Kopalnia soli „Wieliczka” w filmie

• Autorzy: Przybyło Jerzy

Warianty tytułu

EN

„Wieliczka” Salt Mine in a film

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Kopalnia Soli „Wieliczka” oprócz uprzedniej funkcji za kładu wydobywczego, a obecnie obiektu turystycznego, pełni też rolę pomnika kultury narodowej. Jedną z jej postaci to od kilkudziesięciu lat plener filmowy. W Kopalni zostało zre alizowanych wiele filmów, zarówno dokumentalnych i edu kacyjnych, jak i fabularnych. Filmy z tej pierwszej grupy przedstawiają dzieje kopalni i jej walory górnicze, poznaw cze i przyrodnicze, fabularne zaś inspiracje czerpią z magii i tajemnic podziemi wielickich. Filmy realizowane w kopalni niejednokrotnie były na gradzane na krajowych oraz międzynarodowych festiwa lach filmowych. Pierwszym z nich był obraz „Wieliczka” Jarosława Brzozowskiego, nagrodzony w 1946 roku na fe stiwalu filmowym w Cannes I nagrodą w kategorii filmu do kumentalnego, oświatowego. W kopalni zrealizowano kilka znaczących w polskiej kinematografii filmów, w tym Na Srebrnym Globie Andrzeja Żuławskiego (1977 r.), Seksmisję Juliusza Machulskiego (1983 r.) czy Młyn i Krzyż Lecha Majewskiego (2011 r.). Walorami ważnymi dla realizacji produkcji filmowych w kopalni są: światowa marka obiektu, bardzo dobre skomu nikownie Wieliczki z Krakowem, doświadczenie pracowni ków kopalni przy realizacji tego typu przedsięwzięć, gotowa scenografia, ciągły ruch zakładu, umożliwiający pracę ekip filmowych także w nocy, a ponadto możliwość do wykorzy stania bazy hotelowej i gastronomicznej Wieliczki.

EN

Besides its previous function as saltworks and its cur rent status as a tourist attraction, the “Wieliczka” Salt Mine also serves as a landmark of the Polish culture. It has also been used as a filmmaking location and setting for several decades. Many films have been shot in the salt mine, includ ing documentaries, educational films, and feature films. The films from the first group depict the history of the mine and its industrial, cognitive, and natural values, while the fictional films draw inspiration from the magic and mysteries of the underground sites of “Wieliczka”. The films made in the salt mine have often been awarded at national and international film festivals. The first award ed film was the “Wieliczka” by Jarosław Brzozowski which received the First Prize in the documentary and educational film category at the Cannes Film Festival in 1946. Several films that became significant for the Polish cinematography were shot in the salt mine, including On the Silver Globe by Andrzej Żuławski (1977), Sexmission by Juliusz Machulski (1983), and The Mill and the Cross by Lech Majewski (2011). The salt mine presents important advantages for film pro duction, including the worldwide recognition of the facility, excellent transportation connections between Wieliczka and Kraków, the experience of the mine’s employees in carrying out such projects, “ready-made” film sets, or a continuous op eration of the underground facilities that allows film crews to work also at night, as well as the availability of accommoda tion and catering facilities in Wieliczka.

Słowa kluczowe

PL

Kopalnia Soli Wieliczka; film fabularny; film dokumentalny; film oświatowy; serial

EN

Wieliczka salt mine; feature film; educa tional film; film series

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
• Czasopismo: Przegląd Solny
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 17
• Strony: 87--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys.

Twórcy

autor

Przybyło Jerzy

• Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A. Park Kingi 1, 32-020 Wieliczka

Bibliografia

• ALBRECHT J., 1998. Prafilmówka krakowska 1945 – 1947. Nauczyciele-słuchacze-filmy. Filmotechnika – Biuro Reklamy i Drukarnia. Kraków
• BBC Arts, dostęp 27.05.23. The making of SALT. https://www.bbc.co.uk/programmes/p04m0f3q
• BIAŁEK J., dostęp 27.05.23. Biała Pani z Wieliczki w roli głównej. https://dziennikpolski24.pl/biala-pani-z-wieliczki-w-roliglownej-filmowa-historia-solnych-podziemi/ar/c13-16255795
• FILMPOLSKI.PL dostęp 27.05.23. Słony chleb. https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=4218802
• FILMPOLSKI.PL dostęp 27.05.23. Magnum Sal – Wieliczka. https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=421681
• FILMPOLSKI.PL dostęp 27.05.23. Wieliczka. https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=4210594
• FILMPOLSKI.PL dostęp 27.05.23. La Dame Blanche de Wieliczka. https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=1220071
• FILMPOLSKI.PL, dostęp 27.05.23. Seksmisja. https://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=12286
• FILMPOLSKI.PL, dostęp 27.05.23. Mission Top Secret. https://filmpolski.pl/fp/index.php?film=127141
• FILMWEB, dostęp 27.05.23. Ucieczka na srebrny glob. https://www.filmweb.pl/film/Ucieczka+na+Srebrny+Glob-2021-877706
• FILMWEB, dostęp 27.05.23. Wieliczka. https://www.filmweb.pl/film/Okr%C4%85g%C5%82y+tydzie%C5%84-1977-8323
• FILM.WP.PL, dostęp 27.05.23. Juliusz Machulski o zarzutach wobec “Seksmisji”. https://film.wp.pl/juliusz-machulski-o-zarzutachwobec-seksmisji-burza-w-szklance-wody-6898384727345920a
• HENDRYKOWSKA M., 2014. Historia polskiego filmu dokumentalnego (1896-1944). Wydawnictwo Naukowe WAM. Poznań
• HENDRYKOWSKA M., 2018. Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014).Wydawnictwo Naukowe WAM. Poznań
• IMDb, dostęp 27.05.23. Rhythm. https://www.imdb.com/title/tt5345728/
• IMDb, dostęp 27.05.23. Salt. https://www.imdb.com/title/tt3701906/
• KOSTRURBIEC B., dostęp 27.05.23. Ocalić od zapomnienia. http://jaworzniacy.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=224
• KRASICKA S., 1946. Z kamerą w salinach wielickich. Dziennik Polski nr 135. Kraków
• MACHULSKI J., SZCZERBA J., 2014. Naga prawda o “Seksmisji”. Wydawnictwo W.AB. Warszawa.
• MAJEWSKI L., dostęp 27.05.23. Młyn i Krzyż. https://lechmajewski.com/film-4/mlyn-i-krzyz/
• MISIAK A., 2006. Kinematograf kontrolowany. Universitas. Kraków
• NAWROT. U., dostęp 27.05.23. UMBRA/Eclipse Of The Moon. https://urszulanawrotart.com/?page_id=43
• RADKIEWICZ M., dostęp 27.05.23. Krakowska Prafilmówka 1945–1946, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” nr 1, 2020 https://pleograf.pl/index.php/krakowska-prafilmowka-1945-1946/
• SZCZYPIŃSKI A., dostęp 27.05.23. Na Srebrnym Globie Andrzeja Żuławskiego (1987). https://film.org.pl/a/na-srebrnym-globie-andrzej-zulawskiego-1987-101558
• TEATR.VOD.TVP, dostęp 27.05.23. Hamlet, reż. Ł. Barczyk. https://teatrtv.vod.tvp.pl/598601/hamlet-rez-l-barczyk
• TVP VOD, dostęp 27.05.23. Niecodzienne historie – Człowiek i koń. https://cyfrowa.tvp.pl/video/niecodzienne-historie,czlowiek-i-kon,61000705
• WÓJCIK J., 2000. Kwerenda materiałów archiwalnych K.S. “Wieliczka”. Archiwum Działu Mierniczo – Geologicznego Kopalni Soli “Wieliczka” S.A. Wieliczka