Polskie rzeczne okręty wojenne okresu międzywojennego i główne drogi rozwojowe ich konstrukcji

• Autorzy: Prosnak M.

Warianty tytułu

EN

Polish inland fleet warships of the interwar period and the main directions in their evolution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article tries to give a general technical and tactical account of the inland fleet warships of the Polish Navy in the interwar period (1918-1939). Ever since 1923 such warships were designed and produced only in Poland. The warships that were built, as well as the blueprints for those that were never actually completed, provide a good idea of the forms and structural solutions prevalent in warship building of that period. The power units used exclusively all kinds of internal combustion engines (petrol engines, Diesel engines, semi-Diesel engines), which worked on various fuels, including special mixes of liquid fuels; the propellers used included propellers operating in airless tunnels, Hotchkiss internal cone propellers (hydro-jet propulsion) and paddle wheels, as well as - in an experimental phase - cycloidal Voith-Schneider propellers, all kinds of hydro-pulsation propellers, Kort nozzle propellers and worm drive propellers for craft used in marshes. The armament used by the warships consisted mainly of guns and howitzers of the 37-195 mm calibre range in armoured turrets as well as heavy and later also large-calibre machine guns mounted on armoured turrets or on turning bases with shields, tarcze. The weapons used had a fairly wide firing range, which usually combined into a joint system of circular firing range. Typologically the craft included monitors, gunboats, heavy and light armed motorboats, including fast river patrolboats, report motorboats and hydroplanes, as well as river minelayers and minesweepers; work was also being conducted on such new types of craft as mortarboats, landing craft, aircraft transport boats, and anti-aircraft division ships, but due to the outbreak of the Second World War, their construction had to be abandoned. The design standards of the Polish inland fleet warships were relatively high (the designs were copied by foreign engineers), and this made the navy the most modem of Poland’s armed forces.

Słowa kluczowe

PL

okręty; Polska Marynarka Wojenna; XX-lecie międzywojenne

EN

ships; Polish Navy; interwar period

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 47, nr 2
• Strony: 71--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Prosnak M.

• Łódź

Bibliografia

• 1. M. Prosnak: Pierwsza flota wojenna Odrodzonej Polski (1918-1921). „Nautologia” R. XXXIV 1999 nr 3-4 s. 39-50.
• 2. M. Prosnak: Pierwsze okręty wojenne Odrodzonej Polski1918-1921. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” R. XLV 2000 nr 2 s. 63-88.
• 3. M. Kuligiewicz: Okręty których nie zbudowano dla PMW w latach 1919/39.„Morze” R. XIX/XXXIX 1963 nr 1 s. 24.
• 4. P. Zarzycki: Niezrealizowane projekty okrętów dla Flotylli Rzecznej w Pińsku. „Technika Wojskowa” 1995 nr 11 s. 40—44.
• 5. M.Kuligiewicz: Z Dunaju na Wisłę, czyli kutry „austriackie”. „Morze” R. XXIX/XLIX 1973 nr 3 s. 38.
• 6. M.Kuligiewicz: Flotylla Rzeczna. W: J. P e r t e k : Wielkie dni małej floty. Poznań 1987 s. 602-614.
• 7. M.Kuligiewicz: Monitory „gdańskie”. „Morze” R. XXVIII/XLVIII 1972 nr 8 s. 38-39.
• 8. J. Jaźwiński: Poszukiwanie nowego pędnika dla Flotylli Rzecznej. „Nautologia” R. XXVIII 1993 nr 2 s. 23-29.
• 9. S. Kobielski: Polska broń. Broń palna. Wrocław-Warszawa-Kraków- Gdańsk 1975 s. 163-165 ryc. 49, 50 i 51.
• 10. S. Komornicki, T. Bielecki, W. Bigoszewska, A. Jońca: Wojsko polskie 1939-1945. Warszawa 1990 s. 175, 178-179 ryc. 3 i 6.
• 11. O. Laskowski (red.): Encyklopedia Wojskowa. Warszawa 1931-1933 T. I s. 11 i 140-141.
• 12. S. Piaskowski: Okręty Rzeczypospolitej Polskiej 1920-1946. Warszawa 1996 s. 96-97.
• 13. Mała Encyklopedia Wojskowa. Warszawa 1967 T. I s. 71 i 72-74.
• 14. Encyklopedia Techniki Wojskowej. Warszawa 1987 s. 33-38.
• 15. J. Magnuski: Wozy bojowe 1914-1964. Warszawa 1964 s. 68- 69 i 264.
• 16. M. Kochański: Współczesna broń strzelecka. Warszawa 1963 s. 171-172.
• 17. M. Kochański: Broń strzelecka wojsk lądowych. Warszawa 1968 s. 270-272.
• 18. J. Dyskant: Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej1919-1939. Warszawa 1994 s. 130-134.
• 19. J. Dyskant: Okręty rzeczne Polskiej Marynarki Wojennej. „Nautologia” R. XXVIII 1993 nr4 s. 10-17.
• 20. M. Kuligiewicz: Polskie trałowce Rzeczne 1927-1939. „Morze” R. XXX/L 1974 nr 2 s. 11-13 i nr 3 s. 38.
• 21. C. Petalenz : Flotyle rzeczne. „Bellona” R. V 1922 z. 1 s. 40-49.
• 22. M. Kuligiewicz: Monitory „Krakowskie”. „Morze” R. XXX/L 1974 nr 11 s. 38 i nr 12 s. 38.
• 23. I. Sienicki, P. Jędrysik: Polskie monitory rzeczne 1919-1939. „Nautologia” R. XXXIX 1994 nr 1 s. 27-39.
• 24. M. Kuligiewicz: Tajemnice kanonierek typu „Z”. „Morze” R. XXIX/XLIX 1973 nr 7 s. 38.
• 25. K. Strielbickij: „Pińskie kanonierki”pod radziecką banderą. „Okręty Wojenne” 1992 nr 4-6 s. 50-54.
• 26. J. Dyskant: Oddział Wydzielony „ Wisła ”. Warszawa 1982 s. 41—44.
• 27. J. Dyskant: Wojenne flotylle wiślane 1918-1939. Warszawa 1997 s. 185-192 i 242.
• 28. M. Kuligiewicz: Okręty których nie zbudowano w latach 1919-1939 dla Polskiej Marynarki Wojennej. „Morze” R. XIX/XXXIX 1963 Nr 3 s. 23.