Elementy stylistyczne architektury spod znaku praskiego kubizmu

• Autorzy: Serafin Aleksander

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.5200

Warianty tytułu

EN

Stylistic elements of architecture under the sign of Prague Cubism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praski kubizm jest jednym z wyjątkowych rozdziałów w dziejach europejskiej architektury. Styl ten odegrał ważną rolę w kontekście identyfikacji czeskiej i czechosłowackiej kultury na tle światowych tendencji estetycznych. Celem artykułu jest analiza stylistyczna wybranych przykładów budynków, dla których wspólnym mianownikiem jest ta konwencja architektoniczna. W opracowaniu posłużono się metodą studium przypadku. Przeprowadzone badania empiryczne polegały na bezpośredniej obserwacji, wskutek czego przeprowadzono analizę jakościową konkretnych elementów budynków oraz przygotowano dokumentację fotograficzną. Wybrano obiekty, które nie budzą żadnych wątpliwości w zakresie klasyfikacji stylistycznej i nie mają żadnych identyfikowalnych znamion innych konwencji artystycznych. Przeprowadzone badanie dowiodło, że architektura praskiego kubizmu utrzymuje stylistyczną identyfikację przede wszystkim poprzez przestrzenne ukształtowanie ścian zewnętrznych, a także charakterystycznie ukształtowaną stolarkę i ślusarkę budowlaną, która odgrywa szczególnie istotną rolę na tle całej kompozycji architektonicznej.

EN

Prague Cubism is one of the unique chapters in the history of European architecture. This style played an important role in the identification of Czech and Czechoslovak culture against the background of global aesthetic trends. The aim of the article is a stylistic analysis of selected examples of buildings for which this architectural convention is a common denominator. The case study method was implemented in the study. The empirical research carried out consisted of direct observation, as a result of which a qualitative analysis of specific building elements was carried out and photographic documentation was prepared. Objects were selected that do not raise any doubts in terms of stylistic classification and do not have any identifiable marks of other artistic conventions. The conducted research proved that the architecture of Prague Cubism maintains a stylistic identification primarily through the spatial shape of the external walls, as well as the characteristically shaped joinery and construction ironwork, which plays a particularly important role in the background of the entire architectural composition.

Słowa kluczowe

PL

Praga; architektura; kubizm; detal; ornament

EN

Prague; architecture; cubism; detail; ornament

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2024
• Tom: R.28, nr 6
• Strony: 23--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., il.

Twórcy

autor

Serafin Aleksander

• Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Politechnika Łódzka

• https://orcid.org/0000-0001-6300-5229

Bibliografia

• [1] Filipová M., 2020, The Czech Vienna School and the art of the ‘small people’, „Journal of Art Historiography”, 22, MF1, 1-16.
• [2] Fischer M., Digital Czech Cubism, [w:] CAADe21. Digital Design – ed. W. Dokonal, U. Hirschberg, Graz University of Technology, Graz 2003.
• [3] Odorčák J., 2021, Homo artefactus and Promethean shame: reflections on Josef Čapek, Futurism, transhumanism, posthumanism, and the obvious, „World Literature Studies”, 13, 1, DOI: https://doi.org/10.31577/WLS.2021.13.1.6.
• [4] Svašek M., The politics of artistic identity: the Czech art world in the 1950s and 1960s, [w:] Intellectual Life and the First Crisis of State Socialism in East Central Europe, 1953-1956 - ed. G. Péteri, Norwegian University of Science and Technology, Trondheim 2001.
• [5] Okhrim K., 2016, Specificity of artistic chronotope in Czech Cubists architecture. Specyfika czasoprzestrzeni artystycznej w architekturze czeskiego kubizmu, „Space & Form. Przestrzeń i Forma”, 27, DOI: 10.21005/pif.2016.27.E-03.
• [6] Vegesack A., Czech Cubism, architecture, furniture, and decorative arts, 1910-1925, Princeton Architectural Press, New York 1992.
• [7] Švácha R., Libušina Straße 3/49, Prag 2 Vyšehrad. In. Das Kubistische Prag – ed. T. Vlček, Mitteleuropa, Konstanz/Praha 1996.
• [8] Domenico Giuseppe Chizzoniti, 2017, The structure of space: cubism and modernism. Figures and icons in Josef Gočár’s work, „Journal of Architecture and Urbanism”, 41, 1, DOI: https://doi.org/10.3846/20297955.2017.1296793.
• [9] Hnídková V., 2010, Rondocubism versus national style, „RIHA Journal”, 11, DOI: https://doi.org/10.11588/riha.2010.0.68539.
• [10] Pszczółkowski M., 2015, W poszukiwaniu własnej tożsamości. Forma narodowa na tle zjawisk w architekturze czeskiej i słowackiej (czechosłowackiej) w pierwszej połowie XX wieku, „Space & Form. Przestrzeń i Forma”, 24, 1, 237-250.
• [11] Rakušanová M., Is the Cubism that is Czech also universal? Czech art theory (1921-1958) and Cubism as a cultural and transcultural phenomenon In. Reader in East-Central-European Modernism. 1918-1956, ed. B. Hock, K. Kemp-Welch, J. Owen, The Courtauld Institute of Art, London 2019.

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"