Women's military service in Poland in the perspective of recruiting women to the Military University of Technology

• Autorzy: Pęzioł Anna , Borucka Anna

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/193848

Warianty tytułu

PL

Służba wojskowa kobiet w Polsce w perspektywie rekrutacji kobiet do Wojskowej Akademii Technicznej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Since 1999, Poland has become a member of the North Atlantic Alliance. The aftermath of this event was that women were allowed to serve in all military positions. At the same time, military academies gave women the opportunity to study on terms previously available only to men. The forerunner in this area was the Military University of Technology (WAT), which not only was the first to open the Academy to female cadets, but also educated the largest number of female officers. The existing research gap regarding the process of transformation of the Armed Forces of the Republic of Poland in the context of educating a highly qualified officer corps, taking into account fundamental changes in ensuring women have access to all officer positions, required an analysis of the process of recruitment and education of women for military service by the largest military university in Poland. Now, after 20 years of training, it is possible to evaluate this process, which became the purpose of this article. The question of how the number of women at the WAT changed in the process of recruitment and enrollment was adopted as a research problem. The intention of the Authors is not only to identify existing trends, but also to highlight the distinguished role of the Military University of Technology in this area. It was assumed (research hypothesis) that not only the interest of women in military studies is increasing, but also the number of women choosing technical education is increasing, as well. The article uses research methods in relation to the cognitive and praxeological research problem: systematic literature review, quantitative methods and qualitative methods, comparative methods, concretization, and formalization methods. The research conducted clearly indicates an upward trend in women’s interest not only in military studies, but also in studying at the Academy in general. Although some fluctuations over a period of more than 20 years are noticeable, they are due to economic, demographic, or political factors. Nevertheless, the article clearly shows the significant role of the Military Academy of Technology in educating female officers and thus meeting the requirements of a modern, professional army.

PL

Od 1999 roku Polska jest członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Pokłosiem tego wydarzenia było umożliwienie kobietom służby na wszystkich stanowiskach wojskowych. Jednocześnie akademie wojskowe dały możliwość studiowania kobietom na zasadach dostępnych dotąd jedynie mężczyznom. Prekursorem w tym obszarze była Wojskowa Akademia Techniczna (WAT), która nie tylko jako pierwsza otworzyła mury dla pań podchorąży, ale również wykształciła największą liczbę oficerów – kobiet. Ist- niejąca luka badawcza dotycząca procesu przemian Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej w kontekście kształcenia wysoko wykfalifikowanego korpusu oficerskiego z uwzględnieniem fundamentalnych zmian w zakresie zapewnienia kobietom możliwości dostępu do wszystkich stanowisk oficerskich, wymagała podjęcia analizy procesu rekrutacji i kształcenia kobiet na rzecz służby wojskowej przez największą wojskową uczelnię wyższą w Polsce. Obecnie, po 20 latach kształcenia możliwe jest dokonanie ewaluacji tego procesu, co stało się celem niniejszego artykułu. Jako problem badawczy przyjęto pytanie: jak zmieniała się liczba kobiet na WAT w procesie rekrutacji i przyjęcia na studia. Intencją Autorek jest nie tylko wskazanie istniejących trendów, ale również podkreślenie ogromnej roli Wojskowej Akademii Technicznej w tym obszarze. Założono (hipoteza badawcza), że nie tylko zainteresowanie kobiet studiami wojskowymi jest coraz większe, ale również zwiększa się liczba kobiet wybierających wykształcenie techniczne. W artykule zostały wykorzystane metody badawcze w odniesieniu do problemu badawczego poznawczego oraz prakseologicznego: systematyczny przegląd literatury, metody ilościowe oraz metody jakościowe, metody porównawcze, metody konkretyzacji i formalizacji. Przeprowadzone badania jednoznacznie wskazują na tendencję wzrostową zainteresowania kobiet nie tylko kierunkami wojskowymi, ale i studiowaniem na Akademii w ogóle. Zauważalne są wprawdzie pewne fluktuacje na przestrzeni ponad 20-letniego okresu, jednak wynikają one z czynników gospodarczych, demograficznych czy politycznych. Niemniej jednak artykuł wyraźnie pokazuje znaczącą rolę Wojskowej Akademii Technicznej w kształceniu kobiet – oficerów i tym samym spełnianiu wymagań nowoczesnej, profesjonalnej armii.

Słowa kluczowe

EN

professional army; women’s military service; military recruitment; Military Academy of Technology; military education

PL

profesjonalna armia; służba wojskowa kobiet; rekrutacja na studia wojskowe; Wojskowa Akademia Techniczna; szkolnictwo wojskowe

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 60, no. 1
• Strony: 5--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 51 poz., rys., tab., wz.

Twórcy

autor

Pęzioł Anna

• Ministry of Defence of the Republic of Poland

• https://orcid.org/0000-0002-2885-2251

autor

Borucka Anna

• Faculty of Security, Logistics and Management, Military University of Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-7892-9640

Bibliografia

• [1] Archer, E. M., 2017. Women, warfare, and representation: American servicewomen in the twentieth century, 17. Bloomsbury Publishing.
• [2] Atanasova-Krasteva, N., 2019. Gender Equality Education in the European Military Universities. In International conference KNOWLEDGE-BASED ORGANIZATION, 25 (2), 210-215.
• [3] Barańska, A., 2022. Udział i rola kobiet w powstaniu styczniowym. Przegląd Nauk Historycznych, 21 (1), 125-171.
• [4] Batuman, F., Bean-Mayberry, B., Goldzweig, C., Huang, C., Miake-Lye, I. M., Washington, D. L., Shekelle, P. G., 2011. Health effects of military service on women veterans.
• [5] Borucka, A., Kozłowski, E., 2023. Modeling the dynamics of changes in CO2 emissions from Polish road transport in the context of COVID-19 and decarbonization requirements. Combusion Engines. DOI: https://doi.org/10.19206/CE-169697 [Accessed: 26 June 2023].
• [6] Borucka, A., Kozłowski, E., 2023. Selected polynomial identification techniques to evaluate maritime transport trends around Covid-19. Scientific Journal of Silesian University of Technology. Series Transport. 2023, 120, 51-68. DOI: https://doi.org/10.20858/sjsutst.2023.120.4 [Accessed: 26 June 2023].
• [7] Chodała, A., & Stupnicki, R., 2021. Analysis of the components of physical fitness of females applying to military academy. Physical Activity and Health 16:7-12.
• [8] Czuba, B., 2011. Udział kobiet w bezpieczeństwie państwa: kompetencje zawodowe kobiet żołnierzy, Studia Bezpieczeństwa Narodowego, 1 (1) 145-163.
• [9] Drapikowska, B., 2021. Zarządzanie perspektywą gender w polskiej armii. [in:] D. Kaźmierczak, J. Ropskie, O. Wasiuta i W. Zakrzewski ed. Edukacja w świecie VUCA. Szanse, wyzwania, zagrożenia Wydawnictwo Libron. Kraków, 229.
• [10] Drapikowska, B., 2013. Kompetencje dowódcze–własne oraz innych kobiet–w opiniach kobiet–żołnierzy. Obronność–Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej, 4 (8), 68-84.
• [11] Dziedzic, J. 2020. Armed forces logistics as a part of process-oriented organization. Military Logistics Systems, 53 (2), pp.103-114. DOI: https://doi.org/10.37055/slw/133859.
• [12] Fontana, A., & Rosenheck, R., 1998. Focus on women: Duty-related and sexual stress in the etiology of PTSD among women veterans who seek treatment. Psychiatric Services, 49 (5), 658-662.
• [13] Greenburg, J., 2017. New military femininities: Humanitarian violence and the gendered work of war among US servicewomen. Gender, Place & Culture, 24 (8), 1107-1126.
• [14] Grzelak, M., Borucka, A., Buczyński Z., et al. (2019). Forecasting the demand for transport services on the example of a selected logistic operator. Archives of Transport, 52(4), 81-93. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.0210
• [15] Grzelak, M., Borucka, A., Guzanek, P. 2022. Application of Linear Regression for Evaluation of Production Processes Effectiveness. In: Machado, J., Soares, F., Trojanowska, J., Ivanov, V. (eds) Innovations in Industrial Engineering. icieng 2021. Lecture Notes in Mechanical Engineering. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-78170-5_4.
• [16] Jałowiec, T., Pajka, A., Więckowski, B. 2023.Military logistics as a research field of management and quality sciences. Military Logistics Systems, 58(1), 149-160. DOI: https://doi.org/10.37055/slw/176011.
• [17] Jamro D., Zurek G., Lachowicz M., Lenart D., 2021. Influence of Physical Fitness and Attention Level on Academic Achievements of Female and Male Military Academy Cadets in Poland. Healthcare. 2021; 9 (10):1261. DOI: https://doi.org/10.3390/healthcare9101261.
• [18] Judzińska, A., 2020. Wojskowa kariera zawodowa w doświadczeniach kobiet. Studium socjopedagogiczne. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• [19] Judzińska, A., 2021. O macierzyństwie kobiet pełniących zawodową służbę wojskową (na przykładzie Polskich Sił Zbrojnych). In Family Forum, Uniwersytet Opolski, 11, 89-114.
• [20] Kaliciak, G., 2020. Bez taryfy ulgowej. Kobiety w wojsku. Wydawnictwo Czarne.
• [21] Kobiety w Wojsku Polskim, [online]. Available at: https://www.gov.pl/web/obrona-narodowa/sluzba-wojskowa-kobiet-w-silach-zbrojnych-rp-wczoraj-i-dzis [Accessed: 26 June 2023].
• [22] Mattocks, K. M., Haskell, S. G., Krebs, E. E., Justice, A. C., Yano, E. M., & Brandt, C., 2012. Women at war: Understanding how women veterans cope with combat and military sexual trauma. Social science & medicine, 74 (4), 537-545.
• [23] Molloy, J. M., Pendergrass, T. L., Lee, I. E., Chervak, M. C., Hauret, K. G., & Rhon, D. I., 2020. Musculoskeletal injuries and United States Army readiness part I: overview of injuries and their strategic impact. Military medicine, 185 (9-10), e1461-e1471.
• [24] Morgan, M. J., 2004. Women in a man’s world: Gender differences in leadership at the military academy. Journal of Applied Social Psychology, 34 (12), 2482-2502.
• [25] Palczewska, M., & Drapikowska, B., 2014. Służba wojskowa kobiet wyzwaniem dla Sił Zbrojnych RP, Obronność Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej, 3 (11), 98-112.
• [26] Pawlaczyk, E., 2021. Działalność kobiet w Polskiej Organizacji Wojskowej. Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej, 2 (16), 41-54.
• [27] Pietrzak M., 2020. 3,5 tys. kobiet wśród terytorialsów [online]. Available at: https://www.wojsko-polskie.pl/dwot/articles/aktualnosci-w/2020-03-27k-35-tys-kobiet-wsrod-terytorialsow/[Accessed: 26.06.2023].
• [28] Pruszkiewicz K., 2022. Kobiety w wojsku robią kariery. „Nie mamy tylko kobiety generała” [online]. NOIZZ. Available at https://noizz.pl/spoleczenstwo/kobiety-w-wojsku-w-armii-nie-ma-czegos-takiego-jak-luka-placowa/n2p4363 https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001945
• [29] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie limitu przyjęć na studia na określonym kierunku dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2021 poz. 2226 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210002226 [Accessed: 26 June 2023].
• [30] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 października 2020 r. w sprawie limitu przyjęć na studia na określonym kierunku dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2020 poz. 1945 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001945 [Accessed: 26 June 2023].
• [31] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 września 2019 r. w sprawie limitu przyjęć na studia na określonym kierunku dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2019 poz. 1738 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001738 [Accessed: 26 June 2023].
• [32] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 lutego 2019 r. w sprawie limitu przyjęć na studia na określonym kierunku dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2019 poz. 287 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000287 [Accessed: 26 June 2023].
• [33] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 marca 2018 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2018 poz. 537 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000537 [Accessed: 26 June 2023].
• [34] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2017 poz. 315 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000315 [Accessed: 26 June 2023].
• [35] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 lipca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2016 poz. 349 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000349 [Accessed: 26 June 2023].
• [36] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 marca 2016 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2016 poz. 349. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000349 [Accessed: 26 June 2023].
• [37] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 lutego 2014 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2014 poz. 205 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20140000205 [Accessed: 26 June 2023].
• [38] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 listopada 2014 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2014 poz. 1723 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/Doc-Details.xsp?id=WDU20140001723 [Accessed: 26 June 2023].
• [39] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 września 2012 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2012 poz. 1075. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20120001075 [Accessed: 26 June 2023].
• [40] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 października 2011 r. w sprawie limitów miejsc na kierunki studiów dla kandydatów na żołnierzy zawodowych w poszczególnych uczelniach wojskowych Dz.U. 2011 nr 226 poz. 1363 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20112261363 [Accessed: 26 June 2023].
• [41] Skarbek, W. W., 2013. Wybrane zagadnienia metodologii nauk społecznych. Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
• [42] Reis, J., Menezes S., 2020. Gender Inequalities in the Military Service: A Systematic Literature Review. Sexuality & Culture 24, 1004–1018 (2020) [online]. Available at: https://doi.org/10.1007/s12119-019-09662-y [Accessed: 26 June 2023].
• [43] Sadler, A. G., Booth, B. M., Nielson, D. & Doebbeling, B. N., 2000. Health-related consequences of physical and sexual violence: Women in the military. Obstetrics & Gynecology, 96(3), 473-480.
• [44] Scoppio G. Otis N., Yan Y., Hogenkamp S., 2020. Experiences of Officer Cadets in Canadian Military Colleges and Civilian Universities: A Gender Perspective, Armed Forces & Society, 48:1, 49-69.
• [45] Skarżyński, M. A., 2021. Multi-domain logistics. Military Logistics Systems, 55 (2), 213-224 [online]. Available at: https://doi.org/10.37055/slw/145862 [Accessed: 04 September 2023].
• [46] Tyśkiewicz, M., 2016. Integracja kobiet podchorążych w służbie kandydackiej na przykładzie wybranej uczelni wojskowej: studium przypadku. Studia Bezpieczeństwa Narodowego, 6.
• [47] Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny Dz.U. 2022 poz. 655 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000655 [Accessed: 26 June 2023].
• [48] Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych Dz.U.2003 nr 179 poz. 1750 [online]. Available at: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20031791750 [Accessed: 26 June 2023].
• [49] Woodward, W. A., Gray H. L., Elliott A. C., 2017. Applied time series analysis with r, CRC Press. 2017. DOI: https://doi.org/10.1201/9781315161143.
• [50] Wooldridge, J., 2019. Introductory econometrics, South Western Educ Pub 2019. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2021.05.018 [Accessed: 26 June 2023].
• [51] Zarządzenie Nr 2/MON z dnia 16 lutego 2023 r. w sprawie ustalenia warunków i trybu rekrutacji na studia do uczelni wojskowych dla kandydatów do zawodowej służby wojskowej w roku akademickim 2023/2024 [online]. Available at: https://www.dz.urz.mon.gov.pl/dziennik/pozycja/zarzadzenie-9-zarzadzenie-nr-2mon-z-dnia-16-lutego-2023-r-w-sprawie-ustalenia-warunkow-i-trybu-rekrutacji-na-studia-do-uczelni-wojskowych-dla-kandydat/ [Accessed: 26 June 2023].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2025).