Imperatyw nowoczesności w XX-wiecznych wizjach przyszłych form zamieszkiwania – refleksja w kontekście pytania o dom jutra

• Autorzy: Rytel G.

Warianty tytułu

EN

The Imperative of Modernity in the 20th Century Visions of Future Forms of Housing – Contemplation in Terms of the Question Regarding the House of Tomorrow

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Wszystkie znaczące w rozwoju architektury XX wieku wizje przyszłych form zamieszkiwania charakteryzował imperatyw nowoczesności, zakorzeniony w wywodzącym się z oświeceniowych koncepcji paradygmacie modernizacyjnym. Wizjonerzy-projektanci przewidywali stosowanie materiałów i rozwiązań technologicznych ówcześnie najnowocześniejszych lub jeszcze będących w fazie badań, czy wręcz fantazji, – zarówno w koncepcjach i w eksperymentalnych realizacjach domu jutra, jak i w wizjonerskich projektach miast przyszłości. Jakie znaczenie dla rozważań na temat wizji domu i osiedla jutra ma dziś lekcja minionej epoki modernizmu? Stechnicyzowane wizje świata przyszłości odeszły do lamusa. Futurologiczne prognozy już tak dziś nie fascynują, ale też mniej przerażają. W społeczeństwie ponowoczesnym, stymulującym endogenne mechanizmy rozwoju w połączeniu z globalnym dostępem do informacji, kształtują się nowe wizje domu jutra. Postępująca świadomość ekologiczna w społeczeństwach wysoko rozwiniętych, rozpowszechnienie wiedzy na temat kumulacji niekorzystnego oddziaływania człowieka na środowisko i wzrost cen energii, znajdują odbicie między innymi w rosnącym zainteresowaniu nurtami architektury proekologicznej.

EN

All visions of future forms of housing, significant for the development of architecture in the 20th century, and characterized by the imperative of modernity, have been coined in the modernistic paradigm deriving from the Enlightenment ideas. Visionaries-designers predicted using materials and technological solutions, the brand new ones then, being tested, or just imagined – both in ideas and experimental realisations of house of tomorrow and in visionary projects of cities of the future. What impact on the contemplation of the vision of the house and housing development of tomorrow has the lesson of the past period of modernism? Technology-rich visions of the future world landed on the scrap heap. Futuristic predictions are not that fascinating any more, but not that scary either. In the post-modern society stimulating endogenous mechanisms of the development together with global access to information, new visions of house of tomorrow are being created. Increasingly broader ecological awareness in highly developed societies, the spread of knowledge on human harmful impact on the environment and an increase in energy prices, reflect among others in growing interest in environmental friendly trends of architecture.

Słowa kluczowe

PL

modernizm; nowoczesność; architektura przyszłości; dom jutra

EN

modernism; modernity; architecture of future; tomorrow's house

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 12
• Strony: 104--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Rytel G.

• Zakład Architektury Współczesnej, Wnętrz i Form Przemysłowych; Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

Bibliografia

• [1] Archigram, Studio Vista, London 1972.
• [2] Banham R., Rewolucja w architekturze, WAiF, Warszawa 1979.
• [3] Fukuyama F., Koniec historii, Zysk i Spółka, Poznań 1996.
• [4] Giedion S., Przestrzeń, czas i architektura, PWN, Warszawa 1968.
• [5] Jenks Ch., Ruch nowoczesny w architekturze, WAiF, Warszawa 1987.
• [6] Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J, Behrens III W.W., Granice wzrostu, PWE, Warszawa 1973.
• [7] Mishan E.J., Spór o wzrost gospodarczy, PIW, Warszawa 1986.
• [8] Schumacher E.F., Małe jest piękne. Spojrzenie na gospodarkę świata z założeniem, że człowiek coś znaczy, PIW, Warszawa 1981.
• [9] Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1979.
• [10] Tafuri M., Dal Co F., Architettura Contemporanea, Electa, Milano 2005.
• [11] Team 10, 1953–81. In search of a Utopia of the present, NAI, Rotterdam 2005.
• [12] Toffler A., Trzecia fala, PIW, Warszawa 1986.
• [13] Wisłocka I., Dom i miasto jutra, Arkady, Warszawa 1971.