Zawartość stężeń wybranych metali ciężkich w osadach dennych Jeziora Nowogardzkiego oraz możliwości ich zagospodarowania

• Autorzy: Szydłowski Kamil , Podlasińska Joanna

Identyfikatory

DOI

10.15199/17.2019.2.7

Warianty tytułu

EN

The concentration of selected heavy metals in the bottom sediments of Lake Nowogardzkie and the possibilities of their management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszej pracy było określenie możliwości wykorzystania lub ograniczenia zagospodarowania osadów dennych Jeziora Nowogardzkiego. Próbki osadów dennych (19 sztuk) pobrano z jeziora Nowogardzkiego zlokalizowanego w województwie Zachodniopomorskim zimą 2015 roku z warstwy 0-30 cm. W próbkach osadów oznaczono całkowitą zawartość wybranych metali ciężkich, tj.: Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn spektrometrem absorpcji atomowej ASA ICE 3000 Thermo Scientific oraz węgiel całkowity aparatem CNS formy COSTECH. Wpływ zanieczyszczeń oraz możliwość zagospodarowania osadów dennych jeziora Nowogardzkiego oceniano przy użyciu trzech różnych metod, w tym: klasyfikacji podanej przez BOJAKOW- SKĄ [2001], rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzaju oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony oraz wytycznych IUNG podanych przez Kabata-Pendias [1995]. Osady denne jeziora Nowogard charakteryzowały się zróżnicowanymi stężeniami wybranych metali ciężkich w zależności o miejsca poboru osadów. Pomimo znacznie niższej zawartości metali w badanych osadach od dopuszczalnych ustawowo norm ich utylizacja podlega szeregowi ograniczeń.

EN

The main aim of this work was to determine the possibility of using or limiting the management of bottom sediments of Nowogard Lake. Nineteen samples of bottom sediments were collected from the Nowogardzkie Lake located in the West Pomeranian Voivodeship in the winter of 2015 from the 0-30 cm layer. In the sediment samples the total content of selected heavy metals was determined: Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn by usage of atomic absorption spectrometer ASA ICE 3000 Thermo Scientific and total carbon by COSTECH CNS apparatus. The influence of pollutants and the possibility of utilizing the bottom sediments of Lake Nowogardzki were evaluated using three different methods, including: classification given by BOJAKOWSKA [2001], Regulation of the Minister of Environment of April 16, 2002 on the type and concentrations of substances that cause contamination and IUNG guidelines given by Kabat-Pendias [1995]. Bottom sediments of Lake Nowogard were characterized by varying concentrations of selected heavy metals depending on the place of sediment intake. Despite the much lower content of metals in the tested sediments to the permissible standards, their utilization subjects to a few restrictions.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; osady denne; zagospodarowanie osadów

EN

heavy metals; bottom sediments; sediment management

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gaz, Woda i Technika Sanitarna
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 2
• Strony: 68--71
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szydłowski Kamil

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Ekologii, Ochrony i Kształtowania Środowiska, ul. Słowackiego 17, 71-494 Szczecin

autor

Podlasińska Joanna

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Ekologii, Ochrony i Kształtowania Środowiska, ul. Słowackiego 17, 71-494 Szczecin

Bibliografia

• [1] Bai J., B. Cui, B. Chen, K. Zhang, W. Deng, H. Gao, R. Xiao. 2011. “Spatial distribution and ecological risk assessment of heavy metals in surface sediments from a typical plateau lake wetland, China”. Ecological Modeling (222): 301-306.
• [2] Bojakowska Izabela. 2001. „Kryteria oceny zanieczyszczenia osadów wodnych”. Przegląd geologiczny. 49(3): 213-218.
• [3] Bojakowska Izabela, Przemysław Dobek, Stanisław Wołkowicz. 2010. „Pierwiastki śladowe w osadach kanału Bydgoskiego”. Górnictwo i Geologia 5(4): 41-49.
• [4] Bojakowska Izabela, Gertruda Sokołowska. 1998. „Geochemiczne klasy czystości osadów wodnych”. Przegląd Geologiczny. 46 (1): 49-54.
• [5] Caeiro S., M.N Costa, T.B. Ramos, F. Fernandes, N. Silveira, A. Coimbra, G. Medeiros, M. Painho. 2005. “Assessing heavy metal contamination in Sado Estuary sediment: an index analysis approach”. Ecological Indicators (5) : 151-169.
• [6] Dobicki Wojciech. 2004. „Biodostępność metali ciężkich w środowisku jezior Suwalskiego Parku Krajobrazowego”. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Rozprawy (225): 1-99.
• [7] Falandysz J., K. Masahide, D. Danisiewicz, P. Stepnowski, L. Boszke, M. Gołębiowski. 1996. ,Rtęć ogółem w śródlądowych i przybrzeżnych osadach dennych z różnych miejsc na terenie Polski”. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna XXIX (2): 183-186.
• [8] Fu J., H.Xin, X. Tao, H. Yu, X. Zhang. 2013. “Risk and toxicity assessments of heavy metals in sediments and fishes from the Yangtze River and Taihu Lake, China”, Chemosphere (93): 1887-1895.
• [9] Gałka Bernard, Witkowski Mirosław. 2010. „Charakterystyka osadów dennych zbiornika zaporowego Młyny oraz możliwość rolniczego ich wykorzystania”. Woda Środowisko Obszary Wiejskie 10 (4 (32)): 53-63.
• [10] Kabata-Pendias Alina, Piotrowska M. 1995. „Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb Metale ciężkie, siarka i WWA”. Biblioteka Monitoringu Środowiska, PIOŚ, IUNG.
• [11] Kasperek Rober, Rosik-Dulewska Czesława, Wiatkowski Mirosław. 2007. „Badania osadów dennych w rejonie granicznych meandrów Górnej Odry”. Roczniki Ochrony Środowiska 9: 293-302.
• [12] Kazimierowicz Zuzanna, Kazimierowicz Joanna. 2014. „Badania zawartości metali ciężkich w zlewni rzeki Biebrzy i jej trzech dopływów”. Inżynieria Ekologiczna 40: 25-32.
• [13] Krasowska Małgorzata, Banaszuk Piotr. 2010. „Drogi migracji biogenów w zlewni rolniczej”. Inżynieria Ekologiczna 43: 35-41.
• [14] Polechoński, Ryszard. 2004. „Ołów w ekosystemie jeziora Sława-przemieszczanie, kumulacja oraz próba bilansu w dziesięcioleciu 1993-2003”. Zeszyty Naukowe AR Wrocław 497 Ser. Rozprawy 223: 86.
• [15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony. [Dz.U. 2002 nr 55 poz. 498].
• [16] Sidoruk Marcin, Potasznik Angela. 2013. „Ocena stanu zanieczyszczenia ołowiem, cynkiem i chromem osadów dennych jeziora Sunia”. Proceedings of ECOpole 7(2): 713-720.
• [17] Suresh G., Sutharsan P., Ramasamy V., Venkatachalapathy R. 2012. “Assessment of spatial distribution and potential ecological risk of the heavy metals in relation to granulometric contents of Veeranam lake sediments, India”. Ecotoxicology and Environmaental Safety Vol. 84: 117-124.
• [18] Szydłowski Kamil, Burczyk Piotr, Podlasińska Joanna. 2016a. „Stężenia rtęci w osadach dennych oczek wodnych położonych w zlewni rolniczej”. Inżynieria Ekologiczna vol. 49: 40-46.
• [19] Szydłowski Kamil, Podlasińska Joanna. 2016b. „Stężenie wybranych metali ciężkich w osadach dennych cieku wodnego”. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich (I/1): 59–71.
• [20] Ulrich K.U., Paul L., Hupfer M. 2000. “Schadstoffgehalte in den sedimenten von staugewässern”. Wasser und Boden 52(10): 27–32.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).