Jak młody może być zabytek? Przesłanki normatywne do stwierdzania „dawności” zabytków nieruchomych

Świdrak, Marek

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Jak młody może być zabytek? Przesłanki normatywne do stwierdzania „dawności” zabytków nieruchomych

Autorzy

Świdrak Marek

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

How young can a monument be? The normative premises of stating the "validity" of immovable monuments

Języki publikacji

Abstrakty

Celem artykułu jest odpowiedź na problem określenia charakteru prawnego wymogu czasowego dla potencjalnych Zabytków Historycznych. Większość artykułów, które odnosiły się do tego zagadnienia, postulowała określenie stylowej / technicznej aktualności obiektu opartej na "dowodzeniu historii", podczas gdy inne sugerowały brak podstaw do oddzielenia horyzontu czasowego od potencjalnego zabytku. Wychodząc poza te zagadnienia, niniejszy artykuł przedstawia analizę prawnej definicji Zabytków w połączeniu z definicją współczesnych dóbr kultury podaną w Ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym. Analiza porównawcza tych definicji prawnych prowadzi do założenia, że ustawodawca podał alternatywną, bardziej jednoznaczną podstawę do oceny, czy przedmiot jest wystarczająco stary, aby można go było umieścić w rejestrze zabytków.

The aim of the article is to answer the problem of determining the nature of the legal requirement of temporal remoteness put upon potential Historic Monuments. Most of the papers that referred to the issue offered an understanding relying on determining stylistic/technical topicality of a property relying on the phrase „an evidence of a past period”, whereas some others suggested that there is no basis for expecting a temporal remoteness from a potential Historic Monument. Going beyond those commentaries this paper presents an analysis of the legal definition of Historic Monuments in conjuction with the definition of Contemporary Cultural Goods given in the Land-use Planning Act. A comparative analysis of those legal definitions leads to assuption that the legislator gave an alternative and more unequivocal basis for appraising whether a property is old enough to be listed on the Historic Monuments Register, which is to investigate whether the property is an achievement of a late generation.

Słowa kluczowe

współczesne dobra kultury praktyka konserwatorów zabytków w Polsce polska ustawa o ochronie zabytków minimalny wiek zabytku proces wpisu zabytków do rejestru

historic monuments register listing process minimum age of a historic monument Polish historic monuments preservation act historic monuments officers’ practice in Poland contemporary cultural goods

Wydawca

Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS
Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Czasopismo

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Rocznik

2017

Tom

Nr 3

Strony

87--94

Opis fizyczny

Bibliogr. 30 poz., tab.

Twórcy

autor

Świdrak Marek

Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

1. „Biuletyn Komisji Sejmowych”, nr 1425/IV, Komisja Kultury i Środków Przekazu, nr. 68.
2. Affelt W., O wartościowości architektury przemysłowej (i nie tylko…), [w:] Wartościowanie w ochronie i konserwacji zabytkow, (red.) B. Szmygin, Warszawa – Lublin 2012.
3. Białoskórski P., Szlenk-Dziubek D., Rozenau-Rybowicz A., Atlas dóbr kultury współczesnej województwa małopolskiego, Kraków 2009.
4. Bogdanowska M., BROŃMY KRAKOWA PRZED BURZYMURKAMI czyli internetowe portale obywatelskie a ochrona zabytkowej przestrzeni publicznej Krakowa, „Biuletyn Informacyjny PKN ICOMOS”, nr 4, 2009.
5. Buczek G., Dobra kultury współczesnej i ich ochrona w lokalnej polityce przestrzennej i w prawie miejscowym. Cz. 1. Definicja i kryteria identyfikacji, „Urbanista”, 2005, nr 11.
6. Buczek G., Dobra kultury współczesnej i ich ochrona w lokalnej polityce przestrzennej i w prawie miejscowym. Cz. 2 Ustalenia w studium uikzp gminy, „Urbanista”, 2005, nr 12.
7. Buczek G., Dobra kultury współczesnej i ich ochrona w lokalnej polityce przestrzennej i w prawie miejscowym. Cz. 3 Ustalenia dotyczące ochrony dóbr kultury współczesnej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, „Urbanista”, 2006, nr 1.
8. Bukal G., Produkcja zabytków jako problem konserwatorski (przykład Gdańska), [w:] Współczesne problemy teorii konserwatorskiej w Polsce, (red.) B. Szmygin, Warszawa–Lublin 2008.
9. Dekret Rady Regencyjnej z dnia 31 października 1918 roku o opiece nad zabytkami sztuki i kultury (Dz.U. 1918 nr 16 poz. 36).
10. Jagielska-Burduk A., Zabytek ruchomy, Warszawa 2011.
11. Kowalski W., Prawna problematyka konserwacji zabytków, [w:] Współczesne problemy teorii konserwacji w Polsce, (red.) B. Szmygin, Warszawa – Lublin 2008.
12. Kowalski W., Prawno-autorskie aspekty ochrony dziedzictwa kulturowego, [w:] Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2, (red.) A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański, Poznań 2013.
13. Kowalski W., Wartość jako kryterium kwalifikacyjne zabytku w prawie wewnętrznym i międzynarodowym, [w:] Systemy wartościowania dziedzictwa: stan ba¬dań i problemy, (red.) B. Szmygin, Lublin–Warszawa 2015.
14. Krawczyk J., Kryteria i metody wartościowania zabytków architektury, [w:] Wartościowanie zabytków architek¬tury, (red.) B. Szmygin, Warszawa 2013.
15. Lewicki J., Ochrona architektury z 2 połowy XX wieku w Polsce. Teoria i praktyka konserwatorska, [w:] Zabytki drugiej połowy XX wieku – waloryzacja, ochrona, konserwacja, (red.) B. Szmygin, J. Haspel, Warszawa–Berlin 2010.
16. Lewicki J., Ochrona architektury z 2 połowy XX wieku w Polsce. Teoria i praktyka konserwatorska, [w:] Zabytki drugiej połowy XX wieku – waloryzacja, ochrona, konserwacja, (red.) B. Szmygin, J. Haspel, Warszawa–Berlin 2010.
17. Mącik H., Miasteczko Akademickie w Lublinie – próba wstępnej charakterystyki potrzeby i problemów ochrony, [w:] Zabytki drugiej połowy XX wieku – waloryzacja, ochrona, konserwacja, (red.) B. Szmygin, J. Haspel, Warszawa–Berlin 2010.
18. National Register Criteria for Evaluation (Washington, D. C., U.S. Department of the Interior. https://www.nps.gov/nr/publications/bulletins/nrb34/nrb34_6.htm) (dostęp: 02.02.2017)
19. Pawłowska K., O wartości zabytków, [w:] M. Swaryczewska, K. Pawłowska, Ochrona dziedzictwa kulturowego. Zarządzanie i partycy¬pacja społeczna, Kraków 2002.
20. Pruszyński J., Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna, t. 1, Kraków 2001.
21. Purchla J., Dziedzictwo kulturowe, [w:] Kultura a rozwój, (red.) J. Hausner, A. Karwinska, J. Purchla, Warszawa 2013.
22. Rouba B., Teoria w praktyce polskiej ochrony, konserwacji i restauracji dziedzictwa kultury, [w:] Współczesne problemy teorii konserwatorskiej w Polsce, (red.) B. Szmygin, Lublin–Warszawa 2008.
23. Rymaszewski B., Polska ochrona zabytków, Warszawa 2005.
24. Siwek A., Między zabytkiem, a dobrem kultury współczesnej, „Kurier Konserwatorski”, nr 10, 2011.
25. Szmygin B., Kształtowanie koncepcji zabytku i doktryny konserwatorskiej w Polsce w XX wieku, Lublin 2000.
26. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. 2014 nr 0 poz. 1446).
27. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. (t.j. Dz.U. 2016 nr 0 poz. 23).
28. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U.2017.0.1073).
29. Witwicki M., Kryteria oceny wartości zabytkowej obiektow architektury jako podstawa wpisu do rejestru zabytkow, „Ochrona Zabytkow”, 2007, nr 1.
30. Zeidler K., Prawo ochrony dzie¬dzictwa kultury, Warszawa 2007.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-d6fe2d9f-cca6-48fd-b94f-5bbe234b4aba