Akrylamid : oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

• Autorzy: Jeżewska A.

Warianty tytułu

EN

Acrylamide : determination in workplace air

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Akrylamid jest bezwonnym, białym i krystalicznym ciałem stałym, dobrze rozpuszczalnym w rozpuszczalnikach polarnych (woda, etanol). Jest to substancja syntetyczna stosowana w wielu dziedzinach przemysłu, głównie do produkcji poliakrylamidu. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zaklasyfikowała akrylamid do grupy związków prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń akrylamidu w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości najwyższego dopuszczalnego steżenia (NDS), zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Badania wykonano przy zastosowaniu chromatografu cieczowego (HPLC) serii 1200 firmy Agilent Technologies z detektorem diodowym (DAD), rejestrującym sygnał przy długości fali analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.

EN

Acrylamide is an odourless, white crystalline solid, highly soluble in polar solvents (e.g., water, ethanol). Acrylamide is a synthetic compound widely used in several industries but particularly in the production of polyacrylamide. International Agency for Research on Cancer (IARC) classified acrylamide as a probably carcinogenic to humans.The aim of this study was to develop a method for determining concentrations of acrylamide in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of Standard No. EN 482.The study was performed using an liquid chromatograph (Agilent Technologies series 1200) with a diode array detector (DAD) with an analytical wavelength of 195 nm and 208 nm.

Słowa kluczowe

PL

akrylamid; amid kwasu akrylowego; prop-2-enamid; metoda analityczna; powietrze na stanowiskach pracy

EN

acrylamide; acrylic amide; prop-2-enamide; determination method; HPLC-DAD; workplace air

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 1 (87)
• Strony: 15--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Jeżewska A.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

Bibliografia

• 1. Chempył(2015) Baza wiedzy o zagrożeniach chemicznych i pyłowych. Warszawa, CIOP-PIB.
• 2. EPA (1994) Method 8316 (SW-846): acrylamide, acrylonitrile and acrolein by high performance liquid chromatography (HPLC). United States Environmental Protection Agency.
• 3. GESTIS (2015) Substance database. BG Institute for Occupational Safety and Health. Sankt Augustin, Germany.
• 4. HSL (2014) Acrylamide in air. Laboratory method using an impinger and analysis by high performance liquid chromatography. Methods for the determination of hazardous substances MDHS57/2. Health & Safety Laboratory. Buxton, UK.
• 5. IARC (1994) IARC Monographs. Some industrial chemicals, vol. 60.
• 6. Jankowska J., Helbin J., Potocki A. (2009) Akrylamid jako substancja obca w żywności. Probl. Hig. Epidemiol. 90(2), 171–174.
• 7. Lee D. (1991) U.S. Department of Labor. Method PV2004 (Acrylamide). In OSHA Analytical Methods Manual. Salt Lake City, Utah. Occupational Safety and Health Administration, Analytical Laboratory.
• 8. Pantusa VP., Stock TH., Morandi MT., Harrist R.B., Afshar M. (2002) Inhalation exposures to acrylamide in biomedical laboratories. AIHA Journal 63, 468–473.
• 9. Pingot D., Pyrzanowski K., Michałowicz J., Bukowska B. (2013) Toksyczność akrylamidu i jego metabolitu – glicydamidu. Medycyna Pracy 64(2), 259–271.
• 10. PN-EN 482 Narażenie na stanowiskach pracy. Wymagania ogólne dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych.
• 11. Pośniak M.(1997) Akrylamid. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 17, 5–8.
• 12. Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z dnia 6.06. 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU 2014, poz. 817.
• 13. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1272/2008 z dnia 16.12.2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (zwanego rozporządzeniem GHS). Dz. Urz. UE z dnia 31.12.2008 r. (L 353).
• 14. Sapota A., Skrzypińska-Gawrysiak M.(2014) Akrylamid. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2(80), 5–71.
• 15. SCOEL (2011) Recommendation from Scientific Committee on Occupational Exposure Limits for acrylamide. SCOEL/SUM/139. European Commission.
• 16. Shulsky M.L. (1980) U.S. Department of Labor: method 21 (acrylamide). In OSHA Analytical methods manual. Salt Lake City, Utah. Occupational Safety and Health Administration, Analytical Laboratory.
• 17. Stetkiewicz J., Hanke W., Szymczak W.(1996) Akrylamid. Wytyczne Szacowania Ryzyka Zdrowotnego dla Czynników Rakotwórczych. Zeszyt 3, 5–22. Łódź, Instytut Medycyny Pracy.
• 18. Szczerbina T.(2005) Akrylamid – potencjalnie rakotwórcza substancja występująca w żywności. Kosmos. Probl. Nauk Biol. 54(4), 367–372.
• 19. Śmiechowska M.(2010) Zagrożenie żywności i środowiska dioksynami i akrylamidem w świadomości ekologicznej społeczeństwa województwa pomorskiego. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 55(4), 150–157.
• 20. Świdwińska-Gajewska A., Szymczak W.(2012) Akrylamid. Wytyczne Szacowania Ryzyka Zdrowotnego dla Czynników Rakotwórczych. Zeszyt 1(30), 5–40. Łódź, Instytut Medycyny Pracy.
• 21. Tareke E., Rydberg P., Karlsson P., Eriksson S., Törnqvist M.(2002) Analysis of acrylamide, a carcinogen formed in heated foodstuffs. Journal of Agricultural and Food Chemistry 50(17), 4998–5006.
• 22. Żyżelewicz D., Nebesny E., Oracz J.(2010) Akrylamid – powstawanie, właściwości fizykochemiczne i biologiczne. Bromatol. Chem. Toksykol. 3, 415–427.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.