Wybrane uwarunkowania eksploatacyjne i energetyczne autobusów elektrycznych i trolejbusów

• Autorzy: Bartłomiejczyk Mikołaj , Połom Marcin

Warianty tytułu

Selected operational and energy factors of electric buses and trolleybuses

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono często pomijaną kwestię wpływu reżimu pracy pojazdów elektrycznych w transporcie miejskim na zużycie energii elektrycznej na cele nietrakcyjne. Nowoczesna komunikacja miejska obsługiwana rozwiniętymi technologicznie pojazdami wiąże się z eksploatacją klimatyzatorów, rozbudowanej informacji pasażerskiej czy automatów biletowych. Kongestia i znaczne opóźnienia w ruchu pojazdów elektrycznych mogą przyczynić się do wzrostu zużycia energii elektrycznej na cele nietrakcyjne, a ponadto brak punktualności przyjazdu na pętle końcowe, skutkować może brakiem możliwości pełnego naładowania baterii pokładowych i ich nadmiernym, przedwczesnym zużyciem. Przeanalizowano także najczęściej stosowane technologie zasobników energii z punktu widzenia żywotności baterii oraz konieczności ich wymiany. Na podstawie badań w transporcie miejskim Gdyni wykazano, że trolejbusy mogą stanowić alternatywę dla elektryfikacji linii autobusowych, w szczególności ze względu na konieczność bezawaryjnej obsługi nietrakcyjnego wyposażenia pojazdów. Nowoczesne trolejbusy bateryjne wymagają pokrycia trasy infrastrukturą trakcyjną jedynie w 25-35%. W artykule wykazano, że najmniej efektywne rozwiązanie ze względu na badane zjawisko, stanowi autobus elektryczny z ładowaniem nocnym w zajezdni.

EN

The article presents the often overlooked issue of the impact of the electric vehicle work regime in urban transport on electricity consumption for non-traction purposes. Modern public transport supported by technologically advanced vehicles is associated with the operation of air conditioners, extensive passenger information and ticket machines. Congestion and significant delays in the traffic of electric vehicles may result in an increase in electricity consumption for non-traction purposes, and in addition, the lack of punctuality in arrival at the end loops may result in the inability to fully charge the on-board batteries and their excessive, premature wear. The most commonly used energy storage technologies have also been analyzed in reference to the battery life and the need to replace them. Based on research in the Gdynia’s city transport, it has been shown that trolleybuses can be an alternative to the electrification of bus lines, in particular due to the need for failurefree operation of non-traction vehicle equipment. Modern battery trolleybuses require only 25–35% of the route to be covered with traction infrastructure. The study showed that the least effective solution in terms of the studied phenomenon is an electric bus with depot charging at night.

Słowa kluczowe

PL

autobus elektryczny; trolejbus; baterie pokładowe; zużycie energii; zużycie nietrakcyjne; starzenie baterii

EN

electric bus; trolleybus; on-board batteries; energy consumption; non-traction energy consumption; battery aging

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 8
• Strony: 28--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fot., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bartłomiejczyk Mikołaj

• Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki, Katedra Inżynierii Elektrycznej Transportu, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Połom Marcin

• Uniwersytet Gdański, Wydział nauk Społecznych, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Rozwoju Regionalnego, ul. Jana Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk

Bibliografia

• 1. Połom M., E-revolution in post-communist country? A critical review of electric public transport development in Poland, “Energy Research and Social Science”, 80, 102227, 2021.
• 2. Hadjikan E., eBusSIM – Softwareanwendung zur Betriebssimulation von Elektrobussen, Praca dyplomowa inżynierska, Fahchhochschule Bern, 2022.
• 3. Beyeler M., Alterungsoptimierte Batteriebewirtschaftung mithilfe von Open Source Simulation, praca dyplomowa magisterska, Fahchhochschule Bern, 2022.
• 4. Połom M., Wiśniewski P., Implementing Electromobility in Public Transport in Poland in 1990–2020. A Review of Experiences and Evaluation of the Current Development Directions, “Sustainability”, 13(7), 4009, 2021.
• 5. Bartłomiejczyk M., Trolejbusy z bateryjnym źródłem zasilania trakcyjnego prekursorem dynamicznego ładowania pojazdów elektrycznych, „Wiadomości Elektrotechniczne”, 2018, 86(3).
• 6. Bartłomiejczyk M., Połom M., Sustainable use of the catenary by trolleybuses with auxiliary power sources on the example of Gdynia, “Infrastructures”, 2021, 6(4).
• 7. Połom M., Technology Development and Spatial Diffusion of Auxiliary Power Sources in Trolleybuses in European Countries, “Energies”, 2021, 14(11), 3040.
• 8. Bartłomiejczyk M., Połom M., Jakimovska K., Jarzębowicz L., Economic benefits of dynamic charging of electric buses, Transport for Today’s Society, 2021.
• 9. Bartłomiejczyk M., Połom M., Droga do rozwoju elektromobilności w czeskiej Pradze: od autobusów elektrycznych do… trolejbusów?,„Autobusy”, 2019, nr 6.
• 10. Bartłomiejczyk M., Kołacz R., The reduction of auxiliaries power demand: The challenge for electromobility in public transportation, “Journal of Cleaner Production”, 2020, 252.
• 11. Bartłomiejczyk M., Połom M., Dynamic charging of electric buses as a way to reduce investment risks of urban transport system electrification, International Conference TRANSBALTICA: Transportation Science and Technology, Springer, Cham. 2021.
• 12. Bartłomiejczyk M., Połom M., Possibilities for developing electromobility by using autonomously powered trolleybuses based on the example of Gdynia, “Energies”, 2021, 14(10).
• 13. https://gs24.pl/szczecinskie-elektryczne-autobusy-nie-saogrzewane-z-czego-wynika-ten-problem-czy-przez-to-niezobaczymy-ich-na-miescie/ar/c1–15954487?utm_source=facebo o k . c o m & u t m _ m e d i u m = g s 2 4 & u t m _ c o n t e n t = wiadomosci-szczecin&utm_campaign=szczecinskieelektryczne-autobusy-nie-sa-ogrzewane-z-czego-wynika-tenproblem- czy-przez-to-nie-zobaczymy-ich-na-miescie&fbclid=I wAR20Eg0vcXeZeUql1rp1lGZi6By9DhagBY_qGDm9_CwvYHoiP4EsSKjtavE (dostęp: 5.08.2022).
• 14. https://www.o2.pl/informacje/dymiacy-autobus-wkatowicach-slowacy-sie-z-nas-smieja-6718489486256992a(dostęp: 5.08.2022)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).