Tribological properties of blackberry waste seed extract obtained under supercritical Co2 conditions with sorbitan esters compositons

• Autorzy: Małysa A.

Warianty tytułu

PL

Właściwości tribologiczne kompozycji ekstraktu z odpadowych nasion jeżyny otrzymywanego w warunkach nadkrytycznego dwutlenku węgla z estrami sorbitanu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper presents results of tribological research of a composition containing as a base, extract of waste blackberry seeds obtained by extraction under supercritical carbon dioxide conditions with sorbitan esters as additives (sorbitan trioleate (STO) sorbitan monolaurate (MLS) and etoxylated sorbitan monolaurate (EO20MLS)). The influence of the concentration of surfactants on the motion resistance, wear and anti-seize properties of the obtained lubricants was analysed. Two types of tests were performed: seizure, with linear load increase and constant load (four-ball device T02). The obtained test results compared to the results for the base (pure extract) to paraffin oil and rapeseed oil were related. It was found that the addition of sorbitan esters to the extract has a greater effect on the improvement of anti-seizure properties than on the reduction of resistance to movement and wear to the base.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych kompozycji smarowych zawierających jako bazę ekstrakt z odpadowych nasion jeżyny pozyskany metodą ekstrakcji w warunkach nadkrytycznego dwutlenku węgla i jako dodatki estry sorbitanu: trioleinian sorbitanu (STO), monolaurynian sorbitanu (MLS) i oksyetylenowany 20 molami tlenku etylenu monolaurynian sorbitanu (EO20MLS). Analizowano wpływ stężenia i rodzaju surfaktanta na opory ruchu, zużycie oraz właściwości przeciwzatarciowe otrzymanych środków smarowych. Wykonano dwa rodzaje testów: zatarciowe, z liniowym narostem obciążenia oraz przy stałym obciążeniu (aparat czterokulowy-T02). Otrzymane wyniki badań odniesiono do rezultatów otrzymanych dla bazy (czysty ekstrakt) oraz do oleju rzepakowego i parafinowego. Stwierdzono, że dodatek estrów sorbitanu do ekstraktu w większym stopniu wpływa na polepszenie właściwości przeciwzatarciowych niż na obniżenie oporów ruchu i zużycia względem bazy.

Słowa kluczowe

EN

blackberry extract; extraction under supercritical carbon dioxide conditions; sorbitan esters

PL

ekstrakt z jeżyny; ekstrakcja w warunkach nadkrytycznego CO2; estry sorbitanu

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 2
• Strony: 89--93
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Małysa A.

• Kazimierz Pulaski University of Technology and Humanities in Radom, Faculty of Materials Science and Design, Department of Applied Chemistry and Industrial Commodity Science, ul. Chrobrego 27, 26-600 Radom, Poland

Bibliografia

• 1. Rogoś E., Urbański A.: Charakterystyki tribologiczne olejów bazowych dla olejów hydraulicznych, Tribologia, 5, 2010, pp. 201–210.
• 2. Batko B., Dobek T. K.: Ocena właściwości smarnych wybranych paliw pochodzenia roślinnego i naftowego, Inżynieria Rolnicza, 4/102, 2008, pp. 69–74.
• 3. Fiszer S., Szalajko U.: Oleje roślinne jako substytuty środków smarowych pochodzenia naftowego, 3, 2000, pp. 181–188.
• 4. Gawrońska H., Górski W.: Biodegradacja i ekotoksyczność wybranych rodzajów cieczy eksploatacyjnych, Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji, 68, 1999, pp. 5–14.
• 5. Kajdas C., Majzner M.: Effectiveness of selected CHO compounds as antiwear additives to white mineral oils, Tribology Transactions, 1/48, 2005, pp. 93–99.
• 6. Sułek M. W., Kulczycki A., Małysa A.: Assessment of lubricity of compositions of fuel oil with biocomponents derived from rapeseed, Wear, 268, 2010, pp. 104–108.
• 7. Małysa A.: Ocena smarności kompozycji estrów metylowych kwasów tłuszczowych otrzymanych z wybranych olejów roślinnych z olejem napędowym, Kierunki badan i rozwoju produktów nieżywnościowych, Towaroznawstwo w badaniach i praktyce, red. Renata Salerno Kochan, Artur Wolak, Kraków 2017, s. 155–169.
• 8. Małysa A.: The safety and functionality of food grade lubricants, Current Trends in Commodity Science Challenges in Food Development and Processing, Editors Urszula Samotyja, Wojciech Zmudziński, Poznań 2017, pp. 177–192.
• 9. Rój E., Dobrzyńska-Inger A., Kostrzewa D., Kołodziejczyk K., Sójka M., Król B., Miszczak A., Markowski J.: Otrzymywanie ekstraktów olejowych z nasion owoców jagodowych z wykorzystaniem CO2 w warunkach nadkrytycznych, Przemysł Chemiczny, 88, 2009, pp. 1325–1330.
• 10. Klimaszewska E., Małysa A., Zięba M., Rój E., Wasilewski T.: Zastosowanie hydrofobowego ekstraktu z nasion jeżyny otrzymywanego przez ekstrakcję nadkrytycznym ditlenkiem węgla do wytwarzania masek kosmetycznych, Przemysł Chemiczny, 95/6, 2016, pp. 1000–1005.
• 11. Klimaszewska E., Seweryn A., Małysa A., Zięba M., Lipińska J.: The effect of chamomile extract obtained in supercritical carbon dioxide conditions on physicochemical and usable properties of pharmaceutical ointments, Pharmaceutical Development & Technology, 2017, DOI: 10.1080/10837450.2017.1322612.
• 12. Sułek M. W. Wasilewski T.: The effect of concentration of aqueous solutions of ethoxylated sorbitan esters on antiseizure properties, International Journal of Applied Mechanics and Engineering, 7, 2002, pp. 189–195.
• 13. Piekoszewski W., Szczerek W., Tuszyński M.: The Action of Lubricants Under Extreme Conditions in a modified Four-Ball Tester, Wear, 249, 2001, pp. 188–193.
• 14. Sułek M. W., Hreczuch W., Przepiórka J., Adach A.: Solution of water sterically specific surfactants as model ecological cutting fluids, Tribologia, 1, 2017, pp. 87–95.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).