Eksploracja przestrzeni historycznej Gorców dla potrzeb turystyki kulturowej

• Autorzy: Środulska-Wielgus Jadwiga , Błachut Zdzisław , Wielgus Krzysztof

Warianty tytułu

EN

A discovery of a historic space of the Gorce mountains for needs of a cultural tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W dobie poszukiwań niewyeksploatowanych zasobów atrakcyjności lokalnej coraz częściej sięga się do historii i tradycji, zapisanych w mniej lub bardziej dosłowny sposób w krajobrazie. Wydaje się, że poziom taki zapewnia nowy, intensywnie rozwijający się rodzaj turystyki – zwany turystyką kulturową. Podkreślić należy, iż omawiany tu aspekt eksploatacji wątków historycznych stanowi element synergicznego oddziaływania wraz z wartościami przyrodniczymi i estetycznymi krajobrazu Początki nowoczesnej turystyki kulturowej na terytorium Polski rodzą się w Gorcach.

EN

A sense of a tourism on rural territories we can abbreviate on the 4 letters “H”: Habitat, Heritage, History, Handcraft. A History needs an explaining and descriptions into a landscape. It is a basal condition for a creation of the “telling landscape” as an outline of the cultural tourism. This problem is shown on an example of a part of Polish Highland, called Gorce. It is a chain of mountains, including to Western Beskids, in Carpathians Mountains. Gorce are not so high (ca 3000 ft above the sea level). This chain stands north, opposite to the High Tatra mountains. For this reason, Gorce are so called: “A regal box”, where from we can see a most beautiful panorama of a highest part of Carpathians. A history of this mountains is closely connected with a heritage of Vallachian. A village of Ochotnica, the largest village of this region was located according to the Vallachians Law, by the Ladislaus Jagiello, king pf Poland, in the 1416. A special character of a rural landscape, including a shepherds’ meadows, season farms, groups of forests and long distances between habitual houses and field complexes creates a special tradition of inhabitants. Since middle ages they are an independent nation under direct ruling of the king (not a knight, prince). It is a source of a strong sense of freedom and honor of the Gorce Highlanders, claimed in critical times for Poland, in this number during the WWII and early communism period. Beautiful landscape, rich heritage and dramatic history of the Gorce Region fulfilled a function of a basement for a project of tourist traces, erected according to cultural tourism principles. It is an experiment, led together by Self-Government of Ochotnica Commune, Gorce National Park, Krakow University of Technology and Polish Society of Historians. A first stage of studies and documentation is prepared due to a Program of Revitalization of Rural Areas, named Leader+. A project id continued.

Słowa kluczowe

PL

Gorce; szlaki turystyczne; dziedzictwo kulturowe

EN

Gorce; tourist routes; cultural heritage

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 12
• Strony: 233--247
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., fot.

Twórcy

autor

Środulska-Wielgus Jadwiga

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury ,Instytut Architektury Krajobrazu, Kraków, Polska

autor

Błachut Zdzisław

• Sołtys Ochotnicy Górnej, Prezes Stowarzyszenia "Gorce-Pieniny"

autor

Wielgus Krzysztof

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury ,Instytut Architektury Krajobrazu, Kraków, Polska

Bibliografia

• Bełkot A., 2008: Tradycyjny obiekt kulturowy w dobie globalnej turystyki, [w:] Eksploracja przestrzeni historycznej, pod red. M. K. Leniartka, Wrocław, s. 23-33.
• Bąk A., 2007: Działania Unii Europejskiej na rzecz kultury i turystyki kulturowej, Warszawa,
• Bogdanowski J., 1972: Konserwacja i kształtowanie w architekturze krajobrazu, Kraków Kolebka Wołochów[online] http/pl.wikipedia.org, protokół dostępu [2007-10-16]
• Kosiński W., Współczesna turystyka kulturowa a piękno krajobrazu [w:] „Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe a współczesne tendencje w gospodarce turystycznej”.
• Materiały konferencyjne pod red. W. Rettingera, Zeszyty Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie, nr 88.
• Leniartek M. K., (red), 2008: Eksploracja przestrzeni historycznej, Wrocław,
• Leniartek M. K (red)., 2008: Komercjalizm turystyki kulturowej, Wydawnictwo WSZ Wrocław.
• Lew A.., 1987: A framework of tourist attraction research, bdmw
• Metelka Ch. J., 1990: The Dictionnary of Hospitality, Travel and Tourism, Albany, New York, s. 41,
• Majewski J., 1999: Turystyka jako jedna z możliwości rozwoju pozarolniczej działalności na terenach wiejskich” [w:] Problemy turystyki vol.XXII nr 3-4, s. 43
• Nowicki P., 1998: Almanach Karpacki PŁAJ nr 17
• Orzechowska K., 1997: Szlaki dziedzictwa kulturowego jako produkt turystyczny [w:] „Kulturowe aspekty turystyki i gospodarki turystycznej”, Polskie Stowarzyszenie Turystyczne, Warszawa, s.41-51
• Pasterze wołoscy w Karpatach [online] http://zakorzenianie.most.org protokół dostępu [2007-10-16]
• Produkty polskie w trakcie rejestracji. Oscypek. [online] http://www.oyginalnoscpodochrona.pl protokół dostępu [2007-07-06].
• Truszkowski W.,1993: Zdrowie i choroba w poglądach i ujęciu nazewniczym mieszkańców wsi tradycyjnej. [w:] Etnografa polska t. XXXVII, z.3
• Wołoskie dziedzictwo w Karpatach, 2007: Konferencja naukowo-techniczna, Istebna, 5-6. 10. 2007.