Badanie wymywalności molibdenu z gleb nawożonych osadami ściekowymi i kompostami osadowymi

• Autorzy: Bożym M , Rajmund A.

Warianty tytułu

EN

The study of molybdenum leaching from soils fertilized with sewage sludge and their composts

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W pracy zbadano zmiany zawartości molibdenu w glebach nawożonych osadami ściekowymi i kompostami osadowymi w czasie trwania doświadczenia lizymetrycznego. Dodatkowo zbadano mobilność tego metalu przy wykorzystaniu wybranych ekstrahentów (H2O, 0,1M HCl, 1M HCl). Osady ściekowe i komposty charakteryzowały się ponad dwukrotnie większym udziałem molibdenu niż gleby. Mimo to udział form mobilnych tego metalu w glebach był zbliżony, niezależnie od rodzaju nawożenia. Wymywalność molibdenu zależała od mocy zastosowanego ekstrahentu. Najmniej molibdenu oznaczono w ekstraktach wodnych, najwięcej w 1M HCl. Z przeprowadzonej analizy statystycznej wynika, że na wymywanie molibdenu z osadów i kompostów wpłynęła zawartość ogólna metalu, odczyn i zawartość substancji organicznej. W przypadku wymywalności z gleb, wpływ tych czynników nie został jednoznacznie określony.

EN

Changes of molybdenum content in soils fertilized with sewage sludge and composts during lysimeter experiment was researched. Additionally, the mobility of this metal was measured using selected extractants (H2O, 0.1M HCl, 1M HCl). Sewage sludges and composts were characterized by more than twice larger molybdenum content than in soils. Nevertheless, the percentage of Mo mobile forms in the soil was similar, regardless of the type of fertilization. Leaching of molybdenum depended on the ionic strength of the extractant. The lowest molybdenum content was determined in aqueous extracts, the highest in 1M HCl. The statistical analysis shows that the leaching of molybdenum from sewage and compost was influenced by pH, overall metal and organic matter content. In case of leaching from soils, the impact of these factors has not been clearly defined.

Słowa kluczowe

PL

gleba; osady ściekowe; kompost; molibden

EN

soil; sewage sludge; compost; molybdenum

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem
• Czasopismo: Chemik
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 68, nr 10
• Strony: 874--879
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Bożym M

• Politechnika Opolska, Opole

autor

Rajmund A.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski Ośrodek Badawczy we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. Ociepa E., Ociepa-Kubicka A., Okoniewska E., Lach J.: Immobilizacja cynku i kadmu w glebach w wyniku stosowania substratów odpadowych, Annual Set The Environment Protection – Rocznik Ochrona Środowiska, 15, 2013, 1772–1786.
• 2. Ociepa E., Lach J., Ociepa A.: Wpływ nawożenia gleb węglem brunatnym i preparatami wykonanymi na bazie węgla brunatnego na zmianę rozpuszczalności ołowiu i cynku w glebach, Nauka Przyroda Technologie, 5(4), 2011, 1–8.
• 3. Rajmund A., Bożym M.: Ocena biodostepności metali ciężkich w kompostach i osadach ściekowych z wiejskiej oczyszczalni ścieków w aspekcie przyrodniczego wykorzystania, Inżynieria i Ochrona Środowiska, 2014 (w recenzji).
• 4. Szumska M., Gworek B.: Metody oznaczania frakcji metali ciężkich w osadach ściekowych, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 41, 2009, 42–63.
• 5. Karczewska A., Kabała C.: Metodyka analiz laboratoryjnych gleb i roślin. Wyd. Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław, 2008.
• 6. Stanisławska-Gulbiak E.: Wpływ niektórych czynników glebowych na efekty dolistnego nawożenia rzepaku ozimego molibdenem, Annales UMCS, 13, 4, 2008, 65–71.
• 7. Wróbel S., Nowak W.: Reakcja buraka cukrowego na nawożenie molibdenem w zależności od formy chemicznej stosowanych nawozów azotowych. Fragmenta Agronomica, 27, 4, 2010, 169–179.
• 8. Williams R.J.P., Frausto da Silva J.J.R.: The involvement of molybdenum in life, Biochemical and Biophysical Research Communications 292, 2002, 293–299.
• 9. He Z.L.L., Yang X.E., Stoffella P.J.: Trace elements in agroecosystems and impacts on the environment, Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 19, 2005, 125–140.
• 10. Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 1999.
• 11. Piaseczna A.: Molibden i cyna w glebach Polski, Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 450, 2012, 75–82.
• 12. Bibak A., Borggard O.K.: Molybdenum adsorption by aluminium and iron oxides and humic acid, Soil Science, 158, 1994, 323–328.
• 13. Goldberg S., Forster H.S.: Factors affecting molybdenum adsorption by soils and minerals, Soil Science, 163, 1998, 109–114.
• 14. PN-EN 12457–2:2006 “Charakteryzowanie odpadów – Wymywanie -- Badanie zgodności w odniesieniu do wymywania ziarnistych materiałów odpadowych i osadów -- Część 2: Jednostopniowe badanie porcjowe przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 l/kg w przypadku materiałów o wielkości cząstek poniżej 4 mm (bez redukcji lub z redukcją wielkości)”.
• 15. Abd El-Azeem SAM., Ahmad M., Usman A.R.A., Kim K.R., Oh S.E., Lee S.S., Ok Y.S.: Changes of biochemical properties and heavy metal bioavailability in soil treated with natural liming materials, Environmental Earth Sciences, 70, 2013, 3411–3420.
• 16. Greinert A.: Normy zawartości metali ciężkich w glebach w Polsce i UE w kontekście ich mobilności w warunkach presji urbanistycznej. Ekotoksykologia w Ochronie Środowiska 2008, Wyd. PZITS Oddział Dolnośląski, 2008, 121–128.
• 17. Seguin, V., Gagnon, C., Courchesne, F.: Changes in water extractable metals, pH and organic carbon concentrations at the soil-root interface of forested soils, Plant and Soil, 260, 2004, 1–17.
• 18. Rao C.R.M., Sahuquillo A., Lopez Sanchez J.F.: A review of the different methods applied in environmental geochemistry for single and sequential extraction of trace elements in soils and related materials, Water Air Soil Pollution, 189, 2008, 291–333.
• 19. Mercik S. (red.): Chemia rolna. Podstawy teoretyczne i praktyczne, Wyd. SGGW, Warszawa 2004.
• 20. Chen S., Sun L., Chao L., Zhou Q, Sun T.: Estimation of lead bioavailability in smelter-contaminated soils by single and sequential extraction procedure, Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 82, 2009, 43–47.
• 21. Meers E., Du Laing G., Unamuno V., Ruttens A., Vangronsveld J., Tack F.M.G., Verloo M.G.: Comparison of cadmium extractability from soils by commonly used single extraction protocols, Geoderma, 141, 2007, 247–259.
• 22. Lu A.X., Zhang S.Z., Shan X.Q., Wang S.X., Wang Z.W.: Application of microwave extraction for the evaluation of bioavailability of rare earth element in soils, Chemosphere 54, 2003, 54–63.