Use of landscape audit methodology for the cultural-aesthetic values evaluation (case study)

• Autorzy: Czałczyńska-Podolska M.

Identyfikatory

DOI

10.30825/5.ak.120.2017.57.4

Warianty tytułu

PL

Wykorzystanie metodyki audytu krajobrazowego w ekspertyzie wartości kulturowo-estetycznych krajobrazu (studium przypadku)

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The Act of 24 April 2015 changing certain laws in connection with the enhancement of landscape protection tools [Polish Journal of Laws Dz.U., item 774 of 2016] or the “landscape act” imposed the duties of conduction of landscape assessment (so called landscape audit) on local authorities on a regional (Voievodeship) level. The main objective of the presented paper is to expose, on the example of an audit of the cultural-aesthetic values of the landscape conducted for the Drawsko Pomorskie municipality, the possibilities for application of methods of landscape audit. As the methodical assumptions that correspond to landscape audit are adjusted to large scale analyses concerning whole regions (Voivodeships), for the need of the present presentation we abandoned the elements that were not related to the terrain subject to our analysis, such as indication and relation to the list of priority landscapes (as there were no priority landscapes in the survey area). According to the audit methodology the works included: - query and gathering informationabout the region, including field studies; - landscape characteristics, including the identification of its cultural and aesthetic values; - identification and evaluation of threats to the landscape. Additionally, for the needs of the paper, we performed the analysis of view exposition accessibility of the terrain that consists of descriptive and graphic parts, in order to verify its potential influence on landscape’s perception. During the research we were able to confirm the applicability of the methods of landscape auditing to works concerning landscape evaluation.

PL

Zgodnie z Ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmacnianiem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. 2015 poz. 774) - tzw. ustawa krajobrazowa nałożyła na samorządy województw obowiązek przeprowadzenia audytu krajobrazowego. Celem artykułu jest przedstawienie na przykładzie wykonanej ekspertyzy wartości kulturowo-estetycznych krajobrazu w gminie Drawsko Pomorskie możliwości wykorzystania metodyki audytu krajobrazowego. Ponieważ postępowanie metodyczne zgodne z audytem krajobrazowym dostosowane jest do analiz wielkoskalowych dotyczących całych województw, na potrzeby wykonanego opracowania zrezygnowano z elementów niemających odniesienia do będącego przedmiotem analiz terenu, takich jak wskazanie i opracowanie kart krajobrazów priorytetowych (na opracowanym terenie brak jest krajobrazów priorytetowych). Zgodnie z metodyką audytu prace objęły: - kwerendę i zgromadzenie informacji o terenie, w tym studia terenowe; - charakterystykę krajobrazu, w której sporządzono identyfikację walorów kulturowo-estetycznych; - identyfikację i ocenę zagrożeń walorów kulturowo-estetycznych krajobrazu. Dodatkowo, na potrzeby opracowania wykonano analizę dostępności widokowej terenu, składającą się z części opisowej i graficznej w celu zweryfikowania jego potencjalnego wpływu na percepcję krajobrazu. W efekcie tak przeprowadzonych badań możliwe stało się określenie przydatności metodyki audytu krajobrazowego do opracowań dotyczących oceny krajobrazu.

Słowa kluczowe

EN

landscape audit; landscape evaluation; value of landscape

PL

audyt krajobrazowy; waloryzacja krajobrazu; wartość kulturowo-estetyczna

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 4
• Strony: 54--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Czałczyńska-Podolska M.

• Katedra Architektury Współczesnej, Teorii i Metodologii Projektowania Wydział Budownictwa i Architektury, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• 1. Europejska Konwencja Krajobrazowa, Florencja, 20 października 2000 r. (Dz.U. Nr 14, poz. 98).
• 2. Gminna Ewidencja Zabytków Drawska Pomorskiego, Pracownia Dokumentacji Konserwatorskiej VERBUM, Szczecin 2010, Karty Gminnej Ewidencji Zabytków - obiekty wymienione w opracowaniu.
• 3. Kistowski M., 2016. Audyt krajobrazowy - podstawowe źródła danych i założenia metodyczne, prezentacja na szkoleniu „Ochrona krajobrazu”, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Gorzów Wlkp., wrzesień 2016.
• 4. Krajobraz kulturowy Polski. Województwo zachodniopomorskie, 2002. pod red. J. Bogdanowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, Kraków-Warszawa.
• 5. Rowerem po ścieżkach przyrodniczych w gminie Drawsko Pomorskie, 2012. Przedsiębiorstwo Poligraficzno-Reklamowe TONGRAF, Piła.
• 6. Solon J., Chmielewski T. J., Myga-Piątek U., Kistowski M., konsultacja: Myczkowski Z., Plit J., 2014. Przygotowanie opracowania pt. „Identyfikacja i ocena krajobrazów - metodyka oraz główne założenia”, Zadanie III. 1. Opracowanie szczegółowej instrukcji postępowania, prowadzącej wykonawcę audytu od rozpoczęcia prac do pełnego zakończenia, wersja 2, PAN, Instytut Geografii I Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego, Warszawa.
• 7. Solon J., Plit J., Kistowski M., Milewski P., 2014. Przygotowanie opracowania pt. „Identyfikacja i ocena krajobrazów - metodyka oraz główne założenia”, Zadanie 1. Propozycja podstawowej klasyfikacji krajobrazów w oparciu o dotychczasowe opracowania w zakresie regionalizacji fizycznogeograficznej oraz typologii krajobrazów, z uwzględnieniem zróżnicowania geologicznego, morfometrycznego, genezy rzeźby i roślinności potencjalnej oraz zróżnicowania historycznokulturowego, PAN, Instytut Geografii I Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego, Warszawa.
• 8. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Drawsko Pomorskie, 2003. Zespół projektowy: Kozłowski P., Kajetańczyk R., Arciuszkiewicz U., Fojud A., Curanow V., Kozaczuk E., INVEST PLAN, sp. z o.o. Poznań-Czaplinek, Drawsko Pomorskie.
• 9. Szczepanik-Janyszek M., Janyszek S., 2002. Waloryzacja przyrodnicza gminy Drawsko Pomorskie (operat generalny), opracowany na podstawie operatu szczegółowego z zakresu flory i roślinności oraz przyrody nieożywionej i krajobrazu, Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie, Szczecin.
• 10. Szlakiem drawskich grodzisk wczesnośredniowiecznych: turystyczny szlak pieszy na terenie gminy Drawsko Pomorskie i gminy Węgorzyno, 2014. (tekst T. Choroba), Przedsiębiorstwo Poligraficzno-Reklamowe TONGRAF, Piła.
• 11. Szopińska E., Rubaszek J., Raduchowska O., 2016. Ocena krajobrazu - przegląd wybranych metod, Architektura Krajobrazu, 2, vol. 51, 54-71.
• 12. Szulc H., 1988. Morfogenetyczne typy osiedli wiejskich na Pomorzu Zachodnim, Prace Geogr. IGiPZ PAN, 149.
• 13. Szymski A., Rzeszotarska-Pałka M., Pawłowski W., Ignaczak-Felińska J., 2006. Wieś pomorska wczoraj i dziś, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin.
• 14. Audyt krajobrazowy. Materiały z seminarium eksperckiego IM, http://archiwum.mos.gov.pl/artykul/6028_europejska_konwencja_krajobrazowa/25534_audyt_krajobrazowy.html (dostęp 28.08.2017).
• 15. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmacnianiem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. poz. 774, t.j. z 2016 r.).
• 16. Witek M., Witek W., 2010. Gmina Drawsko Pomorskie - Gminny program opieki nad zabytkami na lata 2010–2014. Verbum Szczecin.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).