Powiatowe programy ochrony środowiska w kontekście zarządzania przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego 2013

• Autorzy: Wiśniewski P.

Warianty tytułu

EN

County environmental programmes in view of soil protection from erosion – an example of Kujawsko-Pomorskie province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano oceny roli i skuteczności powiatowych programów ochrony środowiska w planowaniu i koordynacji działań na rzecz ochrony gleb przed erozją. Określono możliwości ich wykorzystania w organizacji skutecznego modelu zarządzania przeciwerozyjną ochroną środowiska glebowego. Analizą objęto 19 programów opracowanych dla wszystkich powiatów województwa kujawsko-pomorskiego. Oceniono zakres i stopień uwzględnienia w nich działań z zakresu ochrony gleb przed erozją w określonych celach i priorytetach ekologicznych, poziomach celów długoterminowych, rodzajach i harmonogramie działań proekologicznych. Analizę tę poprzedzono oceną stopnia zagrożenia erozją użytków rolnych w badanych powiatach. Stwierdzono, że powiatowe programy ochrony środowiska są cennym źródłem informacji o stanie zasobów przyrodniczych. Wskazano niezbędne do wprowadzenia zmiany i modyfikacje, które przyczynią się do wzrostu znaczenia tych dokumentów w kształtowaniu i planowaniu regionalnej polityki ekologicznej oraz możliwości ich praktycznego zastosowania w skutecznym zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb.

EN

The paper presents an assessment of the role and effectiveness of county environmental programmes in planning and coordination of actions to protect soils from erosion. Their potential was determined for the organisation of effective management model of counter-erosion protection of soil habitat. Nineteen programmes elaborated for all counties in Kujawsko-Pomorskie Province were analysed. Their aims, ecological priorities, long-term goals, types and time-tables of environmental friendly actions were evaluated in view of soil protection from erosion. The analysis was preceded by the erosion risk assessment in studied counties. It was found that county environmental programmes are valuable sources of information on natural resources. Necessary changes and modifications were indicated to increase the importance of these documents in planning regional ecological policy and possibilities of their practical application in effective counter-erosion management.

Słowa kluczowe

PL

erozja gleb; melioracje przeciwerozyjne; powiatowe programy ochrony środowiska; zarządzanie ochroną środowiska

EN

counter-erosion measures; county environmental programmes; environmental protection management; soil erosion

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 14, z. 2
• Strony: 141--153
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Wiśniewski P.

• Uniwersytet Gdański, Katedra Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska, ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk

Bibliografia

• 1. BARYŁA A. 2012. Określenie strat gleby na terenie RZD Puczniew w warunkach różnych prawdopodobieństw występowania deszczów erozyjnych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 4 (40) s. 7–16.
• 2. BERNACIAK A., SPYCHAŁA M. 2007. Programowanie ochrony środowiska w gminie. Poznań. Wydaw Sorus. ISBN 978-83-89949-34-9 ss. 164.
• 3. GUS 2012. Ochrona środowiska. Warszawa. ISSN 0867-3217 ss. 599.
• 4. HERNIK J. 2005. Model zarządzania przeciwerozyjną ochroną gleb. Acta Agrophysica. Vol. 5 (1) s. 31–38.
• 5. JÓZEFACIUK A., JÓZEFACIUK CZ. 1975. Komentarz do instrukcji w sprawie inwentaryzacji gruntów zagrożonych erozją. Puławy. IUNG ss. 19.
• 6. JÓZEFACIUK A., JÓZEFACIUK CZ. 1999. Ochrona gruntów przed erozją. Poradnik dla władz administracyjnych i samorządowych oraz służb doradczych i użytkowników gruntów. Puławy. IUNG. ISBN 83-88031-21-X ss. 109.
• 7. KISTOWSKI M. 2006. Wpływ programów ochrony na środowisko przyrodnicze. Ocena jakości i ekoinnowacyjności programów ochrony środowiska województw opracowanych w latach 2001–2005. Studia nad Zrównoważonym Rozwojem. T. 3. Gdańsk – Warszawa. PAN, Komitet „Człowiek i Środowisko” przy Prezydium PAN. Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego. ISBN 83- 89786-87-7 ss. 218.
• 8. KOĆMIT A. 1998. Erozja wodna w obszarach młodoglacjalnych Pomorza i możliwości jej ograniczenia. Bibliotheca Fragmenta Agronomia. Nr 4B s. 83–99.
• 9. KOĆMIT A., PODLASIŃSKI M., ROY M., TOMASZEWICZ T., CHUDECKA J. 2006. Water erosion in the catchment basin of the Jeleni Brook. Journal of Water and Land Development. No. 10 s. 121–131.
• 10. MŚ 2002. Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym. Warszawa ss. 44.
• 11. MŚ 2008. Polityka ekologiczna państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016. Warszawa ss. 57.
• 12. ROGALSKI D., JABŁOŃSKI S. 1983. Skala zagrożenia erozją oraz program ochrony przeciwerozyjnej gleb na przykładzie województwa bydgoskiego. Przegląd Geodezyjny. Nr 8–9 s. 29–30.
• 13. STASIK R., SZAFRAŃSKI CZ. 2005. Zmiany w pokrywie glebowej erodowanych terenów Pojezierza Gnieźnieńskiego. Acta Agrophysica. Vol. 5. (2) s. 447–454.
• 14. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dz.U. 1995. Nr 16 poz. 78 z późn. zm.
• 15. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz.U. 2001. Nr 62 poz. 627 z późn. zm.
• 16. WBGiTR 1982. Zestawienie wyników inwentaryzacji ogólnej zagrożenia erozją województwa bydgoskiego. Bydgoszcz ss. 2.
• 17. WOJTASIK M., WIŚNIEWSKI P., LORANC L. 2008. Problemy erozji gleb na przykładzie kilku gmin w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska. Z. 3 (41) s. 41–49.
• 18. WOJTASIK M., WIŚNIEWSKI P., LORANC L. 2009. Erozja gleb oraz ochrona przeciwerozyjna na przykładzie gmin Trzemeszno i Nakło. W: Środowisko przyrodnicze w badaniach geografii fizycznej. Promotio Geographica Bydgostiensia. Pr. zbior. Red. Z. Babiński. Bydgoszcz. Wydaw. UKW s. 87–104.
• 19. WOJTASIK M., WIŚNIEWSKI P., LORANC L. 2010. Stan i potrzeby ochrony przeciwerozyjnej w gminach Gąsawa i Łabiszyn. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie. T 53. Nr 2 s. 79–81.
• 20. ŻMUDA R., SZEWRAŃSKI S., KOWALCZYK T., SZARAWARSKI Ł., KURIATA M. 2009. Landscape alteration in view of soil protection from water erosion – an example of the Mielnica watershed. Journal of Water and Land Development. No. 13a s. 161–175.