Kształtowanie bezpieczeństwa powietrznego jako integralnego elementu obronności państwa

• Autorzy: Radomyski A.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.9803

Warianty tytułu

EN

Shaping of air security as an integral element of state’s defense system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań, koncentrujące się na kwestiach związanych z zagrożeniem powietrzem państwa, w tym infrastruktury krytycznej i ludności cywilnej w czasach pokoju, kryzysu i wojny. Treści przedstawione w pierwszej części artykułu koncentrują się na zasadniczych aspektach prawnych i organizacyjnych, które determinują funkcjonowanie systemu obrony powietrznej jako zasadniczego elementu państwa w walce z wojskowymi i cywilnymi statkami powietrznymi w czasach pokoju, kryzysu i wojny. W drugiej części artykuł przedstawia zasadnicze aspekty zjawiska terroryzmu lotniczego oraz ogólne cechy sił, które są szczególnie predysponowane do zwalczania różnego rodzaju zagrożeń powietrznych. Ważnym zagadnieniem analizowanym w artykule było podkreślenie znaczenia właściwej współpracy pomiędzy elementami sił zbrojnych a instytucjami pozamilitarnymi, co ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia skutecznej ochrony i ochrony przestrzeni powietrznej państwa. Artykuł opisuje również warunki używania sił powietrznych w celu ochrony przestrzeni powietrznej innych państw NATO w ramach sojuszniczych zobowiązań przyjętych przez Polskę w ramach Smart Defence.

EN

The paper presents research findings focusing on issues related to the threat to the state air, including critical infrastructure and civilian population in times of peace, crisis and war. In the first part of the article, the content of the article focuses on the essential legal and organizational aspects that determine the functioning of the air defense system as an essential element of the state in the fight against military and civil aircraft in times of peace, crisis and war. In the second part the article presents the essential aspects of aviation terrorism and the general features of forces that are particularly predisposed to combat various types of air threats. An important issue examined in the paper was to emphasize the importance of proper cooperation between the elements of the armed forces and non-military institutions, which is essential to ensure the effective protection and protection of the airspace of the state. The article also describes the conditions for using air forces to protect the airspace of other NATO countries within the framework of Poland’s allied commitments under Smart Defense.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie powietrzne; bezpieczeństwo; obrona powietrzna; misja Air Policing; Air Policing; infrastruktura krytyczna; terroryzm lotniczy

EN

Airspace; security; air defense; Air Policing mission; critical infrastructure; air terrorism

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Przegląd Nauk o Obronności
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 2, Nr 3
• Strony: 95--118
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., il., rys., tab.

Twórcy

autor

Radomyski A.

• Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie

Bibliografia

• [1] Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Nowe wydanie, MUZA SA, Warszawa 1999.
• [2] Borucki M., Terroryzm zło naszych czasów, Wydawnictwo Mada, Warszawa 2002.
• [3] Cichoń B., System zarządzania kryzysowego w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, [w:] I Międzynarodowa konferencja naukowa. Wyzwania bezpieczeństwa cywilnego XXI wieku - inżynieria działań w obszarach nauki, badań i praktyki, red. B. Kosowski, A. Włodarski, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2007.
• [4] Ciszewski T., Udział Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej w zapobieganiu oraz usuwaniu skutków zagrożeń niemilitarnych, „Zeszyty Naukowe WSOWL”, nr 2, Wrocław 2011.
• [5] Dańko G., Polska przestrzeń powietrzna, 2009, lotniczapolska.pl http://lotniczapolska.pl/Polska-przestrzen-powietrzna,6077.
• [6] Decyzja nr 416/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie funkcjonowania systemu Obrony Powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju oraz podziału kompetencji pomiędzy Szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Dowódcą Operacyjnym Rodzajów Sił Zbrojnych oraz Dowódcą Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych w tym zakresie.
• [7] Decyzja (2015) Nr 10/DORSZ Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 sierpnia.
• [8] Dobija K., Bezpieczeństwo powietrzne imprez masowych, Wydawnictwo Silva Rerum, Poznań 2016.
• [9] Dyrcz C., Terroryzm początku XXI wieku jako zagrożenie bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego, Wydawnictwo Dowództwa Marynarki Wojennej RP, Gdynia 2005.
• [10] Glen A., Podstawy poznawcze bezpieczeństwa powietrznego państwa, AON, Warszawa 2013.
• [11] Interim conceptual Ideas, NATO Ground Based Air Defense Operations (2020), Version 0.4, Brussels, April 2011.
• [12] Jałoszyński K., Współczesne zagrożenie terroryzmem powietrznym, kierunki przedsięwzięć w zakresie przeciwdziałania mu oraz walki z tym zjawiskiem, [w:] Bezpieczne niebo, AON, Warszawa 2002.
• [13] Leksykon wiedzy o obronności polska Europa (2014) Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
• [14] Liedel K., Zwalczanie terroryzmu lotniczego aspekty prawno-międzynarodowe, Wydawnictwo Justyna Sp. z o.o., Warszawa 2003.
• [15] Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław 1967.
• [16] Podział przestrzeni powietrznej na strefy (2008), helicopters, http://www.helicopters.zafriko.pl/kat/podzial_na_strefy.
• [17] Radomyski A., Dobija K., Podręcznik przeciwlotnika, AON, Warszawa 2010.
• [18] Rajchel J., Załęski K., Dowodzenie siłami powietrznymi, aspekt narodowy i sojuszniczy. Uwarunkowania, tendencje i kierunki zmian, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”, nr 3 (186), Gdynia 2011.
• [19] Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz szczególnej ich ochrony (2004).
• [20] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2011 roku w sprawie określenia organu dowodzenia obroną powietrzną oraz trybu postępowania przy stosowaniu środków obrony powietrznej w stosunku do obcych statków powietrznych niestosujących się do wezwań państwowego organu zarządzania ruchem lotniczym.
• [21] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2013 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia organu dowodzenia obroną powietrzną oraz trybu postępowania przy stosowaniu środków obrony powietrznej w stosunku do obcych statków powietrznych niestosujących się do wezwań państwowego organu zarządzania ruchem lotniczym.
• [22] Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1995, t. III.
• [23] Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa, Wydanie II, Warszawa 2002.
• [24] Stachurski R., Szafraniec M., Współdziałanie sił zbrojnych z układem pozamilitarnym w zakresie funkcjonowania Obrony Powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Radomyski, D. Żyłka, W. Materak (red. n.), Obrona powietrzna w systemie bezpieczeństwa państwa, Wydawnictwo AON, Warszawa 2016.
• [25] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (2014).
• [26] Szymański P., Polityka bezpieczeństwa i siły zbrojne państw bałtyckich (2015), polska-zbrojna.pl, http://polska-zbrojna.pl/home/articleshow/17848?t=Polityka-bezpieczenstwa-i-sily-zbrojne-panstw-baltyckich.
• [27] Ustawa z dnia 12 października 1990 roku o ochronie granicy państwowej, Dz.U. 2017.0.660. Stan prawny aktualny na dzień: 7.04.2017 roku.
• [28] Ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2013 roku w sprawie systemów wykrywania skażeń i powiadamiania o ich wystąpieniu oraz właściwości organów w tych sprawach.
• [29] Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym, Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego, Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej.
• [30] Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 roku o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.
• [31] Zajas S., Przeciwdziałanie zagrożeniom terrorystycznym na lotniskach, „Zeszyty Naukowe”, AON, nr 2, Warszawa 2007.
• [32] Załęski K., Terroryzm powietrzny – wyzwaniem dla lotnictwa i jego zagrożeniem, „Kwartalnik Bellona”, nr 2, Warszawa 2012.
• [33] Załęski K., Compa T., Terroryzm w lotnictwie. Problem definicji, „Logistyka”, nr 3, 2012.
• [34] Zdrodowski B., Podstawy obrony powietrznej, AON, Warszawa 1998.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)