Ocena suszy hydrologicznej lat 2015-2020 w Polsce na tle wielolecia

• Autorzy: Baran-Gurgul Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.15199/22.2022.2.1

Warianty tytułu

EN

Assessment of the hydrological droughts of 2015-2020 in Poland in comparison to a mufti-annual period

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Susza hydrologiczna jest często utożsamiana z niżówką rzeczną, którą określa się zazwyczaj jako nieprzerwany okres czasu, w którym przepływ w danym przekroju rzeki jest niższy niż poziom graniczny, który w artykule przyjęty został jako percentyl Q_90%, odczytany z krzywej czasu przewyższenia przepływu. Celem artykułu jest ocena suszy hydrologicznej w latach 2015-2020 na tle ostatnich 50 lat w Polsce. Ostatnie 10 lat w Polsce było wyjątkowo suche. W około połowie rozpatrywanych przekrojów (66 ze 130) lata od 2015 r. do 2020 r. okazały się latami o największej liczbie dni niżówkowych w badanym wieloleciu.

EN

Hydrological drought is often equated with a river low flow, which is most often defined as an uninterrupted time period in which the flow in a given river cross-section is lower than threshold level. The threshold level for this study is adopted as percentile Q_90% read from the flow duration curve. The aim of the article is to assess the hydrological drought in 2015-2020 against the background of the last 50 years in Poland. The last 10 years in Poland have been exceptionally dry. In about half of the considered cross-sections (66 out of 130), the years 2015-2020 turned out to be the years with the highest number of low-flow days.

Słowa kluczowe

PL

susza hydrologiczna; niżówka rzeczna; czas trwania niżówki; susza w Polsce

EN

hydrological drought; river low flow; multi-annual variability; droughts in Poland

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 2
• Strony: 5--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Baran-Gurgul Katarzyna

• Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Geoinżynierii i Gospodarki Wodnej, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-0247-6136

Bibliografia

• [1] Baran-Gurgul K. 2020. Niżówki maksymalne w prawobrzeżnej części zlewni Górnej Wisły. Praca doktorska. Kraków: Politechnika Krakowska.
• [2] Byczkowski A, 1999. Hydrologia. Tom l i lI. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• [3] Dębski K.1970. Hydrologia. Warszawa: Wydawnictwo Arkady.
• [4] Farat R., Kępińska-Kasprzak M., Kowalczak P., Mager P 1995. „Susze na obszarze Polski w latach 1951-1990". Materiały Badawcze IMGW, Gospodarka Wodna i Ochrona Wód 16.
• [5] Fleig A. K., Tallaksen L. M., Hisdal H., Demuth S. 2006. "A global evaluation of streamflow drought characteristics". Hydrol. Earth Syst. Sc. 10: 535-552.
• [6] Hisdal H., Tallaksen L. M. 2000. Drought Event Definition. Technical Report No.6. Assessment of the Regional Impact of Droughts in Europe, Department of Geophysics, University of Oslo.
• [7] Jakubowski W. 2011. Rozkłady prawdopodobieństwa w ocenie suszy hydrologicznej. Wrocław: Uniwersytet Przyrodniczy.
• [8] IMGW-PIB. 2019. Rocznik meteorologiczny. https://danepubliczne.imgw.pl/data/dane_pomiarowo_obserwacyjne/Roczniki/Rocznik%20meteorologiczny/Rocznik%20Meteorologiczny%202019.pdf [dostęp: 2812.2020].
• [9] IMGW-PIB. 2020. Rocznik meteorologiczny. https://danepubliczne.imgw.pl/data/dane_pomiarowo_obserwacyjne/Roczniki/Rocznik%20meteorologiczny/Rocznik%20Meteorologiczny%202020.pdf [dostęp: 28.12.2020].
• [10] Kaznowska E., Banasik K. 2009. „Ocena intensywności niżówek rzecznych w małej zlewni rolniczej Niziny Mazowieckiej w ostatnich 45 latach". Acta Scientiarurn Polonarum, Formatio Circumiectus 8(3-4): 5-16.
• [11] Maidment D. R. (red.). 1993. Handbook of Hydrology. McGraw-Hill.
• [12] Mishra A. K., Singh V. P. 2010. "A review of drought concepts". J. Hydro!. 391: 202-216.
• [13] Ozga-Zielińska M., Brzeziński J. 1997. Hydrologia stosowana. Warszawa: PWN, Wyd. 2 zm.
• [14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 sierpnia 2007 r w sprawie podmiotów, którym państwowa służba hydrologiczno-meteorologiczna i państwowa służba hydrogeologiczna są obowiązane przekazywać ostrzeżenia, prognozy, komunikaty i biuletyny oraz sposobu i częstotliwości ich przekazywania (Dz. U. 2007, nr 158, poz. 1114).
• [15] Stahl K. 2001. Hydrological Drought. A Study across Europe. PhD Thesis Albert-Ludwigs Universität Freiburg, Freiburger Schriften zur Hydrologie no 15, Freiburg, Germany.
• [16] Tallaksen L. M., Madsen H., Clausen B.1997. "On the definition and modelling of streamflow drought duration and deficit volume". Hydrolog. Sci. J. 42(1): 15-33.
• [17] Tallaksen L. M., van Lanen H. A. J. (eds.). 2004. Hydrological Drought - Processes and Estimation Methods for Streamflow and Groundwater. Developments in Water Sciences 48. Amsterdam: Elsevier B.V.
• [18] Tokarczyk T. 2010. Niżówka jako wskaźnik suszy hydrologicznej. Warszawa: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
• [19] Tokarczyk T. Szalińska W. 2020. „Susze w Polsce - czy to normalne?". Gazeta Obserwatora MGW: Susza zmienia wszystko, Wydanie specjalne.
• [20] Tomaszewski E. 2007. „Maksymalny czas trwania głębokich niżówek letnich w środkowej Polsce i jego uwarunkowania". Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geogrphica Physica 8: 89-98.
• [21] Wilhite D. A. 2005. Drought and Water Crises Science. Technology and Management Issues. New York: CLC Press, Taylor Francis Group.
• [22] WMO. 2016. 2015 is hottest year on record. https://public.wmo.int/en/media/press-release/2015-hottest-year-record [dostęp: 28.12.2020].
• [23] WMO.2021. 2020 was one of three warmest years on record. https://public.wmo.int/en/media/press-release/2020-was-one-of-three-warmest-years-record [dostęp: 28.12.2020].
• [24] Zielińska M. 1963. „Statystyczne metody opracowywania niżówek". Przegląd Geofizyczny VIII (XVI): 1-2, 75-87.