Ustalenie rzeczywistego stanu deformacji szybów LGOM

• Autorzy: Niedojadło Z. , Sieradzy K. , Spólnik A.

Warianty tytułu

EN

Settlement of the real state of shaft deformations in the Legnica-Głogów Copper Area (LGOM)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od początku prowadzenia eksploatacji złoża rud miedzi w granicach obszarów górniczych LGOM prowadzi się stałe odwadnianie górotworu. Efektem tego procesu jest obniżenie powierzchni terenu, sięgające na znaczne odległości poza granice eksploatacji złoża – tzw. wielkopowierzchniowa niecka obniżeniowa. Intensywny drenaż górotworu powoduje powstawanie deformacji również w szybach LGOM. Ustalenie rzeczywistego stanu tych deformacji jest przedmiotem trudnym, z uwagi na brak prowadzenia pomiarów od początku funkcjonowania szybów. Maksymalne wartości obserwuje się w poziomie warstw odwadnianych – spąg utworów trzeciorzędu i strop pstrego piaskowca. Porównanie procesu przebiegu obniżeń w szybach z kształtowaniem się depresji w piezometrze pozwoliło na stwierdzenie analogii tych zjawisk. Uwzględniając występujące opóźnienie (około 10÷15 lat) stworzono modele badanych procesów. Na ich podstawie obliczono (może lepiej zaproponowano) wpływ odwodnienia oraz ustalono rzeczywisty stan deformacji szybów LGOM.

EN

From the beginning of the copper ore exploitation, within the borders of the mining areas of LGOM, permanent drainage of the rock mass has been conducted. The effect of this process is subsidence of the ground surface, going far beyond the borders of the deposit exploitation – the so-called large surface trough. Intensive drainage of the rock mass causes deformations also in the shafts of LGOM. The determination of the real state of these deformations is difficult, because of the lack of measurements at the beginning of shaft functioning. The maximal values are observed in the horizon of water-bearing layers – the floor of the Tertiary formations and roof of the Bunter sandstone. Comparing of the process of subsidence in shafts with the formation of the depression in a piezometer showed similarities of these two phenomena. Regarding the occurring delay (ca. 10÷15 years) the models of studied phenomena were performed. Basing on these models the influence of drainage was calculated and the real state of shaft deformation in LGOM was determined.

Słowa kluczowe

PL

szyb górniczy; obudowa szybu; deformacja obudowy; odwodnienie górotworu

EN

mining shaft; shaft lining; lining deformation; rock mass drainage

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 8
• Strony: 166--173
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Niedojadło Z.

• AGH w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska, Katedra Ochrony Terenów Górniczych Geoinformatyki i Geodezji Górniczej

autor

Sieradzy K.

• AGH w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska, Katedra Ochrony Terenów Górniczych Geoinformatyki i Geodezji Górniczej

autor

Spólnik A.

• AGH w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska, Katedra Ochrony Terenów Górniczych Geoinformatyki i Geodezji Górniczej

Bibliografia

• 1. Bocheńska T.: Kształtowanie się warunków hydrodynamicznych w lubińsko-głogowskim obszarze miedzionośnym pod wpływem odwadniania kopalń. Wrocław Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, 1988.
• 2. Kalisz M.: Analiza rozwoju i prognoza wielkopowierzchniowej niecki obniżeniowej ze szczególnym uwzględnieniem projektowanej eksploatacji górniczej w LGOM. Wrocław [niepublik.], 2011.
• 3. Knothe S.: Prognozowanie wpływów eksploatacji górniczej. Katowice Wyd. Śląsk, 1984.
• 4. Monografia KGHM „Polska Miedź S.A.”. Lubin Wyd. Cuprum, 2007.
• 5. Niedojadło Z.: Problematyka eksploatacji złoża miedzi z filarów ochronnych szybów w warunkach LGOM. Kraków Rozprawy-Monografie Nr 177, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, 2008.
• 6. Oberc J.: Sudety i obszary przyległe. Budowa geologiczna Polski t. IV. Tektonika cz. 2. Warszawa Wydawnictwa Geologiczne, 1972.
• 7. Oczkowicz J., Szukalski S.: Przebieg w czasie obniżeń terenu, wywołanych odwodnieniem górotworu. Ochrona Terenów Górniczych Nr 36/76, 1976.
• 8. Paczyński B., Sadurski A.: Hydrogeologia regionalna Polski. t. II Warszawa Państwowy Instytut Geologiczny, 2007.
• 9. Popiołek E. i in.: Analiza rozwoju i prognoza wielkopowierzchniowej niecki obniżeniowej LGOM. Prace badawcze Zakładu Ochrony Terenów Górniczych WGGiIŚ AGH Kraków [niepublik.] 2009.
• 10. Popiołek E. i in.: Analiza rozwoju i prognoza wielkopowierzchniowej niecki obniżeniowej ze szczególnym uwzględnieniem rejonów projektowanej eksploatacji górniczej w LGOM. Prace badawcze Zakładu Ochrony Terenów Górniczych WGGiIŚ AGH Kraków [niepublik.], 2011.
• 11. Rogoż M.: Hydrogeologia kopalniana z podstawami hydrogeologii ogólnej. Katowice Główny Instytut Górnictwa, 2004.
• 12. Sieradzy K., Spólnik A.: Ustalenie rzeczywistego stanu odkształceń pionowych w wybranych szybach LGOM od początku ich funkcjonowania. Praca dyplomowa Kraków [niepublik.], 2011.
• 13. Wilk Z., Bocheńska T.: Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa. Kraków Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH t. II, 2003.