Ocena klasyfikacji i typologii benchmarkingu z wykorzystaniem warunków poprawności podziału logicznego pojęć

• Autorzy: Szydełko Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.37055/nsz/158799

Warianty tytułu

EN

Assessment of the classification and typology of benchmarking using the conditions of correct logical division of concepts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Liczba rodzajów benchmarkingu przytaczanych w literaturze przedmiotu dowodzi nie tylko dużego zainteresowania badaczy tym zagadnieniem, lecz także nieusystematyzowania zagadnień teoretycznych w obszarze klasyfikacji i typologii benchmarkingu. Podziały benchmarkingu cechuje pewien brak spójności i naruszenie obowiązujących reguł logicznych. Skutkiem tego jest duża liczba jego klasyfikacji i typologii utrudniająca prawidłowe zrozumienie istoty poszczególnych jego rodzajów i wykorzystanie teorii benchmarkingu w praktyce gospodarczej. Celem artykułu było uporządkowanie klasyfikacji i typologii benchmarkingu z zastosowaniem zasad poprawności podziału logicznego pojęć. Wykorzystano dedukcyjne metody pracy naukowej, które pozwoliły na rekonstrukcję wiedzy wywodzącej się z badanej literatury i wyprowadzanie wniosków istotnych do osiągnięcia celu. Ze względu na ograniczenia objętościowe został pokazany mechanizm tworzenia poprawnych podziałów logicznych. Najprostszym podziałem benchmarkingu zapewniającym ex definitione poprawność jest podział dychotomiczny. Opracowano dychotomiczne podziały logiczne benchmarkingu według wybranych kryteriów, tj. podmiotu, branży, przedmiotu, rodzaju danych, stopnia sformalizowania, zewnętrznego wsparcia, częstotliwości oraz relacji między partnerami w benchmarkingu. Biorąc po uwagę dużą liczbę klasyfikacji i typologii benchmarkingu w literaturze przedmiotu, uznano za właściwe wyróżnienie benchmarkingu wewnętrznego i zewnętrznego jako dwóch podstawowych klas. Pozostałe rodzaje benchmarkingu mieszczą się w tych dwóch kategoriach. Benchmarking wewnętrzny i zewnętrzny (podzakresy otrzymane w wyniku podziału logicznego według kryterium podmiotu) można poddać następnym podziałom ze względu na kolejne kryteria podziału, otrzymując wielostopniową klasyfikację lub typologię benchmarkingu. Przedstawione w artykule propozycje uporządkowania zagadnień związanych z rodzajami benchmarkingu mogą przyczynić się do rozwoju teorii benchmarkingu dzięki kształtowaniu prawidłowej wiedzy w tym zakresie.

EN

The number of types and classes of benchmarking cited in the literature proves not only the great interest of researchers in this issue, but also the lack of systematization of theoretical issues in the area of benchmarking classification and typology. The divisions of benchmarking are characterized by a certain inconsistency and violation of the applicable logical rules. As a result, a large number of its classifications and typologies make it difficult to properly understand the essence of its particular types and the use of benchmarking theory in practice. The purpose of this article was to sort out the classification and typology of benchmarking with the use of the principles of correct logical division of concepts. Deductive methods of scientific work were used, which allowed for the reconstruction of knowledge derived from the studied literature and for drawing conclusions relevant to achieving the objective. Due to the article volume limitations, the mechanism of creating correct logical divisions has been shown. The simplest division of benchmarking that ensures correctness ex definitione is a dichotomous one. Dichotomous logical divisions of benchmarking were developed according to selected criteria, i.e. object, industry, subject, type of data, degree of formalization, external support, frequency and relations between partners in benchmarking. Taking into account the large number of benchmarking classifications and typologies in the literature, it was considered appropriate to distinguish internal and external benchmarking as two basic classes. The other types of benchmarking fall into these two categories. Internal and external benchmarking (sub-ranges obtained as a result of a logical division according to the criterion of the object), can be subdivided according to subsequent division criteria, obtaining a multi-level classification or typology of benchmarking. The presented proposals to sort out the issues related to the benchmarking classification and typology may contribute to the development of the benchmarking theory by forming the correct knowledge in this area.

Słowa kluczowe

PL

benchmarking; podział logiczny; klasyfikacja; typologia

EN

benchmarking; logical division; classification; typology

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Nowoczesne Systemy Zarządzania
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 17, nr 4
• Strony: 79--90
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab.

Twórcy

autor

Szydełko Magdalena

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

• https://orcid.org/0000-0002-9661-3519

Bibliografia

• [1] Ajdukiewicz, K., 1975. Logika pragmatyczna, Warszawa: PWN.
• [2] Anand, G., Kodali, R., 2008. Benchmarking the benchmarking models, Benchmarking: An International Journal, nr 15 (3), s. 257-291.
• [3] Bogetoft, P., 2012. Performance Benchmarking: Measuring and Managing Performance, New York: Springer.
• [4] Colom, J. Smerds, R., Kleinhans, S. et al., 1995. The Role of Benchmarking in the Management of Change Process. Some Reflection from Time Guide Project, [w:] Rolstadås, A. (red.), Benchmarking - Theory and Practice, London: Chapman&Hall, s. 51-62.
• [5] Dahlgaard, J. J., Khanji, G. K., Kristensen, K., 2002. Fundamentals of Total Quality Management. Process analysis and improvement, London-New York: Taylor & Francis.
• [6] Karlöf, B., Östblom, S., 1995. Benchmarking - równaj do najlepszych, Warszawa: Biblioteka Menedżera i Bankowca.
• [7] Kowalak, R., 2009. Benchmarking jako metoda zarządzania wspomagająca controlling przedsiębiorstwa, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• [8] Kuźmicz, K.A., 2015. Benchmarking procesowy jako instrument doskonalenia zarządzania uczelnią, Warszawa: Wolters Kluwer.
• [9] Mayle, D., Hinton M., Francis, G., Holloway, J., 2004. What really goes on in the name of benchmarking?, [w:] Neely, A. (red.), Business performance measurement. Theory and practice, Cambridge: Cambridge University Press, s. 211-224.
• [10] Merriam-Webster, 2021, https://www.merriam-webster.com/dictionary/benchmarking (25.07.2022).
• [11] Mohapatra, S., 2012. Information Theory and Best Practices in the IT Industry, New York: Springer.
• [12] Partovi, F. Y., 1994. Determining What to Benchmark: An Analytic Hierarchy Approach, International Journal of Operations & Production Management, nr 14(6), s. 25-39.
• [13] Szydełko, M., 2014, Benchmarking we wspomaganiu monitoringu procesów na tle podejścia procesowego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 343, s. 519-528.
• [14] Szydełko, M., 2015. Ramy koncepcyjne zastosowania benchmarkingu w klastrze, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 399, s. 456-465.
• [15] Szydełko, M., 2020. Uwarunkowania budowania partnerstwa benchmarkingowego przez przedsiębiorstwa tworzące klaster, Rzeszów: OW Politechniki Rzeszowskiej.
• [16] Szydełko, M., Szydełko, Ł., 2013. Benchmarking w podejściu procesowym w przedsiębiorstwie - wybrane zagadnienia, Modern Management Review, nr 18(20), s. 103-111.
• [17] Węgrzyn, A., 2000. Benchmarking. Nowoczesna metoda doskonalenia przedsiębiorstwa, Kluczbork-Wrocław: Antykwa.
• [18] Wireman, T., 2004. Benchmarking Best Practices in Maintenance Management, New York: Industrial Press.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).