Edukacja i zabawa poprzez kontakt ze zwierzętami, jako metoda kształtowania postaw zrównoważonych wśród najmłodszych

• Autorzy: Kleszcz Justyna

Identyfikatory

DOI

10.24427/aea-2019-vol11-no1-01

Warianty tytułu

Education and play through contact with animals, as a method of developing sustainable attitude among the youngsters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ekologiczne place zabaw powstały jako kolejny etap rozwoju formy zorganizowanej rekreacji dzieci, placów zabaw i ogrodów miejskich dostępnych dla ogółu społeczeństwa. Ich geneza wiąże się z jednej strony z pojawieniem się i ewolucją pojęcia rozwoju zrównoważonego, rozpropagowaniem pojęcia ekologii i idei związanych z edukacją, bazujących na nim. Stwierdzenie jednak, że ekologiczne place zabaw wywodzą się tylko i wyłącznie z nurtu architektury „eko”, czyli projektowania świadomego społecznie i środowiskowo, byłoby znacznym spłyceniem problemu. Na powstanie nowej formy placów ekologicznych, w tym miejsc wspólnej zabawy dzieci i zwierząt w miastach, miały wpływ doświadczenia znacznie wcześniejsze niż samo ogłoszenie konwencji w Rio de Janeiro. Należą do nich m.in. II wojna światowa i tymczasowa architektura czasów wojennych oraz rozwój psychologii poznawczej i świadomość procesu psychologicznego rozwoju człowieka w ciągu jego życia. Należy zwrócić uwagę na wpływ, jaki na formę rekreacji najmłodszych miało także pojawienie się i ugruntowanie interdyscyplinarnej nauki o relacji pomiędzy ludźmi a zwierzętami, czyli studia nad relacjami ludzko - zwierzęcymi wraz z rozwojem wiedzy o terapeutycznej roli zwierząt wobec człowieka. Jak wykazuje analiza, przez odpowiednie projektowanie przestrzeni możliwe jest świadome kształtowanie u dzieci postaw ekologicznych oraz zaszczepianie wiedzy o znaczeniu zrównoważonego rozwoju dla poprawy jakości życia ludzi i szeroko pojętej edukacji humanitarnej.

EN

Ecological playscapes were created as an upper stage of development of children recreation areas, playground and city communal urban gardens opened for public community. Their origin is associated with the emergence and evolution of the term of sustainable development, propagation of the notion of ecology and ideas connected with education, basing on aforementioned terms. Nevertheless the statement that ecological playscapes take their origins only from eco - architecture, that is the social and environmentally- conscious design would just be oversimplification the problem. The emergence of new ecological playscapes with the form of playgrounds for children and animals is tightly connected with the occurrences much before the conference in Rio de Janeiro. There are: the Second World War and the temporary architecture of post - war time, the development of cognitive psychology and the awareness of the process of human’s lifetime psychical development. The attention need to be pay to the influence of the establishment of interdisciplinary field of knowledge about the human - animal studies, that is the relation between humans and animals both with the therapeutic role animals on the forms of children recreation in cities. The analysis shows that development of ecological awareness among children and the role of sustainable development for the quality of human’s life can be developed throughout the proper urban space design.

Słowa kluczowe

PL

deficyt natury; przestrzeń międzygatunkowa; edukacja wspomagana przez kontakt ze zwierzętami; zwierzęta; naturalny plac zabaw; przygodowe place zabaw

EN

nature’s deficiency; poly-species architecture; animal assisted education; natural playscapes; junk playgrounds

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 11, no. 1
• Strony: 5--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Kleszcz Justyna

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, ul. Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

Bibliografia

• 1. Czarakcziew B., Gruszka M., Nurek A., Remi Z., Szabłowska U., Śmiechowski D. (2013), Kształtowanie przestrzeni. Program edukacyjny Izby Architektów RP dla młodzieży szkół ponadpodstawowych, Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków.
• 2. Fine A., Beck A. (2010),Understanding our kinship with animals: input for health care professionals interested in the human/ animal bond, Handbook on Animal - Assisted Therapy: theoretical foundations and guidelines for practice., Academic Press, Londyn.
• 3. Galindo M. (2012), Playground design, Braun Publishing, Salenstein.
• 4. Guildford J.P. (1978), Natura inteligencji człowieka, PWN, Warszawa.
• 5. Gullo A., Lassiter U., Wolch J. (1998), The Cougar’s Tale, w: Animal Geographies: Place, Politics, and Identity in the Nature-Culture Borderlands, ed. Jennifer Wolch I Jody Emel, Verso Books, Londyn, Nowy Jork.
• 6. Kleszcz J. (2014), Wpływ zwierząt na formę współczesnych przestrzeni miejskich, „Kultura i Wartości” no 1, vol. 9, s. 67-82.
• 7. Komorowska A. (2009), Plac zabaw bez zabawek, „Zieleń Miejska” vol. 407 no.4, http://e-czytelnia. abrys.pl/zielen-miejska/2009-4-407/sport-irekreacja-4046/plac-zabaw-bez-zabawek-9745, dostęp 31.05.2015.
• 8. Komorowska A. (2009), Wielki powrót do natury, „Zieleń Miejska” vol. 425 no. 8, http://e-czytelnia. abrys.pl/zielen-miejska/2009-8-425/ksztaltowanieprzestrzeni-4257/wielki-powrot-do-natury-10165 [dostęp 31.05.2015].
• 9. Komorowska A. (2014), Robinsonada na placu zabaw, „Zieleń Miejska” vol.909 no. 1, http://eczytelnia.abrys.pl/zielen-miejska/2014-1-729/parkii-ogrody-8, dostęp 11.07.2016.
• 10. Lady Allen of Hurtwood (1968), Planning for Play, Thames & Hudson, Londyn.
• 11. Louv R. (2014), Ostatnie dziecko lasu, Grupa Wydawnicza Relacja, Warszawa.
• 12. Nebelong H. (2004), Nature’s playground, Green Places no. 5, vol. 4.
• 13. Pawlikowska-Piechotka A. (2011), Przestrzeń rekreacji dziecka w mieście, Novae Res – Wydawnictwo Innowacyjne, Gdynia, s. 125–130.
• 14. Peter M. (2013), Architektura w szkołach. Edukacja architektoniczna w gimnazjach i liceach. W marcu rusza „Kształtowanie przestrzeni” – pilotażowy program edukacyjny o architekturze., http:// archirama.muratorplus.pl/architektura/edukacjaarchitektoniczna-w-gimnazjach-i-liceach-w-marcurusza-ksztaltowanie-przestrzeni-pilotazowy- ,67_2243.html#, dostęp: 01.07.2016.
• 15. Piwecki P. (2015), Psy i koty, czyli zwierzęta miejskie, „Przegląd Komunalny” no. 4, dostęp w wersji elektronicznej http://e-czytelnia.abrys.pl/przegladkomunalny/2015-4-845/dodatki-zeszyty-komunalne9898/psy-i-koty-czyli-zwierzeta-miejskie-19869 [dostęp: 31.05.2016].
• 16. Pracownia K. (2014), Przyrodnicze azyle w miejskich przedszkolach. Konsultacje architektoniczno - krajobrazowe., Dziecięca Akademia Przyrody „Kumak”, program dofinansowany z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• 17. Potter D. (1997), Risk and Safety in Play: The law and practice for adventure playgrounds, Taylor & Francis, Routledge, Oxford.
• 18. Terek K. (2011), Miejskie safari, „Przegląd Komunalny” no.2, dostęp w wersji elektronicznej http://eczytelnia.abrys.pl/przeglad-komunalny/2011-2-527/ srodowisko-5598/miejskie-safari-12546 [dostęp: 31.05.2016].
• 19. Kozlovsky R. (2006), The Junk Playground: creative destruction as antidote to delinquency, http:// threatnyouth.pbworks.com/f/Junk%20PlaygroundsRoy%20Kozlovsky.pdf [dostęp: 29.03.2015].
• 20. (2013) Carl Theodor Sørensen 1893-1979, landscape architect, Denmark, http://www. architekturfuerkinder.ch/index.php?/pioniere/c-thsorensen/ [dostęp: 30.08.2015].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).