The world of Polish Army officers’ values

• Autorzy: Bodziany Marek , Hałas Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.7361

Warianty tytułu

PL

Świat wartości oficerów Wojska Polskiego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Values are a very complex subject of research not only from an individual but also from a collective perspective. The first approach places them in the culture of the individual and refers to primary and secondary socialisation and cultural participation. The second approach deals with the culture of the organisation and its axiological specificity. The article attempts to identify value systems in a specific organisation such as the army. On the basis of qualitative research (triangulation, source analysis and interviews with former officers), fixed and variable elements of the organisational culture canon and values recognised by representatives of the officer community were exemplified. The analysis of the content of the literature on the subject and the results of author’s own research indicate that the systems of individual values among officers, although differing significantly, have sets of constant universal values that are acquired under the influence of time in service and experience and the culture of the organisation. The variable differentiating values among officers are individual aspirations and environmental factors shaping the worldview and attitude towards the reality around them. The article attempts to identify the factors shaping the axionormative order of Polish Army officers and to define the values shaping their social pattern.

PL

Wartości stanowią bardzo złożony przedmiot badań nie tylko w ujęciu indywidualnym, ale również zbiorowym. Pierwsze ujęcie osadza je w kulturze indywidualnej jednostki i odnosi się do socjalizacji pierwotnej i wtórnej oraz uczestnictwa w kulturze. Drugie ujęcie dotyczy kultury organizacji i jej aksjologicznej specyfiki. W artykule podjęto próbę identyfikacji systemów wartości w specyficznej organizacji, jaką jest armia. Na podstawie badań jakościowych (triangulacji biernej, analizy źródeł oraz wywiadów z byłymi oficerami) dokonano egzemplifikacji stałych i zmiennych elementów kanonu kultury organizacyjnej oraz wartości uznawanych przez przedstawicieli środowiska oficerów. Analiza treści literatury przedmiotu oraz wyniki badań własnych wskazują, że systemy indywidualnych wartość wśród oficerów choć różnią się znacząco, posiadają zestawy stałych wartości uniwersalnych, które nabywane są pod wpływem czasu służby i doświadczenia oraz kultury organizacji. Zmienną różnicującą wartości wśród oficerów są indywidualne aspiracje i czynniki środowiskowe, kształtujące światopogląd i stosunek do otaczającej ich rzeczywistości. Artykuł jest próbą identyfikacji czynników kształtujących ład aksjo-normatywny oficerów Wojska Polskiego oraz identyfikacji wartości kształtujących ich wzór społeczny.

Słowa kluczowe

EN

values; officers; Polish Army; elite; social position

PL

wartości; oficerowie; Wojsko Polskie; elita; pozycja społeczna

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 56, No. 2(212)
• Strony: 27--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 59 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bodziany Marek

• General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Wrocław, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-8030-3383

autor

Hałas Małgorzata

• General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Wrocław, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-3206-8686

Bibliografia

• ADRP 1. The Army Profession. (2015). Headquarters, Department of the Army.
• Andrzejuk, A. (2012). Czym jest tomizm? Rocznik Tomistyczny, 1, 11-18.
• Biłat, A. (2018). O formalnej ontologii bytu i czasu. Roczniki Filozoficzne, 66(1), 5-32.
• Biuro Konwentu Dziekanów. (2018). Kodeks Honorowy Żołnierza Zawodowego Wojska Polskiego.
• Bodziany, M. (2019). Wewnętrzne uwarunkowania bezpieczeństwa kulturowego Polski. Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych.
• Bodziany, M., Ścibiorek, Z., Ślusarczyk, S. (2021a). Motivating in theory and practice of command – case study of the Polish armed forces, the police and the fire service. International Journal of Organizational Analysis, 29(2), 474-492.
• Bodziany, M., Ścibiorek, Z., Zamiar, Z., Visvizi, A. (2021b). Managerial Competencies & Polish SMEs’. Response to the COVID-19 Pandemic: An Insight. Sustainability, 13(21), 11864. https://doi.org/10.3390/su132111864
• Cieciuch, J. (2013). Kształtowanie się systemu wartości. Od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Liberi Libri.
• Cieciuch, J., Schwartz, S.H. (2018). Pomiar wartości w kołowym modelu Schwartza. In: H. Gasiul (Ed.), Metody badania emocji i motywacji (pp. 307-334). Difin.
• Crosby, J.F. (2000). Dietrich von Hildebrand – filozof wolności. Instytut Jana Pawła II: Fundacja Jana Pawła II.
• Duchliński, P. (2020). Etyka Romana Ingardena. filozofuj!, 3(33), 79.
• Furman, M. (2013). Obowiązywanie jako wyraz deontologizacji wiedzy w koncepcji Lotzego i Windelbanda. Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, 25, 69-94.
• Galarowicz, J. (1997). W drodze do etyki wartości. Fenomenologiczna etyka wartości. Wydawnictwo PAT.
• Godek, R. (2015). Istota poznania filozoficznego według Dietricha von Hildebranda. Logos i Ethos, 2(39), 117-136.
• Gronek, K.A. (2015). Prestiż społeczny Sił Zbrojnych RP a morale żołnierzy. Bezpieczeństwo Obronność Socjologia, 4, 28-48.
• Hałas, E. (1991). Znaczenia i wartości społeczne. O socjologii Floriana Znanieckiego. Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Hofstede, G., Hofstede, G.J. (2007). Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Ingarden, R. (1998). Książeczka o człowieku. Wydawnictwo Literackie.
• Inglehart, R. (2000). Globalization and postmodern values. The Washington Quarterly, 23(1), 215-228.
• Inglehart, R. (2007). Pojawienie się wartości postmaterialistycznych. In: P. Sztompka, M. Kucia (Eds.), Socjologia: Lektury (pp. 334-348). Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
• Kaźmierczak, P. (2016). Dietrich von Hildebrand: Konteksty pedagogiczne kategorii wartości i cnoty. Studia Pedagogica Ignatiana, 19(1), 93-106.
• Kłoskowska, A. (1996). Kultury narodowe u korzeni. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kłoskowska, A. (2007). Socjologia kultury. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kościuch, J. (1983). Koncepcja wartości Miltona Rokeacha. Studia Philosophiae Christianae, 19(1), 83-96.
• Kowalczyk, S. (1986). Filozoficzne koncepcje wartości. Collectanea Theologica, 56(1), 37-51.
• Kulesza, M., Niziołek, M. (2010). Etyka służby publicznej. Wolters Kluwer Polska.
• Kusak, L. (2006). Zarys antropologii Immanuela Kanta. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 722, 43-59.
• Kusch, J. (2011). Employing The Seven Army Values To Win Hearts And Minds. The Journal of Values-Based Leadership, 4(2), 1-8.
• Liberska, H. (2017). Klasyczne i współczesne podejścia do wartości w psychologii. In: H.
• Liberska, A. Malina, D. Suwalska-Barancewicz (Eds.), Tradycja a nowoczesność. Wartości współczesnego człowieka – przedmiot, źródła, obszary i konflikty (pp. 20- 32). Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Licameli, F. (2018). A Brief History of the Army Values. Center for the Army Profession and Ethic.
• Maciejewski, J. (2013). Grupy dyspozycyjne. Analiza socjologiczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Makota, J. (1986). Wartości estetyczne a wartości moralne w filozofii Romana Ingardena. Etyka, 22, 183-194.
• McCormack, P.J. (2015). Grounding British Army Values Upon an Ethical Good. Armed Forces Chaplaincy Centre (AFCC). Amport House.
• McMullin, E. (1999). Wartości w nauce. Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, 24, 7-25.
• Mileham, P. (1996). Values And The British Army. The Institute for Advanced Studies in the Humanities, The University of Edinburgh and Camberley.
• Molesztak, A. (2012). Wartości deklarowane u żołnierzy wyjeżdżających na misje wojskowe. Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych.
• Oleś, P.K., Hermans, H.J.M. (2010). AllportVernon Study of Values. The Corsini Encyclopedia of Psychology. 67-68. https://doi.org/10.1002/9780470479216.corpsy0038
• Parsons, T. (1991). The social system. Routledge.
• Reber, A.S. (2000). Słownik psychologii. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. The Free Press.
• Sagan, A. (2011). Wartość dla klienta w układach rynkowych. Aspekty metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
• Scheler, M. (2004). Wolność, miłość, świętość. Pisma wybrane z filozofii religii. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
• Scheler, M. (2014). Der Formalismus in der Ethik und materiale Wertethik. Felix Meiner Verlag.
• Schwartz, S.H., Cieciuch, J., Vecchione, M., Torres, C., Dirilen-Gumus, O., Butenko, T. (2017). Value tradeoffs propel and inhibit behavior: Validating the 19 refined values in four countries. European Journal of Social Psychology, 47(3), 241-258.
• Smith, D.O. (2018). The Quetta Experience. A Study of the Attitudes and Values Within the Pakistan Army. Woodrow Wilson International Center for Scholars.
• Spychała, M. (2018). Świat wartości żołnierzy Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej. Studium socjologiczne [Unpublished doctoral dissertation]. Uniwersytet Wrocławski.
• Sumner, W.G. (1995). Naturalne sposoby postępowania w gromadzie. Studium socjologicznego znaczenia praktyk życia codziennego, manier, zwyczajów, obyczajów oraz kodeksów moralnych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Świtała, I.M. (2015). Praca człowieka w wymiarze autotelicznym i instrumentalnym – wybrane aspekty aksjologii pracy. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 1, 57-68.
• Szczepański, J. (1970). Elementarne pojęcia socjologii. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szpociński, A. (1991). Kanon kulturowy. Kultura i Społeczeństwo, 2.
• Sztompka, P. (2007). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
• Tecław, S., Nowosielski, W. (2010). Wartości żołnierzy zawodowych (komunikat z badań). In: M. Baran-Wojtachnio (Ed.), Społeczne aspekty zawodu wojskowego (pp. 77- 90). Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Turner, J.H. (1998). Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie. Zysk i Spółka Wydawnictwo.
• Values and Standards in the British Army. (2018). Pers Cap, Army Headquarters.
• Wach, M. (2019). Etyka zawodowa żołnierzy Wojska Polskiego. Rocznik Europeistyczny, 4, 85-96.
• Wędzińska, M. (2013). Człowiek na drodze do wartości. Myśl etyczna Maxa Schelera – implikacje pedagogiczne. Przegląd Pedagogiczny, 1, 31-43.
• Wnuk, M. (2013). Hedonizm, eudajmonizm oraz przepływ/zaangażowanie jako trzy nurty badań nad szczęściem. Hygeia Public Health, 48(3), 285-288.
• Wojciszke, B. (2012). Psychologia społeczna. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Zbiegień-Maciąg, L. (1999). Kultura w organizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN.