Contemporary agrarian question and alternative ways to its solution

• Autorzy: Czyżewski A. , Staniszewski J.

Identyfikatory

DOI

10.1515/manment-2015-0008

Warianty tytułu

PL

Współczesna kwestia agrarna i alternatywne metody jej rozwiązania

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Article presents a complex problem of an agrarian question - its causes, consequences and ways of mitigating the negative effects associated with it. Featured, competing models of agricultural development - industrial and sustainable, are characterized. Also the negative effects of excessive industrialization of agricultural production, leading to the failure of this model, are shown. At the same time, as an alternative, authors indicate sustainable agricultural model, engaging in its account economic, social and environmental costs. As an example of the transition from the industrial model to sustainable development model, the EU common agricultural policy has been described, including its future form in the financial perspective 2014-2020.

PL

Artykuł przybliża złożony problem występowania kwestii agrarnej – jej przyczyny, konsekwencje oraz sposoby niwelowania negatywnych zjawisk z nią związanych. Wyróżnione, konkurencyjne modele rozwoju rolnictwa – industrialny i zrównoważony, zostają przybliżone i scharakteryzowane. Ponadto, ukazane zostają negatywne efekty nadmiernej industrializacji produkcji rolnej, prowadzące do zawodności tego modelu. Jednocześnie, jako alternatywa dla jego stosowania wskazany zostaje model rolnictwa zrównoważonego, ujmujący w swym rachunku kosztów elementy ekonomiczne, społeczne i środowiskowe. Jako przykład przechodzenia z modelu industrialnego do zrównoważonego opisana zostaje dotychczasowa ewolucja wspólnej polityki rolnej, a także jej najbliższa przyszłość w perspektywie finansowej 2014-2020.

Słowa kluczowe

EN

sustainable agriculture development model; industrial agriculture model; agrarian question; common agricultural policy; CAP 2014-2020

PL

zrównoważone rolnictwo; model rolnictwa industrialnego; wspólna polityka rolna; WPR 2014-2020

• Wydawca: University of Zielona Góra, Faculty of Economics and Management
• Czasopismo: Management
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 19, no. 1
• Strony: 98--112
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz.

Twórcy

autor

Czyżewski A.

• Poznan University of Economics Head of the Department of Macro and Agricultural Economics

autor

Staniszewski J.

• Poznan University of Economics Ph.D. student in the Department of Macro and Agricultural Economics

Bibliografia

• 1. Adamowicz M. (2008), Teoretyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa z uwzględnieniem procesów globalizacji i międzynarodowej integracji, „Roczniki Nauk Rolniczych”, seria G, No. 94(2).
• 2. Adamowicz M. (2004), Wielofunkcyjność rolnictwa jako podstawa przewartościowań w polityce rolnej, „Wieś i Rolnictwo”, No. 4.
• 3. Baum R. (2008), Zrównoważony rozwój rolnictwa i kryteria jego oceny, “Journal Agribusiness and Rural Development”, No. 1 (7).
• 4. Beus C. E., Dunlap R. E. (1990), Conventional versus Alternative Agriculture: The Paradigmatic Roots of the Debate, “Rural sociology”, No. 55 (4).
• 5. Brundtland G. H. (1987), Report of the World Commission on environment and development: “our common future.”, United Nations, New York.
• 6. Cosgrove W. J., Rijsberman, F. R. (2014), World water vision: making water everybody’s business, World Water Council, Oxon-New York.
• 7. Czyżewski A. (2013), O nowy paradygmat rozwoju rolnictwa, „Ekonomista”, No. 6.
• 8. Czyżewski A., Henisz-Matuszczak A. (2005), Makroekonomiczne uwarunkowania rolnictwa industrialnego i społecznie zrównoważonego. Refleksje na temat sprzężeń regulacyjnych i realnych, in:. Zegar J. S (ed.), Koncepcja badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym, IERiGŻ, Warszawa.
• 9. Czyżewski A., Matuszczak A. (2011), Dylematy kwestii agrarnej w panoramie dziejów, Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, No. 90.
• 10. Czyżewski A., Stępień S. (2012), Dostosowania mechanizmów wspólnej polityki rolnej do oczekiwań państw członkowskich, „Ekonomista”, No. 2.
• 11. Czyżewski B., Mrówczyńska-Kamińska A. (2011), Przepływy międzygałęziowe i podział rent w sektorze rolno-żywnościowym w Polsce w latach 1995–2005, „Ekonomista”, No. 2.
• 12. FAO, IFAD, WFP (2014), The State of Food Insecurity in the World 2014. Strengthening the enabling environment for food security and nutrition, FAO, Rome.
• 13. Horrigan L., Lawrence R. S., Walker P. (2002), How sustainable agriculture can address the environmental and human health harms of industrial agriculture, “Environmental health perspectives”, No. 110 (5).
• 14. Kapusta F. (2005), Niektóre problemy kwestii rolnej w Polsce na początku XXI wieku, in: Adamowicz, M. (ed.), Kwestia agrarna w Polsce i na świecie, Wydawnictwo SGGW, Warsaw.
• 15. Kleijn D., i in. (2009), On the relationship between farmland biodiversity and land-use intensity in Europe, “Proceedings of the royal society B: biological sciences”, No. 276.
• 16. Kołodziejczak M. (2008), Efektywność wykorzystania zasobów pracy i ziemi w rolnictwie Unii Europejskiej, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu”, No. 10 (1).
• 17. Krasowicz S. (2008), Wpływ produkcji roślin energetycznych na rynek żywności, „Studia raporty IUNG-PIB”, Zeszyt 11.
• 18. Maciejczak M. (2009), Rolnictwo i obszary wiejskie źródłem dóbr publicznych–przegląd literatury, „Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, Zeszyty Naukowe SGGW, No. 4(75).
• 19. Matson P. A., Parton W. J., Power A. G., Swift M. J. (1997), Agricultural intensification and ecosystem properties. “Science”, No. 277(5325).
• 20. Matuszczak A. (2007), Dualny rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich, in: Czyżewski A. (ed.) Uniwersalia polityki rolnej w gospodarce rynkowej ujęcie makro i mikroekonomiczne, AE, Poznań.
• 21. McMichael P., (2006), Reframing development: global peasant movements and the new agrarian question, “Canadian Journal of Development Studies/Revue canadienne d’études du développement”, No. 27(4).
• 22. Michna W., Mierosławska A., Chmielewska B., Lidke D., (2005), Zróżnicowanie funkcji gospodarstw rolnych w ujęciu przestrzennym, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
• 23. Montgomery D. R. (2007), Soil erosion and agricultural sustainability, “Proceedings of the National Academy of Sciences”, No. 104(33).
• 24. OECD, (2006), The New Rural Paradigm: Policies and Governance, OECD Publications, Paris.
• 25. OECD, (2011), Evaluation of Agricultural Policy Reforms in the European Union, OECD Publishing, Paris.
• 26. Paszkowski, S., 2001, Ewolucja idei rolnictwa zrównoważonego i rozwoju terenów wiejskich (SARD), Wieś i Rolnictwo, No. 1, s. 45-63.
• 27. Poczta, W., 2012, Przemiany w rolnictwie ze szczególnym uwzględnieniem przemian strukturalnych, in: Wilkin, J., Nurzyńska, I. (ed.), Polska wieś 2012. Raport o stanie wsi., Wydawnictwo naukowe SCHOLAR, Warsaw.
• 28. Rembisz, W., Sielska, A., Bezat, A., 2011, Popytowo uwarunkowany model wzrostu produkcji rolno-żywnościowej, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Warsaw.
• 29. Slangen L. H. (2001), Sustainable agriculture: getting the institutions right, CEESA discussion paper/Humboldt-Universität Berlin, No. 1, Department of Agricultural Economics and Social Sciences, Berlin.
• 30. Stiglitz J. E. (1987), Some theoretical aspects of agricultural policies, The World
• Bank Research Observer, No. 2(1).
• 31. Stiglitz J. E. (2006), Globalizacja, Wyd. Naukowe PWN, Warsaw.
• 32. Thurow L. C. (1971), The income distribution as a pure public good, “The Quarterly Journal of Economics”, No. 85 (2).
• 33. Tilman D., Cassman K. G., Matson P. A., Naylor R., Polasky S. (2002), Agricultural sustainability and intensive production practices, “Nature”, No. 418 (6898).
• 34. Wilkin J. (1986), Współczesna kwestia agrarna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• 35. Wilkin J. (2009), Wielofunkcyjność rolnictwa–konceptualizacja i operacjonalizacja zjawiska, „Wieś i Rolnictwo”, No. 4 (145).
• 36. Woś A. (1992), Rolnictwo zrównoważone, Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, No. 1-3.
• 37. Woś A., Zegar J. S. (2004), Rolnictwo społecznie zrównoważone-w poszukiwaniu nowego modelu dla Polski, „Wieś i Rolnictwo”, No. 3.
• 38. Zegar J. S. (2005), Koncepcja badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym. in: Zegar, J., S. (ed.), Koncepcja badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Warsaw.
• 39. Zegar J. S. (2007), Przesłanki nowej ekonomiki rolnictwa, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, No. 4.
• 40. Zegar J. S. (2009), Kwestia koncentracji ziemi w polskim rolnictwie indywidualnym, „Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G”, No. 96 (4).
• 41. Zegar J. S. (2010), Ekonomia wobec kwestii agrarnej, „Ekonomista”, No. 6.
• 42. Zegar J. S. (2013), Rola drobnych gospodarstw rolnych w procesie społecznie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, „Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych”, No. 1.
• 43. Żmija D. (2011), Dylematy dotyczące aktywnej roli państwa w obszarze rolnictwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, No. 863.