Metody badawcze całościowej percepcji przestrzeni miasta na przykladzie Warszawy

• Autorzy: Iwańczak B.

Warianty tytułu

EN

Research method of perception of the whole city space - case study of Warsaw

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Dotychczasowe badania percepcji miast prowadzone były przy niskiej rozdzielczości przestrzennej, najczęściej przez uporządkowanie jednostek administracyjnych albo z wykorzystaniem mapy całego miasta, a następnie interpretowania umiejętności kartograficznych respondentów. W niniejszej pracy przedstawiono podejście badawcze, w którym najpierw zostały wydzielone spójne wewnętrznie, wynikające z charakteru miejsca obszary badawcze, pokrywające całe miasto, a percepcję zbadano opierając się na bazie miejsc reprezentatywnych tych obszarów. Okazało się, że znaczną część percepcji determinuje struktura funkcjonalno-przestrzenna miejsca. Odmienne postrzeganie prawo- i lewobrzeżnej Warszawy okazało się jedynie stereotypem. Stymulacyjny charakter miasta dotyczył wyłącznie Śródmieścia, co sugeruje, że całościowy umysłowy obraz miasta powstaje na podstawie charakteru jego centrum. Zostało potwierdzone, że zieleń i woda jest niezbędnym elementem miejsca zamieszkania, pracy i wypoczynku oraz, że niezmiennie od ponad 35 lat najlepiej oceniany jest Trakt Królewski, od Starego Miasta do Wilanowa.

EN

Previous urban perception studies were conducted at low spatial resolution, most often by select administrative units or based on map of the whole city and then interpret the cartographic skills of the respondents. In this paper we present a research approach where coherent, research-based areas covering the whole city were separated. Perception was defined in random representative places. As a result, the functional-spatial structure of a place is a significant part of perception, the different perception of the right and left bank of Warsaw is only a stereotype and the stimulating district in Warsaw is only Śródmieście. This suggests that the overall mental image of the city is based on the nature of city center. The research confirmed that green space and water are an essential element of residence, work and leisure and The Royal Route, from the Old Town to Wilanów, is best appreciated for over 35 years.

Słowa kluczowe

PL

percepcja; struktura funkcjonalno-przestrzenna; mapy ewaluatywne; Warszawa

EN

perception; functional-space structure; evaluative maps; Warsaw

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 62, z. 3
• Strony: 69--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Iwańczak B.

• Pracownia Systemów Informacji Przestrzennej Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego

Bibliografia

• Ch. Alexander, The Timeless Way of Building, Oxford University Press, Oxford 1979.
• M. Bartnicka, Społeczna percepcja stanu zagospodarowania przestrzennego Warszawy, [w:] Z. Rykiel, Studia z geografii społecznej, IGiPZ PAN, Wrocław 1991, s. 29-41.
• M. Bartnicka, Wyobrażenia przestrzeni miejskiej Warszawy (Studium geografii percepcji), Dokumentacja geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa 1989, s. 1-91.
• A. Duany, E. Plater-Zyberk, J. Speck, Suburban Nation: The Rise of Sprawl and the Decline of the American Dream, North Point Press, New York 2000.
• A. Foland, Psychokartografia - metoda badania przestrzeni miejskiej, [w:] T. Duda i in. (red.), Dynamika przestrzeni miejskiej, Wyd. Poznańskie, Warszawa-Poznań 2006, s. 107-119.
• A. Gendźwiłł, Geograficzne badania map poznawczych przestrzeni miejskiej, [w:] T. Duda i in. (red.), Dynamika przestrzeni miejskiej, Wyd. Poznańskie, Warszawa-Poznań 2006, s. 95-106.
• P. Gould, R. White, Mental maps, Penguin Books, Harmondsworth 1974.
• B. Iwańczak, Specyfika stylu życia w Zamościu - podejście interdyscyplinarne, „Barometr Regionalny”, Zeszyt 23, 2011, s. 85-92.
• B. Iwańczak, Zastosowanie teorii wzorców w kształtowaniu dobrej przestrzeni miejskiej, [w:] M. Madurowicz, Kształtowanie współczesnej przestrzeni miejskiej, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2014, s. 401-11.
• B. Jałowiecki, Percepcja przestrzeni Warszawy, „Studia Regionalne i Lokalne”, t. 2(2), 2000, s. 79-100.
• S. Kaplan, R. Kaplan, Perception and landscape: conceptions and misconceptions, [w:] Nasar J. Environmental aesthetics. Theory, research & applications, Cambridge University Press, Cambridge 1988.
• M. Lewicka, Ewaluatywna mapa Warszawy: Warszawa na tle innych miast, [w:] J. Grzelak, T. Zarycki (red.), Społeczna mapa Warszawy. Interdyscyplinarne studium metropolii warszawskiej, Scholar, Warszawa 2004.
• H. Libura (red.), Percepcja przestrzeni miejskiej. Rozwój regionalny, rozwój lokalny, samorząd terytorialny, t. 31, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1990.
• K. Lynch, The image of the city, MIT Press, Cambridge 1960.
• D. Montello, V. Gray, Miscommunicating With Isolines: Design Principles for Thematic Maps, „Cartographic Perspectives”, t. 50, 2005, s. 10-19.
• J. Russell, A Circumplex Model of Affect, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 39(6), 1980, s. 1161-1178.
• M. Stępniak, G. Węcławowicz, M. Górczyńska, A. Bierzyński, Warszawa w świetle Narodowego Spisu Powszechnego 2002, Atlas Warszawy, t. 11, 2009.
• Y-F. Tuan, Przestrzeńi miejsce, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.

Uwagi

PL

2. Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).