Ingresje i ascenzje wód słonych na Pobrzeżu Słowińskim

• Autorzy: Krawiec A.

Warianty tytułu

EN

Ascension and ingression of saline waters of the Pobrzeże Słowińskie Region

• Konferencja: VI Konferencja „Modelowanie przepływu wód podziemnych” Ciechocinek, 16–18.11.2014
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents comprehensive results of the hydrogeochemical and isotope analysis of waters in terms of their genesis and “ages”. Mostly chloride anomalies were found on the Polish Baltic coast. The processes of ascension and ingression of saline and brackish waters are the main reasons for their development. The water exchange rate was determined in each aquifer systems within the study area the results of isotope analysis, the concentrations of 4He and 3H. A significant contribution of infiltrating waters in cold climate is apparent in samples taken from: Ustka, Jarosławiec and Dąbki, for which NGT values range from 4.3 to 5.2°C. Waters with this genesis are found mainly in deep Pleistocene aquifers and Cretaceous roof layers. Changes in the chemical composition of waters in this area are strongly affected by human activity consisting in excessive exploitation of aquifers (mainly in the 1970s and 1980s). The process of saline water penetration into exploited aquifers was most extensive at that time. At present, it has been significantly inhibited as a result of reduced water extraction at the water intakes in this area. New water intakes are located at a considerable distance from the areas threatened with ingression or ascension of brine and saline water.

Słowa kluczowe

PL

ingresja i ascenzja; analiza izotopowa; geneza wód podziemnych; wiek wód podziemnych; wybrzeże Bałtyku

EN

ascension and ingression process; isotope analysis; groundwaters genesis and ages; Baltic coast

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 63, nr 10/1
• Strony: 867--872
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Krawiec A.

• Katedra Geologii i Hydrogeologii, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Lwowska 1, 87-100 Toruń

Bibliografia

• 1. BURZYŃSKI K. 1997 - Modelowanie równowagi wód słonych i słodkich w obszarach mierzei polskiego wybrzeża. Zesz. Nauk. Politech. Gdań. Bud. Wodne, 43: 1-92.
• 2. BURZYŃSKI K. & SADURSKI A. 1990 - The groundwater exchange rate of the southern Baltic coastal lowland. J. Hydrol., 119: 293-306.
• 3. BURZYŃSKI K. & SADURSKI A. 1995 - Zagadnienie eksploatacji ujęć w strefie brzegowej morza. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, T. 7, Cz. 1. Wyd. AGH. Kraków: 69-77.
• 4. BURZYŃSKI K., KOZERSKI B. & SADURSKI A. 1999 - Procesy ingresji i ascenzji wód na polskim wybrzeżu bałtyckim. Biul. Państw. Inst. Geol., 388: 35-48.
• 5. CIEŚLIŃSKI R. 2010 - Zróżnicowanie typologiczne i funkcjonalne jezior w polskiej strefie brzegowej południowego Bałtyku. Problemy Ekologii Krajobrazu, T. XXVI: 135-144.
• 6. DOWGIAŁŁO J. & FRONCZEK E. 1990 - An attempt at the interpretation of new data on the Hel Spit hydrogeology (Poland). [W:] Proceed. of 11th Salt Water Intrusion Meeting. Gdańsk: 5-14.
• 7. FUSZARA P. 1998 - Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1 : 50 000. Arkusz Łącko (8) i arkusz Ustka (9). Oddział Pomorski PIG. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 8. KLECZKOWSKI A.S. & NGUYEN-MANH-HA. 1977 - The effect of the Baltic water on the chemical composition of groundwater. Bulletin de l’Academie Polonaise des Sciences, 25 (1): 31-38.
• 9. KOZERSKI B. 1981 - Salt water intrusions in to coastal aquifers of Gdańsk region. [W:] Proc. 7th Salt Water Intrusion Meeting, Uppsala: 83-89.
• 10. KOZERSKI B. 1988 - Warunki występowania i eksploatacja wód podziemnych w gdańskim systemie wodonośnym. [W:] Aktualne Problemy Hydrogeologii, T. IV, Cz. I, Gdańsk: 1-20.
• 11. KOZERSKI B. & KWATERKIEWICZ A. 1984 - Strefowość zasolenia wód podziemnych a ich dynamika na obszarze Delty Wisły. Arch. Hydrotech., 31 (3): 231-255.
• 12. KOZERSKI B. & PRUSZKOWSKA M. 1996 - O pochodzeniu zasolenia wód podziemnych polskiego wybrzeża Bałtyku. Inżynieria Morska i Geotechnika, 1: 46-48.
• 13. KOZERSKI B. & KWATERKIEWICZ A. 1997 - O zmianach zasolenia wód podziemnych czwartorzędu Gdańska. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, T. 8, WIND, Wrocław, s. 345-347.
• 14. KOZERSKI B., KWATERKIEWICZ A. & SADURSKI A. 1992 - Zagrożenia wód podziemnych strefy brzegowej morza w rejonie Gdańska. [W:] W służbie polskiej hydrogeologii. Wyd. AGH, Kraków: 117-131.
• 15. KOZERSKI B., JAWORSKA-SZULC B., PRUSZKOWSKA M. & PRZEWŁÓCKA M. 2005 - Wysładzanie się wód podziemnych w piętrze czwartorzędowym Gdańska jako rezultat zmniejszonego poboru. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, T. XII. Wyd. UMK Toruń: 371-375.
• 16. KRAWIEC A. 2013 - Pochodzenie anomalii chlorkowych w wodach podziemnych polskiego wybrzeża Bałtyku. Wyd. UMK Toruń: 1-143.
• 17. KRAWIEC A., RÜBEL A., SADURSKI A., WEISE S.M. & ZUBER A. 2000 - Preliminary hydrochemical, isotope, and noble gas investigations on the origin of salinity in coastal aquifers of Western Pomerania, Poland. Wyd. UMK Toruń: 87-93.
• 18. KWATERKIEWICZ A., SADURSKI A. & ZUBER A. 2000 - Origin of salinity in coastal aquifers of Łeba region as indicated by environmental isotopes. UMK Toruń: 169-174.
• 19. PIETRUCIEŃ C. 1983 - Regionalne zróżnicowanie warunków dynamicznych i hydrochemicznych wód podziemnych w strefie brzegowej południowego i wschodniego Bałtyku. Wyd. UMK Toruń, s. 278.
• 20. PRUSZKOWSKA M. 1996 - Występowanie i wykorzystanie wód podziemnych w rejonie Ustka-Rowy. Inżynieria Morska i Geotechnika, 6:390-393.
• 21. PRUSZKOWSKA-CACERES M. 2011 - Wpływ wezbrań sztormowych morza na skład chemiczny płytkich wód podziemnych w rejonach nadmorskich na przykładzie Ustki. Biul. Państw. Inst. Geol., 445: 505-512.
• 22. PUSZ J., LASA J. & ŚLIWKA I. 2007 - Metoda chromatografii gazowej w pomiarach stężenia helu w wodach podziemnych. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, T. 13. Wyd. AGH, Kraków: 303-311.
• 23. SADURSKI A. & KRAWIEC A. 1998 - Zagrożenie zasobów wód podziemnych w nadmorskich obszarach zurbanizowanych Bałtyku Południowego. [W:] Hydrogeologia obszarów zurbanizowanych i uprzemysłowionych. Wyd. UŚl., Katowice: 176-184.
• 24. STAŚKO S., KOŚLACZ R., SZLUFIK A. & TOMASZEWSKI B. 2004 - Dokumentacja zlewni rzeki Łupawy. Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych z utworów czwartorzędowych i trzeciorzędowych zlewni Łupawy. Integrated Management Services. Wrocław (niepublikowane). Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 25. ZIÓŁKOWSKI M. 2000 - Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1 : 50 000. Arkusz Darłowo (18). Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu „PROXIMA”SA. Oddział w Poznaniu. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 26. ZUBER A., CIĘŻKOWSKI W. & RÓŻAŃSKI K. (red.) 2007 - Metody znacznikowe w badaniach hydrogeologicznych - poradnik metodyczny. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• 27. ZUBER A., SADURSKI A., WEISE S.M., RUBEL A., OSENBRUCK K. & GRABCZAK J. 2001 - Badania izotopowe gazów szlachetnych kredy gdańskiej.[W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, T. 10, Wrocław: 115-123.
• 28. ŻUREK A. & MOCHALSKI P 2010 - Wykorzystanie metody chromatografii gazowej do oceny procesu denitryfikacji w wodach triasowego zbiornika wód podziemnych rejonu Opola. Geol. AGH, 56 (1): 135-148.