2-Fenoksyetanol

• Autorzy: Starek A.

Warianty tytułu

EN

2-Phenoxyethanol

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

2-Fenoksyetanol jest cieczą oleistą stosowaną jako rozpuszczalnik celulozy, barwników, pigmentów i plastyfikatorów oraz jako utrwalacz do perfum, środek do odstraszania insektów i antyseptyk. W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji na temat toksycznego działania 2-fenoksyetanolu na ludzi. U zwierząt laboratoryjnych ostre działanie toksyczne związku jest słabo zaznaczone. Manifestuje się objawami depresji ośrodkowego układu nerwowego i wewnątrznaczyniową hemolizą erytrocytów. W zatruciu podprzewlekłym, oprócz depresji OUN i hemolizy, dochodzi również do nefropatii jako powikłania po hemolizie. Nie wykazano właściwości genotoksycznych, gonadotoksycznych, embriotoksycznych, fetotoksycznych i teratogennych 2-fenoksyetanolu. Nie ma danych w dostępnym piśmiennictwie na temat rakotwórczego działania tego związku. Za podstawę wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 2-fenoksyetanolu przyjęto hemolityczne działanie związku u szczurów w doświadczeniu podprzewlekłym, w którym to określono wartość NOAEL wynoszącą 400 mg/kg/dzień (podanie dożołądkowe). Na podstawie wartości NOAEL obliczono nieefektywne stężenie równoważne dla człowieka, a po zastosowaniu trzech współczynników niepewności obliczono wartość NDS wynoszącą 233 mg/m3. Zalecono przyjęcie wartości NDS wynoszącej 230 mg/m3, natomiast nie zaproponowano wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh), ze względu na bardzo małą prężność par związku. Nie ma także merytorycznych podstaw do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 2-fenoksyetanolu.

EN

2-Phenoxyethanol (PE) is a oil consistency liquid, soluble in both water and organic solvents. It is used as a solvent for cellulose, dyes, pigments, plastificators, and ingredient of many industrial products. There are no data available on PE toxicity in humans . The acute toxicity of PE in laboratory animals is low. In animals repeatable treated with this chemical, depression of CNS, intravascular hemolysis, and kidney disturbances were observed. No mutagenic, embriotoxic, fetotoxic, and teratogenic effects have been found in relevant studies. There are no available literature data on PE carcinogenic activity. Based on the NOAEL value (400 mg/kg/day, per os) for hemolytic effect in a subchronic experiment in rats and the relevant uncertainty factors, a MAC (TWA) value was calculated at 233 mg/m3 and proposed at level of 230 mg/m3. No MAC (STEL) value has been established.

Słowa kluczowe

PL

2-fenoksyetanol; działanie hemolityczne; NDS

EN

2-phenoxyethanol; hemolytic effect; MAC value

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2006
• Tom: Nr 3 (49)
• Strony: 65--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Starek A.

• Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego 30-688 Kraków ul. Medyczna 9

Bibliografia

• 1.Breslin W.J. i in. (1991) Hemolytic activity of ethylene glycol phenyl ether (EG2-fenoksyetanol) in rabbits. Fundam. Appl. Toxicol. 17, 466-481.
• 2.DFG, Deutsche Forschungsgemeinschaft (2001) List of MAK and BAT Values. Report No 37. DFG, Wiley-VCH, 88.
• 3.Ghanayem B.I. (1989) Metabolic and cellurar basis of 2-butoxyethanol-induced hemolytic anemia in rats and assessment of human risk in vitro. Biochem. Pharmacol. 38, 1679-1684.
• 4.Gingell R. i in. (1994) Glycol ethers and other selected glycol derivatives. Ch. 31, Patty´s Industrial hygiene and toxicology. 4 th ed. T. 2, patr D. [Red.] G.D. Clayton, F.E. Clayton. John Wiley & Sons, Inc. 2761-2954.
• 5.Hardin B.D. (1983) Reproductive toxicity of the glycol ethers. Toxicology 27, 91-102.
• 6.Heidel J.J. i in. (1990) Assessment of ethylene glycol monobutyl and monophenyl ether reproductive toxicity using a continuous breeding protocol in Swiss CD-1 mice. Fundam. Appl. Toxicol. 15, 683-696.
• 7.Medinsky M.A. i in. (1990) Disposition of three glycol ethers administered in drinking water to male F 344/N rats. Toxicol. Appl. Pharmacol. 102, 443-455.
• 8.Nagano K. i in. (1984) Experimental studies on toxicity of ethylene glycol alkyl ethers in Japan. Environ. Health Persp. 57, 75-85.
• 9.NIPA (1977) Phenoxetol: toxicity in oral administration of rats for thirteen weeeks. NIPA Laboratories, Inc. Wilmington, DE (cyt. za Breslin 1991).
• 10.Rowe V.K., Wolf M.A. (1982) Derivatives of glycols. Patty ´s Industrial hygiene and toxicology. Ch. 51, 3 th ed. V. 2C. [Red.] G.D. Clayton, F.E. Clayton. John Wiley & Sons, Inc., 3943-3944.
• 11.Starek A. (2002) 2-Butoksyetanol. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 4(34), 25-40.
• 12.Starek A., Jarosz J. (2001) Hemolytic anemia induced by 2-butoxyethanol in rats. Acta Pol. Toxicol. 9, 165-174.
• 13.Starek A., Jarosz J., Szymczak W. (2004) Comparison of the hemolytic activity of isopropoxyethanol and phenoxyethanol. Int. J. Occup. Med. Environ. Health 17, 339-346.
• 14.Starek A. i in. (2002) A comparative study of the acute hematoxicity of three ethylene glycol monoalkyl ethers in rats. Acta Pol. Toxicol. 10, 1-16.
• 15.The Merck Index (2001) An encyclopedia of chemicals, drugs, and biologicals. 13 th ed. NJ, 1303. Merck Co. Inc.,Whitehouse Station.