Wojciech Świętosławski - najwybitniejszy polski fizykochemik

• Autorzy: Wacławek W. , Wacławek M.

Warianty tytułu

EN

Wojciech Świętosławski - the most distinguish Polish physical chemist

• Konferencja: Conference ECOpole’07 (18-20.10.2007; Opole, Poland)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono życiorys i osiągnięcia Profesora Wojciecha Świetosławskiego, najwybitniejszego polskiego fizykochemika, zwłaszcza podkreślono jego wkład do termochemii. Profesor pokazał, że ciepła spalania węglowodorów alifatycznych są w przybliżeniu wielkościami addytywnymi. Zaproponował i wprowadził pierwszy międzynarodowy wzorzec fizykochemiczny - kwas benzoesowy. Substancja ta na mocy decyzji Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) została wzorcem ciepła spalania. Wynalazł on wiele przyrządów pomiarowych o dużej dokładności (adiabatyczne mikrokalorymetry, ebuliometry i kriometry). Niektóre z nich są nadal używane. Świętosławski wniósł bardzo duży wkład w badania dotyczące chemii węgla i koksu. Wiele opracowanych przez niego technologii zostało wdrożonych do praktyki przemysłowej. Wśród jego studentów i uczniów było w przyszłości wielu wybitnych profesorów.

EN

The biography and academic and scientific achievements of Professor Wojciech Świętosławski the most distinguish Polish physical chemist were presented. It was stressed his contribution to early thermochemistry. He showed that for aliphatic hydrocarbons the heat of combustion is an additive quantity and characterized thermochemically a number of chemical substances in terms of their molecular structure and chemical properties. Świętosławski proposed (it was introduced into practice by IUPAC) the first international physicochemical standard - benzoic acid, a standard of the heat of combustion. He invented many physicochemical Instruments of high accuracy (still used) eg. adiabatic microcalorimeters, ebulliometers and cryometers. The instrumentation was used by him and his coworkers to carry out much of outstanding basic and applied research. In the field of research important for industry one should stress his enormous contribution to chemistry of coal and coke formation process. Many of his invention have been introduced into industrial practice. Among his students and coworkers have been many in the future distinguish university professors.

Słowa kluczowe

PL

termochemia; ebuliometria; kriometria; chemia węgla; proces koksowania

EN

thermochemistry; microcalorimetry; ebulliometry; cryometry; chemistry of coal; coke formation process

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
• Rocznik: 2007
• Tom: R.12, NR 1-2
• Strony: 43--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot.

Twórcy

autor

Wacławek W.

• Instytut Chemii Uniwersytet Opolski Ul. Oleska 48,45-052 Opole el. 077 452 71 34

autor

Wacławek M.

• Zakład Badań Fizykochemicznych Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytet Opolski ul. kard. B. Kominka 4,45-032 Opole el. 077 401 60 40

Bibliografia

• Literatura cytowana
• [1] Wacławek W., Wacławek M., Astachowa O. i Bratyczak M.: Ewropejskich Tworciw Chimii. Lwiwska Politechnika, Lwiw 2007.
• [2] Świetosławska-Żółkiewska J.: Kwartał. Histor. Nauki i Techn., 1926(2), 279-301.
• [3] Brzostowski W.: W. Świątoslawski 1881-1968. Nauka Polska, 16(4), 153-157.
• [4] Wacławek W. i Wacławek M.: 110 Europejskich Twórców Chemii TChiE, Opole 2002.
• [5] Kompendium terminologii chemicznej, Z. Stasicka i O. Achmatowicz (red.). Wyd. Zamkom, Kraków 2005.
• Literatura ogólna
• 1. Dorabialska A.: Jeszcze jedno życie. Wyd. PAX, Warszawa 1972.
• 2. Świętosławska-Żółkiewska J.: Wojciech Świętosławski (1902-1908) kształtowanie celu życia. Wiadom. Chem., 1982,36(1), 1-17.
• 3. Szkoły naukowe chemików polskich. Praca zbiorowa pod redakcją R. Mierzeckiego. PTCh, Warszawa 1993.
• 4. Świętosławski W.: Notatki, wspomnienia, komentarze. Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa 2000.