Celiakia - choroba dzieci i dorosłych. Diagnostyka i badania przesiewowe w grupach ryzyka

Bierła, Joanna Beata; Konopka, Ewa; Trojanowska, Ilona; Cukrowska, Bożena

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Celiakia - choroba dzieci i dorosłych. Diagnostyka i badania przesiewowe w grupach ryzyka

Autorzy

Bierła Joanna Beata , Konopka Ewa , Trojanowska Ilona , Cukrowska Bożena

Identyfikatory

Warianty tytułu

Coeliac disease - an illness of children and adults. Diagnostics and screening in risk groups

Języki publikacji

Abstrakty

Celiakia (CD) należy do jednych z najczęstszych chorób o podłożu autoimmunizacyjnym. Obecnie zarówno u dzieci, jak i dorosłych obserwuje się zmianę przebiegu klinicznego CD z dominacją postaci nietypowych. Wykrycie i zastosowanie w diagnostyce swoistych przeciwciał przyczyniło się do wzrostu rozpoznawalności CD, ale ciągle znaczna liczba przypadków nie jest zdiagnozowana. W artykule opisano obowiązujące zalecenia dotyczące diagnostyki CD, z uwzględnieniem różnic u pacjentów pediatrycznych i dorosłych, jak również przedstawiono schemat badań przesiewowych w grupach ryzyka.

Coeliac disease (CD) is one of the most common autoimmune diseases. Nowadays a change in the clinical course of CD both in children and adults is observed, with the dominance of atypical forms. Since the detection of specific antibodies and their application in diagnostics, an increase in diagnosing CD has been observed, but a significant number of cases are still not diagnosed. The article presents the current recommendations for CD diagnostics, including differences in paediatric and adult patients, as well as the scheme of screening tests in risk groups.

Słowa kluczowe

celiakia diagnostyka przeciwciała przeciw transglutaminazie 2

coeliac disease diagnostics anti-transglutaminase 2 antibodies

Wydawca

ELAMED Media Group

Czasopismo

Laboratorium Medyczne

Rocznik

2019

Tom

nr 2

Strony

40--46

Opis fizyczny

Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bierła Joanna Beata

Pracownia Immunologii, Zakład Patologii, Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka"

autor

Konopka Ewa

Pracownia Immunologii, Zakład Patologii, Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka"

autor

Trojanowska Ilona

Pracownia Immunologii, Zakład Patologii, Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka"

autor

Cukrowska Bożena

Pracownia Immunologii, Zakład Patologii, Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka"

Bibliografia

1. Ludvigsson J.F. et al.: The Oslo definitions for celiac disease and related terms. „Gut”, 2013, 62, 1, 43-52.
2. Cukrowska B., Szaflarska-Popławska A.: Patogeneza i objawy choroby trzewnej. „Standardy Medycyny Pediatria”, 2015, 12, 6, 945-949.
3. Bierła J. i wsp.: Diagnostyka celiakii i badania przesiewowe w grupach ryzyka. „Diagnostyka Laboratoryjna”, 2016, 52, 3, 205-210.
4. Rampertab S.D. et al.: Trends in the presentation of celiac disease. „The American Journal of Medicine”, 2006, 119, 4, 355, 9-14.
5. Lurie Y. et al.: Celiac disease diagnosed in the elderly. „Journal of Clinical Gastroenterology” 2008, 42, 1, 59-61.
6. Husby S., Murray J.A.: Diagnosing coeliac disease and the potential for serological markers. „Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology”. 2014, 11, 11, 655-663.
7. Gray A.M., Papanicolas I.N.: Impact of symptoms on quality of life before and after diagnosis of coeliac disease: results from a UK population survey. „BMC Health Service Reserch”, 2010, 10, 105.
8. Majsiak E. et al.: Frequency and duration of symptoms prior to diagnosis of coeliac disease in Polish population. 17th International Celiac Disease Symposium, New Delhi, India 2017, 37.
9. Ludvigsson J.F. et al.: Diagnosis and management of adult coeliac disease: guidelines from the British Society of Gastroenterology. „Gut”, 2014, 63, 8, 1210-1228.
10. Rybak A., Socha P., Stolarczyk A.: Obraz kliniczny celiakii u dzieci w Polsce.„Standardy Medycyny Pediatria”, 2014, 11, 2, 297-304.
11. Singh I. et al.: Patients with celiac disease may have normal weight or may even be overweight. „Indian Journal of Gastroenterology”, 2016, 35, 1, 20-24.
12. Biagi F. et al.: The incidence of coeliac disease in adult first degree relatives. „Digestive and Liver Disease”, 2008, 40, 2, 97-100.
13. Hill I.D. et al.: North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition. Guideline for the diagnosis and treatment of celiac disease in children: recommendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition. „Journal of Pediatrics Gastroenterology and Nutrition”, 2005, 40, 1, 1-19.
14. Socha J., Cukrowska B.: Celiakia - choroba dzieci i dorosłych. „Przewodnik Lekarza”, 2012, 1, 1-7.
15. Majsiak E. i wsp.: Celiakia - choroba dzieci i dorosłych: objawy, powikłania, grupy ryzyka i choroby współistniejące. „Polski Merkuriusz Lekarski”, 2018, 64, 259, 31-35.
16. Husby S. et al.: European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition Guidelines for the Diagnosis of Coeliac Disease. „Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition”, 2012, 54, 1, 136-160.
17. Rubio-Tapia A. et al.: ACG Clinical Guidelines: Diagnosis and Management of Celiac Disease. „American Journal of Gastroenterology”, 2013, 108, 5, 656-676.
18. Bai J.C. et al.: World Gastroenterology Organisation global guidelines on celiac disease. „Journal of Clinical Gastroenterology”, 2013, 47, 2, 121-126.
19. Konopka E. i wsp.: Clinical utility of quantitative multi-antibody Polycheck immunoassays in the diagnosis of coeliac disease.„World Journal of Gastrointestinal Pharmacology and Therapeutics”, 2016, 6, 7, 2, 254-260.
20. Szymańska E. et al.: The importance of anti-transglutaminase IgA antibody detection in the diagnosis of celiac disease - case report of an inappropriate diagnostic approach.„Przegląd Gastroenterologiczny”, 2015, 10, 4, 250-253.
21. Werkstetter K.J. et al.: Accuracy in Diagnosis of Celiac Disease Without Biopsies in Clinical Practice. „Gastroenterology”, 2017, 153, 4, 924-935.
22. Aziz I. et al.: The clinical and phenotypical assessment of seronegative villous atrophy; a prospective UK centre experience evaluating 200 adult cases over a 15-year period (2000-2015). „Gut”, 2017, 66, 9, 1563-1572.
23. Borrelli M. et al.: Intestinal anti-transglutaminase 2 immunoglobulin A deposits in children at risk for coeliac disease (CD): data from the PreventCD study. „Clinical and Experimental Immunology”, 2018, 191, 3, 311-317.
24. Montén C. et al.: Validity of histology for the diagnosis of paediatric coeliac disease: a Swedish multicentre study. „Scandinavian Journal of Gastroenterology”, 2016, 51, 4, 427-433.
25. Marsh M.N.: Gluten, major histocompability complex and the small intestine: a molecular and immunobiologic approach to spectrum of gluten sensitivity (‘celiac sprue’). „Gastroenterology”, 1992, 102, 330-354.
26. Oberhuber G., Granditsch G., Vogelsang H.: The histopathology of coeliac disease: time for a standarised scheme for pathologist. „European Journal of Gastroenterology and Hepatology”, 1999, 11, 1185-1194.
27. Bierła J.B., Cukrowska B.: Nowości dotyczące celiakii - sprawozdanie z sesji celiakalnej 51. zjazdu ESPGHAN 2018. „Standardy Medyczne Pediatria”, 2018, 15, 4, 566-568.
28. Szaflarska-Popławska A. et al.: Assessment of coeliac disease prevalence in patients with Down syndrome in Poland - a multi-centre study. „Przegląd Gastroenterologiczny”, 2016, 11, 1, 41-46.
29. Elfström P., Sundström J., Ludvigsson J.F.: Systematic review with meta-analysis: associations between coeliac disease and type 1 diabetes. „Alimentary Pharmacology & Therapeutics”, 2014, 40, 10, 1123-32.
30. Pham-Short A. et al.: Screening for Celiac Disease in Type 1 Diabetes: A Systematic Review. „Pediatrics”, 2015, 136, 1, 170-176.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-db9ec68d-d10b-4887-84b2-e80c92a9ec89