, Vol. 80, pp. 648–655.
19. J.H. TAN, X.H. BI, J.C. DUAN, K.A. RAHN, G.Y. SHENG, J.M. FU: Seasonal variation of particulate polycyclic aromatic hydrocarbons associated with PM10 in Guangzhou, China. Atmospheric Research 2006, Vol. 80, pp. 250–262.
20. Y.W.F. THAM, K. TAKEDA, H. SAKUGAWA: Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) associated with atmospheric particles in Higashi Hiroshima, Japan: Influence of meteorological conditions and seasonal variations. Atmospheric Research 2008, Vol. 88, pp. 224–233.
21. F. REISEN, J. AREY: Atmospheric reactions influence seaso-nal PAH and nitro-PAH concentrations in the Los Angeles basin. Environmental Science & Technology 2005, Vol. 39, No. 1, pp. 64–73.
22. J. MANTIS, A. CHALOULAKOU, C. SAMARA: PM10-bound polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in the Greater Area of Athens, Greece. Chemosphere 2005, Vol. 59, pp. 593–604.
23. J. DACHS, T.R. GLENN, C.L. GIGLIOTTI, P. BRUNCIAK, L.A. TOTTEN, E.D. NELSON, T.P. FRANZ, S.J. EISENREICH: Processes driving the short-term variability of polycyclic aromatic hydrocarbons in the Baltimore and northern Chesapeake Bay atmosphere, USA. Atmospheric Environment 2002, Vol. 36, pp. 2281–2295.
24. A. MOTELAY-MASSEIA, D. OLLIVON, B. GARBAN, M. CHEVREUIL: Polycyclic aromatic hydrocarbons in bulk deposition at a suburban site: assessment by principal component analysis of the influence of meteorological parameters. Atmospheric Environment 2003, Vol. 37, pp. 3135–3146.
25. M. TSAPAKIS, S.G. STEPHANOU: Occurrence of gaseous and particulate polycyclic aromatic hydrocarbons in the urban atmosphere: Study of sources and ambient temperature effect on the gas/particle concentration and distribution. Environmental Pollutution 2005, Vol. 133, pp. 147–156.
26. D. GUZMAN-TORRES, A. EIGUREN-FERNANDEZ, P. CICERO-FERNANDEZ, M. MAUBERT-FRANCO, A. RETAMA-HERNANDEZ, R.R. VILLEGAS, A.H. MIGUEL: Effects of meteorology on diurnal and nocturnal levels of priority polycyclic aromatic hydrocarbons and elemental and organic carbon in PM10 at a source and a receptor area in Mexico City. Atmospheric Environment 2009, Vol. 43, pp. 2693–2699.
27. Z. GU, J. FENG, W. HAN, L. LI, M. WU, J. FU, G. SHENG: Diurnal variations of polycyclic aromatic hydrocarbons associated with PM2.5 in Shanghai, China. Journal of Environmental Sciences 2010, Vol. 22, No. 3, pp. 389–396.
28. J. RINGUET, A. ALBINET, E. LEOZ-GARZIANDIA, H. BUDZINSKI, E. VILLENAVE: Diurnal/nocturnal concentrations and sources of particulate-bound PAHs, OPAHs and NPAHs at traffic and suburban sites in the region of Paris (France). Science of the Total Environment 2012, Vol. 437, pp. 297–305.
29. B.L. van DROOGE, P. PÉREZ BALLESTA. Seasonal and daily source apportionment of polycyclic aromatic hydrocarbon concentrations in PM10 in a Semirural European area. Environmental Science & Technology 2009, Vol. 43, pp. 7310–7316.
30. K. PREVEDOUROSA, E. BRORSTROM-LUNDE, C.J. HALSALLA, K.C. JONESA, R.G.M. LEEA, A.J. SWEETMANA: Seasonal and long-term trends in atmospheric PAH concentrations: evidence and implication. Environmental Pollution 2004, Vol. 128, pp. 17–27.
31. IC. LAI, CL. LEE, KY. ZENG, HC. HUANG: Seasonal variation of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons along the Kaohsiung coast. Journal of Environmental Management 2011, Vol. 92, pp. 2029–2037.
32. A.I. BARRADO, S. GARCÍA, E. BARRADO, R.M. PÉREZ: PM2.5-bound PAHs and hydroxy-PAHs in atmospheric aerosol samples: Correlations with season and with physical and chemical factors. Atmospheric Environment 2012, Vol. 49, pp. 224–232.
33. S.P. WU, S. TAO, W.X. LIU: Particle size distributions of polycyclic aromatic hydrocarbons in rural and urban atmosphere of Tianjin, China. Chemosphere 2006, Vol. 62, pp. 357–367.
34. Y. YANG, P. GUO, Q. ZHANG, D. LI, L. ZHAO, D. MU: Seasonal variation, sources and gas/particle partitioning of polycyclic aromatic hydrocarbons in Guangzhou, China. Science of the Total Environment 2010, Vol. 408, pp. 2492–2500.
35. I.C. LAI, Y.C. CHANG, C.L. LEE, G.Y. CHIOU, H.C. HUANG: Source identification and characterization of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons along the southwestern coastal area of Taiwan – with a GMDH approach. Journal of Environmental Management 2013, Vol. 115, pp. 60–68.
36. S. BAC, M. ROJEK: Meteorologia i klimatologia w inżynierii środowiska. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 1999.
37. C. VENKATARAMAN, S.K. FRIEDLANDER: Size distributions of polycyclic aromatic hydrocarbons and elemental carbon. 2. Ambient measurements and effects of atmospheric processes. Environmental Science & Technology 1994, Vol. 28, pp. 563–572.
38. J.O. ALLEN, N.M. DOOKERAN, K.A. SMITH, A.F. SAROFIM, K. TAGHIZADEH, A.L. LAFLEUR: Measurement of polycyclic aromatic hydrocarbons associated with size-segregated atmospheric aerosols in Massachusetts. Environmental Science & Technology 1996, Vol. 30, pp. 1023–1031.
39. R.G.M. LEE, K.C. JONES. The influence of meteorology and air masses on daily atmospheric PCB and PAH concentrations at a UK location. Environmental Science & Technology 1999, Vol. 33, pp. 705–12.
40. M. DIMASHKI, L.H. LIM, R.M HARRISON, S. HARRAD: Temporal trends, temperature dependence, and relative reactivity of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons. Environmental Science & Technology 2001, Vol. 35, pp. 2264–2267.
41. Krajowy bilans emisji SO2, NOx, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 2010–2011 w układzie klasyfikacji SNAP. Raport syntetyczny. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami. IOŚ–PIB, Warszawa 2013.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-de7b6067-1813-48dd-ae63-2ce629d28ae0