Dobrostan psychiczny jako czynnik zachowań menedżerskich w warunkach stresu organizacyjnego

• Autorzy: Kraczla M. , Porczyńska-Ciszewska A. , Molenda R.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.131.18

Warianty tytułu

EN

Psychological wellbeing as a managerial behaviour factor in conditions of organizational stress

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dobrostan psychiczny człowieka ściśle związany jest z jakością życia każdej osoby. Kluczowym czynnikiem dobrostanu psychicznego są pozytywne doświadczenia każdej jednostki w toku jej życia, przejawiające się w doświadczaniu szczęścia oraz w poczuciu sensu życia. Miary te wyznaczają wysoki poziom dobrostanu psychicznego, będącego motorem ludzkiej aktywności, umożliwiając ludziom podejmowanie ukierunkowanych działań, wyznaczanie celów i dokonywanie wyborów oraz określanie metod postępowania. Wskazane składowe dobrostanu psychicznego mogą stanowić istotny czynnik kształtowania strategii postępowania menedżerów w warunkach stresu organizacyjnego. Charakterystyka zachowań menedżerskich w kontekście wysokiej stresogenności pełnionej roli zawodowej w oparciu o miary dobrostanu psychicznego może dostarczyć ciekawych wniosków na temat powiązań między odczuwanymi przez menedżera poziomem szczęśliwości i poczuciem sensu życia a jego efektywnością w zakresie znoszenia organizacyjnych obciążeń psychologicznych.

EN

The psychological wellbeing of every person is strictly related to their quality of life. The key factor influencing psychological wellbeing is the positive experiences a given individual goes through in their life which result in them experiencing happiness and the feeling of sense of life. These two outcomes actually also act as measures indicating a high level of psychological wellbeing, which in turn is a driver of human activity that thus enables people to take purposeful actions, set goals, make choices, and determine methods of progress. In the context of organizations, all these elements of psychological wellbeing may constitute crucial factors that shape managerial strategies in stressful conditions. Given the stressfulness of professional managerial roles, the application of psychological wellbeing measures to describe managerial behaviour may provide interesting conclusions regarding the links between the level of happiness experienced by managers and their effectiveness in coping with psychological burdens in their organisation.

Słowa kluczowe

PL

dobrostan psychiczny; poczucie szczęścia; sens życia; stres organizacyjny; menedżer

EN

psychological wellbeing; experiencing happiness; sense of life; organisational stress; manager

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 131
• Strony: 235--248
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz.

Twórcy

autor

Kraczla M.

• Wyższa Szkoła Biznesu, Wydział Nauk Stosowanych, Katedra Przedsiębiorczości Międzynarodowej i Finansów, Dąbrowa Górnicza

autor

Porczyńska-Ciszewska A.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji, Katowice

autor

Molenda R.

• Wyższa Szkoła Biznesu, Wydział Nauk Stosowanych, Katedra Przedsiębiorczości Międzynarodowej i Finansów, Dąbrowa Górnicza

Bibliografia

• 1. Adamska-Chudzińska, M. (2007). Płaszczyzny zaangażowania społecznego w działalności organizacji promowanie idei czy trud realizacji. W S. Banaszak, K. Doktór (red.), Socjologiczne i psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (pp. 273-278). Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania.
• 2. Argyle, M. (2004). Psychologia szczęścia. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
• 3. Berndt, Ch. (2015). Tajemnica odporności psychicznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• 4. Blanc, P., Longe, J., Schaufeli, W. (2002). Stres zawodowy a zdrowie pracowników. W N. Chmiel (red.), Psychologia pracy i organizacji (pp. 169-203). Gdańsk: GWP.
• 5. Cenin, M. (1994). Stres menedżerski i jego zwalczanie. W S. Witkowski (red.), Psychologia sukcesu (pp. 145-174). Warszawa: PWN.
• 6. Chodkiewicz. J. (2005). Psychologia zdrowia, wybrane zagadnienia. Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna.
• 7. Consiglio, Ch., Alessandri, G., Borgogni, L., Piccolo, R.F. (2013). Framing work competencies through personality traits: The Big Five Competencies Grid. European Journal of Psychological Assessment, 29, 3, 162-172.
• 8. Csikszentmihalyi, M. (1998). Urok codzienności. Psychologia emocjonalnego przepływu. Warszawa: Wydawnictwo CiS.
• 9. Czapiński, J. (2004). Osobowość szczęśliwego człowieka. W J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: PWN.
• 10. Czapiński, J. (2004). Spotkanie dwóch tradycji: hedonizmu i eudajmonizmu. W J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: PWN.
• 11. Encyklopedia PWN, 1997.
• 12. Fineman, S. (1996). Emotion and Organizing. W S. Clegg, C. Hardy, W. Nord (red.), The Handbook of Organizational Studies (pp. 543-564). London: Sage Publications.
• 13. Frankl, V.E. (1978). Nieuświadomiony Bóg. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• 14. Godlewska-Werner, D. (2014). Wiek, a poziom stresu a indywidualne sposoby radzenia sobie ze stresem u menedżerów. W T. Konieczny (red.), Stres w organizacji (pp. 83-106). Gdańsk: Harmonia Universalis.
• 15. Goodwin, R., Engstrom, G. (2002). Personality and the perception of health in the general population. Psychological Medicine, 32, 325-332.
• 16. Hallowell, E.M. (2011). Shine: Using Brain Science to Get the Best from People. Minneapolis – St. Paul: West Publishing Company.
• 17. Hellriegel, D., Slocum, J.W., Woodman, R.W. (1995). Organizational Behavior. Minneapolis – St. Paul: West Publishing Company.
• 18. Heszen-Niejodek, I. (2008). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP.
• 19. Kabat-Zinn, J. (2012). Życie piękna katastrofa. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, Instytut Psychoimmunologii.
• 20. Karney, J.E. (2007). Psychopedagogika pracy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• 21. Kozak, A. (2007). Menedżer nośnikiem wartości w organizacji. W S. Banaszak S., K. Doktór (red.), Socjologiczne i psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (pp. 141-150). Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania.
• 22. Kraczla, M. (2016). Stres w pracy menedżera. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu Sp. z o.o.
• 23. Kraczla, M. (2017). Osobowość jako czynnik zachowań menedżerskich w świetle teorii Wielkiej Piątki. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Organizacja i Zarządzanie, 105, 195-208.
• 24. Lewicka, D. (2010). Zarządzanie kapitałem ludzkim w polskich przedsiębiorstwach. Warszawa: PWN.
• 25. Łoboda, M. (1990). Czynniki stresogenne w organizacji. W A. Biela (red.), Stres w pracy zawodowej – wybrane zagadnienia (pp. 67-94). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 26. Mackiewicz, A. (2010). Psychologia zwolnień – Jak właściwie prowadzić działania derekrutacyjne. Warszawa: Difin.
• 27. Makin, P., Cooper, C., Cox, Ch. (2000). Organizacja a kontrakt psychologiczny. Warszawa: PWN.
• 28. Mariański, J. (1990). W poszukiwaniu sensu życia. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 29. Matlin, M., Gawron, V. (1979). Indyvidual Differences in Pollyannaism. Journal of Personality Assessment, 43, 411-412.
• 30. McCrae, R., Costa, P. (2005). Osobowość dorosłego człowieka. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• 31. Nieckarz, Z. (2014). Stres i efektywność pracy menedżera. W T. Konieczny (red.), Stres w organizacji (pp. 63-82). Gdańsk: Harmonia Universalis.
• 32. Ochyra, I. (2012). Kompetencje psychospołeczne pełnomocnika i menedżera. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka.
• 33. Ogińska-Bulik, N. (2006). Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – konsekwencje – zapobieganie. Warszawa: Difin.
• 34. Penc, J. (2000). Menedżer w uczącej się organizacji. Łódź: Wydawca Menadżer.
• 35. Płużek, Z. (1996). Osobowościowe uwarunkowania pytania o sens życia. W K. Popielski (red.), Człowiek-wartości-sens (pp. 365-370). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 36. Popielski, K. (1994). Noetyczny wymiar osobowości. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 37. Popielski, K. (1996). Człowiek: egzystencja podmiotowo-osobowa. W K. Popielski (red), Człowiek-wartości-sens (pp. 25-47). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 38. Popielski, K. (1996). Doświadczenie sensu i jego znaczenie dla egzystencji. W K. Popielski (red.), Człowiek-wartości-sens, (pp. 55-60). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• 39. Porczyńska-Ciszewska A., Kraczla M. (2017). Osobowość jako czynnik determinujący dobrostan psychiczny człowieka. HUMANUM Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji, 25(2). Warszawa, 101-117.
• 40. Porczyńska-Ciszewska, A. (2013). Cechy osobowości a doświadczanie szczęścia i poczucia sensu życia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• 41. Robbins, S.P., Judge, T.A. (2012): Zachowania w organizacji. Warszawa: PWE.
• 42. Swaminathan, P.S., Rajkumar S. (2007). Stress Levels in Organizations and their Impact on Employee’s Behavior. BVIMR Management Edge, 6 (2), 79-88.
• 43. Szaban, J.M. (2007). Zachowania organizacyjne. Aspekt międzykulturowy. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• 44. Tamir, M., Robinson, M.D. (2004). Knowing Good from Bad: The Paradox of Neuroticism, Negative Effect and Evaluative Processing. Journal of Personality & Social Psychology, 87, 6, 913-925.
• 45. Wheeler, C. (2011). 10 prostych sposobów radzenia sobie ze stresem. Gdańsk: GWP.
• 46. Zimbardo, P.G., Ruch, F. (1999). Psychologia i życie. Warszawa: PWN.