Problematyka ochrony gleb przed erozją w gminnych programach ochrony środowiska

• Autorzy: Wiśniewski P.

Warianty tytułu

EN

Anti-erosion soil protection in commune environmental protection programmes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano oceny roli i skuteczności gminnych programów ochrony środowiska w planowaniu działań na rzecz ochrony gleb przed erozją na obszarach wiejskich Pomorza i Kujaw. Oceniono zakres i stopień uwzględnienia w nich działań przeciwerozyjnych w przyjętych priorytetach ekologicznych oraz rodzajach i harmonogramie działań proekologicznych, a także zaproponowane wskaźniki i mierniki służące monitorowaniu efektów ekologicznych. Określono możliwości wykorzystania gminnych programów ochrony środowiska w opracowaniu skutecznego modelu zarządzania ochroną przeciwerozyjną gleb. Zaproponowano niezbędne do wprowadzenia zmiany w gminnych programach ochrony środowiska, które mogą przyczynić się do wzrostu znaczenia tych dokumentów w planowaniu działań ochronnych oraz możliwości ich praktycznego zastosowania w skutecznym zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb.

EN

The paper presents an assessment of the role and effectiveness of commune environmental programmes in planning of actions to protect soils from erosion in rural areas in the Pomerania and Kujawy region. Their aims, ecological priorities, types and time-tables of environmental friendly actions and ecological indicators were evaluated in view of soil protection from erosion. Their potential was determined for the organisation of effective management model of counter-erosion protection of soil habitat. Necessary changes were indicated to increase the importance of these documents in planning of protective measures and possibilities of their practical application in effective counter-erosion management.

Słowa kluczowe

PL

ochrona gleb; erozja gleb; ochrona przeciwerozyjna; gminne programy ochrony środowiska

EN

soil protection; soil erosion; anti-erosion protection; commune environmental programmes

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 18, nr 3
• Strony: 311--322
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Wiśniewski P.

• Uniwersytet Gdański, Instytut Geografii, Katedra Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska, ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk

Bibliografia

• [1] Józefaciuk A., Józefaciuk C., Ochrona gruntów przed erozją. Poradnik dla władz administracyjnych i samorządowych oraz służb doradczych i użytkowników gruntów, IUNG, Puławy 1999.
• [2] Koćmit A., Erozja wodna na obszarach młodoglacjalnych Pomorza i możliwości jej ograniczenia, Bibliotheca Fragmenta Agronomica 1998, 4B, 83-99.
• [3] Stasik R., Szafrański C., Zmiany w pokrywie glebowej erodowanych terenów Pojezierza Gnieźnieńskiego, Acta Agrophysica 2005, 5(2), 447-454.
• [4] Koćmit A., Podlasiński M., Roy M., Tomaszewicz T., Chudecka J., Water erosion in the catchment basin of the Jeleni Brook, Journal of Water and Land Development 2006, 10, 121-131.
• [5] Wojtasik M., Wiśniewski P., Loranc L., Problemy erozji gleb na przykładzie kilku gmin w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim, Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 2008, 3(41), 41-49.
• [6] Wojtasik M., Wiśniewski P., Loranc L., Stan i potrzeby ochrony przeciwerozyjnej w gminach Gąsawa i Łabiszyn, Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie 2010, 2, 79-91.
• [7] Wiśniewski P., Wojtasik M., Zróżnicowanie właściwości gleb uprawnych oraz leśnych na erodowanych stokach, Inżynieria Ekologiczna 2014, 39, 198-208.
• [8] Rogalski D., Jabłoński S., Skala zagrożenia erozją oraz program ochrony przeciwerozyjnej gleb na przykładzie województwa bydgoskiego, Przegląd Geodezyjny 1983, 8/9, 29-30.
• [9] Wiśniewski P., Powiatowe programy ochrony środowiska w kontekście zarządzania przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego, Woda- -Środowisko-Obszary Wiejskie 2014, 14, 2, 141-153.
• [10] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t.j. DzU 2015, poz. 909).
• [11] Ociepa-Kubicka A., Rola planowania przestrzennego w zarządzaniu ochroną środowiska, Inżynieria i Ochrona Środowiska 2014, 17, 1, 135-146.
• [12] Macias A., Bródka S., Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2014.
• [13] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. DzU 2013, poz. 1232 z późn. zm.).
• [14] Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. DzU 2009, Nr 84, poz. 712 z późn. zm.).
• [15] Informacja o wynikach kontroli zarządzania środowiskiem w gminach, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2011.
• [16] Józefaciuk A., Józefaciuk C., Komentarz do instrukcji w sprawie inwentaryzacji gruntów zagrożonych erozją, IUNG, Puławy 1975.
• [17] Zestawienie wyników inwentaryzacji ogólnej zagrożenia erozją województwa bydgoskiego, Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Bydgoszcz 1982.
• [18] Wiśniewski P., Przeciwerozyjna funkcja lasów glebochronnych na przykładzie obszarów zarządzanych przez RDLP w Toruniu (maszynopis), Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Bydgoszcz 2012.
• [19] Czochański J.T., Hałuzo M., Kubicz G., Wojcieszyk H., Studium ekofizjograficzne województwa pomorskiego, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Słupsk-Gdańsk 2006.
• [20] Koreleski K., Ochrona i kształtowanie terenów rolniczych w systemie kreowania krajobrazu wiejskiego, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2009, 4, 5-20.
• [21] Kistowski M., Wpływ programów ochrony na środowisko przyrodnicze. Ocena jakości i ekoinnowacyjności programów ochrony środowiska województw opracowanych w latach 2001-2005, Studia nad Zrównoważonym Rozwojem T. III, PAN, Komitet „Człowiek i Środowisko” przy Prezydium PAN, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk- -Warszawa 2006.
• [22] Kistowski M., Diagnoza sozologiczna Polski w ujęciu gminnym w latach 2000-2009 - metody i wstępne rezultaty badań, Inżynieria Ekologiczna 2011, 27, 60-71.
• [23] Hernik J., Model zarządzania przeciwerozyjną ochroną gleb, Acta Agrophysica 2005, 5(1), 31-38.
• [24] Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2002.