Modernizm obiektów przemysłowych z lat 1960–1970 w Polsce

• Autorzy: Bardzińska-Bonenberg T.

Warianty tytułu

EN

Modernism of Industrial Buildings in Poland in 1960–1970

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W Polsce lata 60. XX w. były we wszystkich dziedzinach twórczości okresem od-chodzenia od ograniczeń formalnych okresu stalinowskiego. Gospodarka, której podstawą był przemysł ciężki wymagała uruchamiania nowych zakładów produkcyjnych, których kształt dyktowała technologia. Ograniczenia narzucane przez centralne sterowanie państwem i zmienne priorytety inwestycyjne w rozbudowie kraju dotyczyły w mniejszym stopniu przedsięwzięć produkcyjnych niż budownictwa mieszkaniowego, a zwłaszcza publicznego. Projekty hal produkcyjnych i urządzeń jeszcze w niewielkim stopniu podlegały typizacji i miały status uprzywilejowany. Dotyczyło to także możliwości finansowania wyposażenia i budowy zakładów. W tej sytuacji projektanci mogli kształtować je zgodnie z wymaganiami technologii i formować w konwencji obowiązującej wówczas estetyki modernistycznej. Powstała grupa wybitnych, niestety w większości nieistniejących już dzieł architektonicznych, stanowiących ważny element w historii polskiej powojennej architektury. Realia współczesnej gospodarki wymagają wymiany zdekapitalizowanych obiektów, jednak błędem byłoby, gdyby ta część dorobku polskich architektów i konstruktorów uległa zapomnieniu.

EN

The sixties in Polish art and architecture were a period of abandoning formal limitations of soc-realistic dogma. Economy of the country was based on heavy industry and demanded new plants and factories to be built. Their layouts and structures were ruled by technologies and limita- tions imposed by centrally controlled economy. However, unstable priorities that hindered the development of the whole country did not affect industrial enterprises as much as the housing or public architecture. Projects of industrial plants were not a subject of standardization yet, and hold a privileged status. This applied also to acquisitions of technological equipment and financial support directed towards construction of plants. In such situation designers were free to follow technological demands as well as modernistic aesthetics of the European industrial trends of the sixties. In consequence a group of outstanding buildings has emerged, they represent important direction of development of the post-war Polish modern architecture.

Słowa kluczowe

PL

architektura przemysłowa polska XX wieku; modernizm

EN

industrial polisharchitecture in XXth cent.; modernism

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 4, cz. A
• Strony: 203--217
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., fig., ryc.

Twórcy

autor

Bardzińska-Bonenberg T.

• Politechnika Poznańska

Bibliografia

• 1. Architektura 5/62, 7/63, 11/63, 11/64, 1/69
• 2. Arct Z., 1974. Projektowanie architektoniczne zakładów przemysłowych, Arkady, Warszawa.
• 3. Basista A., 2001. Betonowe dziedzictwo. Architektura w Polsce czasów komunizmu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa-Kraków.
• 4. Bąbiński Cz., 1961. Projektowanie zakładów przemysłowych, Wyd. Nauk.-Techn. Warszawa.
• 5. Davis R., 2003. Fair Use, Rotterdam.
• 6. Goldzamt E., 1971. Urbanistyka krajów socjalistycznych, Arkady, Warszawa.
• 7. Henn J., 1962. Industriebau. Internationale Beispiele, Callwey, Munchen.
• 8. Lisowski B., 1968. Modern Architecture in Poland, Interpress Publishers, Warsaw.
• 9. Praca badawcza 01-145/05 BW „Konwencja zapisu teorii urbanistycznych” wykonana pod kierunkiem autorki.
• 10. Szafer P.T., 1972. Nowa architektura polska, diariusz lat 1966–1970, Arkady, Warszawa.
• 11. Szafer P.T., 1977. Polska architektura współczesna, Wydawnictwo Interpress, Warszawa.
• Strony internetowe:
• 12. http://www.geoforum.plpicturesH_huta_1_a.jpg
• 13. www.comprojekt.pl
• 14. www.galeriabezdomna.art.pl/pl/index.php?idz=w...
• 15. http://www.nowosci.com.pl/look/nowosci/tagi.tpl?&IdPublication=6&IdTag=653&SrLStart=60 – (informacja o rozbiórce Merinotexu)