Locus theologiae in architecture and sacred art – a case study

• Autorzy: Kimsza Radoslaw

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2023.56.E-03

Warianty tytułu

PL

Locus theologiae w architekturze i sztuce sakralnej – studium przypadku

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The article, in the theological and philosophical key, shows the Christian understanding of beauty and its place in the broadly understood sacred art. The author points to a specific evolution of beauty, which from the Renaissance to modern times lost its original mysticism of beauty in favor of its individualistic interpretations, closing the need to find divine-human unity in sacred art. This is expressed in the liturgy and the eternal connection with it of the arts, both structural and expressive. Looking for patterns reaching the essence of beauty in sacred arts, the author brings out two Italian architects: Ciro Lomonte and Guido Santoro, who in a small parish church in Sancipirello reached for the primal instinct of beauty in sacred art and, through simple forms, made a kind of sacralization of the "naked" church interior.

PL

Autor wskazuje na swoistą ewolucję piękna, która od renesansu do czasów współczesnych, zatraciła pierwotny jej mistycyzm piękna na korzyść indywidualistycznych jego interpretacji, zamykających na potrzebę odnajdywania w sztuce sakralnej jedności bosko-ludzkiej a także chrześcijańskie rozumienie piękna i jego umiejscowienie w szeroko pojętej sztuce sakralnej. Wyrazem tego jest liturgia i odwieczne powiązanie z nią sztuk zarówno konstrukcyjnych, jak i ekspresyjnych. Poszukując wzorców sięgających istoty piękna w sztukach sakralnych Autor wydobywa dwóch włoskich architektów: Ciro Lomonte i Guido Santoro, którzy w niewielkim parafialnym kościółku w Sancipirello sięgnęli po pierwotny instynkt piękna w sztuce sakralnej i poprzez proste formy dokonali swoistej sakralizacji „obnażonego” z sacrum kościelnego wnętrza.

Słowa kluczowe

EN

aesthetics; beauty; sacrum; sacred art; theology of art

PL

architektura sakralna; piękno; sacrum; sztuka sakralna; teologia sztuki

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 56
• Strony: 499--512
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., fot.

Twórcy

autor

Kimsza Radoslaw

• Bialystok University of Technology, Faculty of Architecture, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-8504-5616

Bibliografia

• [1] Biblia Tysiąclecia(2020), Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, ISBN 978-83-7014-712-9.
• [2] Hajdamowicz R. (2016). Light in sacral architecture. Przestrzeń i Forma / Space&form no 25. DOI: 10.21005/pif.2016.25.B-03. Pp. 105-116.
• [3] Hani, J. (1994), Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków: Wydawnictwo Znak, ISBN 83-7006-291-1.
• [4] Rupnik, M. (2007), Via della bellezza sapienza di vita, Quaderni 5, Firenze: Città Ideale, ISBN (EAN) 9788887699852.
• [5] Cyryl Jerozolimski (2000), Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne, Kraków: Wydawnictwo M, ISBN 83-7221-264-3.
• [6] Czernik L. (2012) Shaping the sacred objects of the protestant culture on the example of realization in Poznan and in Szczecin. Przestrzeń i Forma / Space&form no 15, pp. 203-214.
• [7] Konstytucja Dogmatyczna o Kościele „Lumen Gentium” (2002), w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, s. 111-119, ISBN 83-7014-429-2.
• [8] Kosiński W. (2012). The architecture of the sacred in the face of conflicts, tolerance and reconciliation. History, the present time, prospects. Przestrzeń i Forma / Space&form no 15, pp. 7-144.
• [9] Kosiński W. (2011). The architectural creativity as an unusuality. Przestrzeń i Forma / Space&form no 12, pp. 7-68.
• [10] Ireneusz z Lyonu (1999), Chwałą Boga człowiek żyjący, Kraków: Wydawnictwo Kairos, ISBN 83-87446-62-9.
• [11] Atanazy (1998), O wcieleniu Słowa, Warszawa: Wydawnictwo ATK, ISBN 83-7072-105-2.
• [12] Soloviov V. (1983), La bellezza nella natura, Il significato dell'amore e altri scritti, Milano: La Casa di Matriona, EAN 9788886943246.
• [13] Evdokimov P. (2003), Prawosławie, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, ISBN 9788321106755.
• [14] Damasceński J., De imaginibus or. III. 12.
• [15] Rupnik M. (2017), Il linguaggio della bellezza: https://www.youtube.com/watch?v=Y6IPTHPZsEs&t=14s (Accessed: 14-05-2023).
• [16] Benedykt XVI (2007), Sacramentum Caritatis, Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, ISBN 978-83-7014-565-1.
• [17] Florenski P. (2009), Filar i podpora prawdy. Próba teodycei prawosławnej w dwunastu listach, Kraków: Wydawnictwo Znak, ISBN 978-83-891-5890-1.
• [18] Lomonte C.- Santoro G. (2009), Liturgia, Cosmo, Architettura, Palermo: Cantagalli, ISBM 9788882724610.
• [19] Lomonte C., (2015). Starting Again from Zero? Why Modernist Architecture is Not Suitable for the Liturgy, “Sacred Architecture Journal” 2015, vol. 27, p. 33-38.
• [20] Uspienski L. (1993), Teologia ikony, Poznań: Wydawnictwo „W drodze”, ISBN 8370330827.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).