Występowanie porostów z rodzaju Usnea w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

• Autorzy: Bąbelewska A. , Mączyński M.

Identyfikatory

DOI

http://dx.doi.org/10.16926/cebj.2016.19.20

Warianty tytułu

EN

Lichens occurrence of the genus Usnea in the northern part of the Cracow-Czestochowa Upland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stwierdzono, iż zbiorowiska zaroślowe typu czyżnie (Rubo fruticosi-Prunetum spinosae) występujące w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej są siedliskami rzadkich w Polsce porostów z rodzaju Usnea. Spośród 8 przebadanych zbiorowisk zaroślowych w połowie z nich (4) odnotowano brodaczki, co potwierdza fakt ich stałej obecności w opisywanych siedliskach na Jurze. Odkryte siedlisko porostów z rodzaju Usnea jest nowe i nigdy dotąd nie było opisane. Dotychczas w literaturze opisywano występowanie brodaczek głównie w starych, naturalnych lasach typu puszczańskiego, których były, między innymi wskaźnikami. Zbiorowiska zaroślowe z obecnością brodaczek w pełni zasługują na ochronę oraz szczególną uwagę w trakcie wykonywanych przez leśników prac pielęgnacyjnych.

EN

It was found out that the plant communities of the scrub type (Rubo fruticosi-Prunetum spinosae) occurring in the northern part of the Cracow-Czestochowa Upland are habitats of rare in Poland lichens of the Usnea genus. Among 8 studied scrub communities, Usnea was observed in half of them which testifies its permanent presence in described habitat of Jura. The discovered habitat of the Usnea lichens is new one and was not reported till now. The occurrence of Usnea was reported so far mainly from old natural primeval forests for which it is considered an indicator. Scrub communities with Usnea presence deserve protection and have to be especially attended by foresters during maintenance works.

Słowa kluczowe

PL

porosty; Usnea; Rubo fruticosi-Prunetum spinosae; jura

EN

lichens; Usnea; Rubo fruticosi-Prunetum spinosae; Jura

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Chemistry, Environment, Biotechnology
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 19
• Strony: 147--151
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bąbelewska A.

• Zakład Biologii i Ochrony Środowiska, Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 42-200 Częstochowa, Armii Krajowej 13/15, Polska

autor

Mączyński M.

• 42-200 Częstochowa, Michałowskiego 20 m. 107, Polska

Bibliografia

• [1] D.L. Hawksworth, F. Rose, Nature, 1970, 227, 145–148. doi: 10.1038/227145a0
• [2] J. Kiszka, Prace Monogr. WSP w Krakowie, 1997, 19, 5–137.
• [3] J. Nowak, Monogr. Bot., 1961, 11, 1–126.
• [4] K. Czyżewska, Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej PAN, 1978, 6, 89–108.
• [5] E. Hernik, Chrońmy Przyr. Ojcz., 1999, 5, 91–92.
• [6] A. Bąbelewska, Zanieczyszczenie parków krajobrazowych ziemi częstochowskiej metalami ciężkimi (monografia), Wyd. AJD, Częstochowa, 2012.
• [7] Rozporządzenie Ministra z dn. 9.10.2014 r. w sprawie gatunków ochrony gatunkowej grzybów objętych ochroną [Dz. U. poz. 1408].
• [8] W. Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, PWN, Warszawa, 2001.
• [9] A. Bąbelewska, N. Mączyński, Chrońmy Przyr. Ojcz., 2015, 71, 144–148.
• [10] P. Diederich, D. Ertz, N. Stapper, E. Sérusiaux, D. Van den Broeck, P. Van den Boom, C. Ries, The lichens and lichenicolous fungi of Belgium, Luxembourg and northern France, http://www.lichenology.info/cgi-bin/baseportal.pl?htx=pages&pg=intro [odczyt: 2013].
• [11] S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski, Red List of the lichens in Poland [w:] Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Szeląg (red.), W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, 2006, 71–89.
• [12] G. Leśniański, Czerwona lista porostów województwa śląskiego, Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, 2012.
• [13] J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa, 2001.
• [14] K. Czyżewska, S. Cieśliński, Monogr. Bot., 2003, 91, 223– 239.
• [15] S. Cieśliński Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce Północno-Wschodniej, Phytocoenosis. Suppl. Cartograph. Geobot., 2003, 15.
• [16] W. Fałtynowicz, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa, 2012.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).