Zastosowanie modelu „czterech kapitałów” do oceny możliwości rozwoju wsi trwale depopulacyjnych

• Autorzy: Wesołowska M.

Warianty tytułu

EN

Application of „Four Capitals” Model to Assessing Possibilities of Development of Villages with Permanent Depopulation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Spolaryzowany przestrzennie rozwój gospodarczy Polski prowadzi coraz wyraźniej do ukształtowania regionów o różnej dynamice rozwoju, regionów charakteryzujących się wzrostem (tzw. bieguny rozwoju) i regionów podlegających deprecjacji (regiony peryferyjne). W każdym z tych obszarów obserwuje się charakterystyczne dla istniejących tam wsi procesy demograficzne, społeczne czy gospodarcze.

EN

Rural settlements are dynamic structures subject to changes, particularly due to exogenic and endogenic factors determining the conditions of their development and functional transformations. In many Polish villages in non-agglomeration areas, a decline of population is observed, affecting rural space. In the upcoming years, the image of many villages subject to depopulation will change. Depending on the quality of the capital, other functions will develop there. A large proportion of villages, however, may disappear completely as a result of depopulation. The objective of the paper is to recognize the capital of villages with permanent decrease in population as well as to indicate possible directions of the changes.

Słowa kluczowe

PL

zmiany w przestrzeni wiejskiej; wyludnianie; kapitał wsi

EN

changes in rural space; depopulation; villages’ capital

• Wydawca: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN ; Towarzystwo Urbanistów Polskich
• Czasopismo: Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: No 263
• Strony: 47--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wesołowska M.

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• 1. Adamowicz M., 2004, Wielofunkcyjność rolnictwa jako podstawa przewartościowań w praktyce rolnej. „Wieś i Rolnictwo”, nr 4 (125).
• 2. Bański J., 2002, Typy ludnościowych obszarów problemowych. Studia Obszarów Wiejskich, 2, s. 41-52.
• 3. Bański J., 2014, Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce – przegląd podejść metodologicznych. Przegląd Geograficzny IGiPZ PAN, Warszawa, 86, 4, s. 441-470.
• 4. Bański J., Flaga M., 2013, The Areas of Unfavourable Demographic Processes in Eastern Poland – Selected Aspects. Barometr Regionalny, 11, 2, s. 11-18.
• 5. Barquero A. V., 2006, Endogenous Development: Analytical and Policy Issues, [w:] The Regional Question in Economic Development, A. Scott, G. Garofoli (red.). Routledge, New York–London.
• 6. Bołtromiuk A., 2003, Ekonomiczne aspekty funkcjonowania obszarów chronionych. Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• 7. Ciok S., 1994, Rozwój osadnictwa na dolnym Śląsku po II Wojnie Światowej. Tendencje i kierunki zmian. Studia Geograficzne, LXI, nr 1591, Acta Universitatis Wratislaviensis, Wrocław, s. 9-49.
• 8. Degórski M., 2007, Przyrodnicze aspekty zagospodarowania przestrzennego kraju – przesłanki i rekomendacje dla KPZK. Opracowanie wykonane na zlecenie MRR, Warszawa.
• 9. Ekins P., Dresner S., Dahlstrom K., 2008, The Four-capital Method of Sustainable Development Evaluation. European Environment, t. 18, 2.
• 10. Fukuyama F., 2003, Kapitałspołeczny, [w:] Kultura ma znaczenie, L. E. Harrison, S. P. Huntington (red.). Zysk i S-ka, Poznań.
• 11. Gorzelak G., Płoszaj A., Smętkowski M., 2006, Ocena strategii rozwoju regionu – wykorzystanie modelu czterech kapitałów na przykładzie województwa lubuskiego. Studia Regionalne i Lokalne, nr 6, s. 67–82.
• 12. Grosse T., 2007, Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych. Studia Regionalne i Lokalne, nr 1(27), s. 27-49.
• 13. Halfacree K., 2007, Trial by Space for a „Radical Rural”: Introducing Alternative Localities, Representations and Lives. Journal of Rural Studies, 23, Elsevier, s. 125-141.
• 14. Hassink R., 2005, How to Unlock Regional Economies from Path Dependency? From Learning Region to Learning Cluster. European Planning Studies, t. 13, nr 4, s. 521–535.
• 15. Kamińska W., (red.), 2002, Wielofunkcyjna gospodarka na obszarach wiejskich. Instytut Geografii Akademii Świętokrzyskiej, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce.
• 16. Kamińska W., 2010, Urbanizacja obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego. IG UJK, Kielce.
• 17. Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., 2009, Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej. Biuletyn KPZK PAN, z. 241, Warszawa.
• 18. Kostrowicki J., 1976, Obszary wiejskie jako przestrzeń wielofunkcyjna. Zagadnienia badawcze i planistyczne. Przegląd Geograficzny, T. XLVIII, z. 4, s. 601-611.
• 19. Kurek E., 1992, Przyczyny powstawania regionów problemowych i ich definicje. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 1-3, s. 72-83.
• 20. Malisz B., Stasiak A., Okuniewski J., Dziewoński K., Grochowski Z., 1987, Podstawowe stwierdzenia i wnioskiz ekspertyzy. Ekspertyza PAN: Analiza uwarunkowań i skutków migracji ludności ze wsi do miast, ze szczególnym uwzględnieniem tych migracji na strukturę ludności, PAN, Warszawa, s. 3-13.
• 21. Miszczuk A., 1990, Wyludnianie się obszarów wiejskich a rolnictwo wschodniej Lubelszczyzny, [w:] Obszary problemowe rolnictwa Polski ze szczególnym uwzględnieniem regionu lubelskiego, R. Jedut (red.). Lublin, s. 39-45.
• 22. Miszczuk A., 2010, Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich woj. lubelskiego, [w:] Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich. Studia KPZK PAN, t. CXXVI, Warszawa, s. 144-160.
• 23. Miszczuk A., 2013, Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego. Norbertinum, Lublin, s. 188.
• 24. Mościbroda J., 2008, Demograficzne uwarunkowania rozwoju powiatów nadbużańskich, [w:] Nasz Bug. Tworzenie warunków dla rozwoju obszarów przygranicznych Polski, Ukrainy i Białorusi poprzez waloryzację i ochronę dziedzictwa naturalnego i kulturowego, M. Zięba (red.). KUL, Lubelska Szkoła Biznesu Sp. Z o.o. Fundacji Rozwoju KUL, Lublin, s. 147-159.
• 25. Richling A., 2010, Ocena krajobrazu naturalnego Polski do potrzeb rekreacji, [w:] Przekształcenia struktur regionalnych – aspekty społeczne, ekonomiczne i przyrodnicze, S. Ciok, P. Migoń (red.). Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Wrocław, s. 87-98.
• 26. Rosner A., 2005, Zróżnicowanie przestrzenne obszarów wiejskich w Polsce, [w:] Uwarunkowania i kierunki przemian społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich, A. Rosner (red.). IRWiR PAN, Warszawa, s. 284-290.
• 27. Sikorska A., 2003, Gospodarstwa socjalne w strukturze społeczno-ekonomicznej wsi. IERiGŻ, Warszawa.
• 28. Sikorska A., 2006, Przemiany w strukturze agrarnej gospodarstw chłopskich. IERiGŻ, Warszawa.
• 29. Sikorska A., 2007, Przeobrażenia w strukturze społeczno-ekonomicznej wsi a proces włączenia Polski do Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. IERiGŻ, Warszawa.
• 30. Spychalski G., 2010, Implikacje światowego kryzysu gospodarczego dla procesów rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego obszarów wiejskich, [w:] Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich. Studia KPZK PAN, t. CXXVI, Warszawa, s. 29-48.
• 31. Throsby D., 2010, Ekonomia i kultura. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
• 32. Zioło Z., 2011, Kierunki przebudowy obszarów wiejskich – zarys koncepcji, [w:] Obszary wiejskie – wielofunkcyjność… op. cit., s. 43-66.
• 33. Zwolińska-Ligaj M., 2015, Integracja funkcji gospodarczych i środowiskowych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Perspektywa przedsiębiorstw. Monografie i Rozprawy, nr 6, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska.