Nawanianie paliw gazowych gwarancją ich bezpiecznego użytkowania

• Autorzy: Huszał A.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2017.11.08

Warianty tytułu

EN

Fuel gases odorization as a security measure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nawanianie podobnie jak wiele innych procesów technologicznych stale ewoluuje. Dzięki szybko rozwijającej się technologii pojawiają się coraz doskonalsze narzędzia służące do realizacji tego procesu, wliczając w to również nadzór nad nim. Stały rozwój w obszarze nawaniania jest bardziej efektywny, jeżeli istnieje ścisła współpraca między przemysłem gazowniczym dbającym na co dzień o bezpieczeństwo użytkowania gazów sieciowych (co gwarantuje oczywiście ich nawanianie) i nauką zapewniającą narzędzia i ułatwiającą ich aplikacje. Obecnie w Polsce proces nawaniania jest ustabilizowany oraz prowadzony na odpowiednio wysokim poziomie. Przyjęte zostały międzynarodowe standardy w tym zakresie. Artykuł przybliża historię nawaniania gazów, ze szczególnym uwzględnieniem warunków krajowych.

EN

Due to rapid advancement in technology, more and more precise apparatuses are being developed to aid odorization, including the supervision of the process. Stable progress in odorization is more effective through close cooperation between the gas industry, which ensures safe use of the gas mains – obviously including its odorization – and science which provides the tools and facilitates the process. Currently, the deodorization process in Poland seems to be stabilized in practice and conducted at a sufficiently high level. International standards are adopted in this regard. The following article discusses the history of gas odorization, in particular domestic conditions.

Słowa kluczowe

PL

nawanianie paliw gazowych; środki nawaniające; zapach

EN

gas odorization; gas odorants; odor

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 73, nr 11
• Strony: 878--886
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Huszał A.

• Zakład Nawaniania Paliw Gazowych. Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25 A 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Blankeniieim Z.: Nawanianie gazu ziemnego a bezpieczeństwo publiczne. Przemysł Naftowy 1933, zeszyt 1, s. 38-41.
• [2] Detektol M. Materiały reklamowe. Gaz i Woda 1934, nr 11, s. III.
• [3] Dzirba D., Huszał A., Solarz W., Tomaszuk A.: ANAT-M nowy automatyczny analizator stężenia tetrahydrotiofenu (THT) w paliwach gazowych. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 2006, nr 10, s. 37-41.
• [4] Graf F., Kröger K., Reimert R.: Sulfur-Free Odorization with Gasodor® S-Free®. A Review of the Accompanying Research and Development Activities. Energy & Fuels 2007, vol. 21, nr 6, s. 3322-3333.
• [5] Holewa J., Szlęk M.: Ocena jakości gazów palnych. Nafta-Gaz 2013, nr 6, s. 450-454.
• [6] Huszał A.: Zastosowanie Gasodor® S-Free® w europejskich systemach nawaniania paliw gazowych w odniesieniu do powszechnie stosowanych nawaniaczy siarkowych. Nafta-Gaz 2015, nr 10, s. 761-767, DOI: 10.18668/NG2015.10.07.
• [7] Kucińska K., Pasynkiewicz J.: Możliwości poprawy efektywności nawaniania gazu w warunkach krajowych. Nafta-Gaz 1999, nr 3, s. 163-170.
• [8] Kucińska K., Sałaszewski J.: Kontrola stopnia nawonienia gazu. Prezentacja najnowszych urządzeń krajowych i zagranicznych. XXXIV Zjazd Gazowników Polskich, Mikołajki 23-26.10.1996, materiały konferencyjne.
• [9] Lisman Sz., Huszał A.: Dostosowanie prototypu przystawki odorymetrycznej sprzężonej z chromatografem gazowym do badania zapachowej jakości gazów. Nafta-Gaz 2015, nr 3, s. 190-194.
• [10] Marcogaz: Natural Gas odorisation practices in Europe. GI-OD-09-04, 02.10.2012; http://www.marcogaz.org/ (dostęp: grudzień 2013).
• [11] Piotrowski W.J.: Nawanianie gazu ziemnego. Przemysł Naftowy 1932, zeszyt 6, s. 146-149.
• [12] Pritsching K.: Odorierung. Wyd. 3, Vulkan Verlag 2010.
• [13] Rafferty J.: Fundamentals of Odorization and Odor Level Testing. Prezentacja NGA 2007; https://nga.eventsential.org/Sessions/Details/23283 (dostęp: lipiec 2016).
• [14] Regulska H., Wielowieyski J., Nawrocka-Fuchs B.: Doświadczenia w zakresie nawaniania gazu dwucyklopentadienem. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 1973, nr 6, s. 209-213.
• [15] Stępień J., Miękus R., Ciemnolońska M.: Gazownia Warszawska. 150 lat. Wydawnictwo Gazowni Warszawskiej, Warszawa 2006, s. 18-37.
• [16] Strona internetowa: http://naturalgasodorization.com/gas-odorization-history/ (dostęp: czerwiec 2016).
• [17] Strona internetowa: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wybuch_gazu_w_Rotundzie_PKO_w_Warszawie (dostęp: lipiec 2016).
• [18] SWD(2014)325 Report on the implementation of Regulation (EU) 994/2010 and its contribution to solidarity and preparedness for gas disruptions in the EU, Bruksela 16.10.2014.
• [19] Szer J.: Katastrofy budowlane spowodowane wybuchem gazu. XXVII Konferencja Naukowo-Techniczna „Awarie Budowlane 2015”, materiały konferencyjne, s. 121-130.
• Akty prawne i normatywne
• [20] PN-C-04750:2011 Paliwa gazowe. Klasyfikacja, oznaczenie i wymagania.
• [21] PN-C-04751:2011 Gaz ziemny. Ocena jakości.
• [22] PN-C-04753:2011 Gaz ziemny. Jakość gazu dostarczanego odbiorcom z sieci dystrybucyjnej.
• [23] PN-EN ISO 13734:2014 Gaz ziemny - Organiczne związki stosowane jako środki nawaniające - Wymagania i metody badań.
• [24] prEN 16726:2015 Gas infrastructure. Quality of gas. Group H.
• [25] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego (Dz.U. z 2010 r. nr 133, poz. 891, z późn. zm.; tekst jednolity Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1059).
• [26] Rozporządzenie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Krakowie z dnia 6 marca 1933 r. w sprawie nawaniania gazu ziemnego, Krakowski Dziennik Wojewódzki z 1933 r., nr 6, poz. 52.
• [27] ST-IGG-0703:2012 Nawanianie paliw gazowych - Instalacje do nawaniania paliw gazowych.
• [28] ST-IGG-0704:2014 Nawanianie paliw gazowych. Kontrola nawaniania paliw gazowych metodami odorymetrycznymi.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).