Ogrody Działkowe (ROD) w przestrzeni dużego miasta. Przykład Łodzi

• Autorzy: Szkup R. , Pytel S.

Warianty tytułu

EN

Allotment Garden in the big city. Case study of Łódź

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rodzinne Ogrody Działkowe (ROD) stanowią miejsce wypoczynku mieszkańców dużych miast. W szczycie popularności – w końcu lat 80-tych XX w., udział Rodzinnych Ogrodów Działkowych w powierzchni dużych miast Polski sięgał od 2 do 5%, co świadczy o znaczącej roli jaką ogrody odgrywały w ich strukturze. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie lokalizacji Rodzinnych Ogrodów Działkowych w przestrzeni współczesnego wielkiego miasta (w tym przypadku Łodzi) oraz analiza otoczenia (sąsiedztwa) ogrodów, jako jednego z ważniejszych parametrów opisujących położenie dowolnego obiektu w przestrzeni miejskiej.

EN

Family Allotment Gardens are a place of recreation for residents of large cities. At the peak of its popularity, in the late 80s of the twentieth century, Family Allotment Gardens covered from 2 to 5%of the area of large cities in Poland which reflects the significant role they played in their spatial structure. The paper has two purposes: to present the location of the Family Allotment Gardens in the urban space of the contemporary large city (on the example of Łódź) and to analyse the environment (neighbourhood) of allotment gardens as one of the most important parameters that describe the location of any object in the urban space.

Słowa kluczowe

PL

Rodzinne Ogrody Działkowe; ROD; Łódź; lokalizacja ogrodów działkowych; otoczenie ogrodów działkowych; sąsiedztwo ogrodów działkowych

EN

Family Allotment Gardens; Łódź; location of allotment gardens; environment of allotment gardens; neighbour-hood of allotment gardens

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 32
• Strony: 109--124
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Szkup R.

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Łódź, Polska

autor

Pytel S.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Polska

Bibliografia

• Acton, L., 2010: Allotment Gardens: A Reflection of History, Heritage, Community and Self, www.pia-journal.co.uk (11.09.2012 r.)
• Bartolomei L., Corkery L., Judd, B., Thompson S., 2003: A Bountiful Harvest: Community gardens and neighbourhood renewal in Waterloo, University of New South Wales, Sydney.
• Bonny E., 2010: The landscape and culture of allotments: a study in Hornchurch, Essex http://scgrg.org/wp-content/uploads/2012/02/Landscape-and-culture-of-allotments.pdf (21.01.2013 r.)
• Breuste J., 2010: Allotment gardens as part of urban green infrastructure: actual trends and perspectives in Central Europe. In: Müller, N., Werner, P. and Kelcey, J. (eds.). Urban Biodiversity and Design – Implementing the Convention on Biological Diversity in Towns and Cities. Wiley-Blackwell, Oxford.
• Bromek K., 1975: Struktura przestrzenna aglomeracji Krakowa. Folia Geographica, Seria Geographica Oeconomica Vol. 8, PWN, Kraków.
• Chmielewski T., Myga-Piątek U., Solon J., 2015: Typologia aktualnych krajobrazów Polski. Przegląd Geograficzny, Nr 87, z. 3, IGiPZ PAN, Warszawa: 377-408.
• Crouch D., 2003: The Art of Allotments, Publisher: Five Leaves Publications.
• Crouch D., Ward C., 2007: The Allotment: Its Landscape and Culture, Five Leafs Publications, Nottingham.
• Czarnecki W., 1968: Krajobraz i tereny zielone [w:] Planowanie miast i osiedli. T. 3. PWN Warszawa – Poznań.
• Duś E., 1980: Ogrodnictwo działkowe jako forma rehabilitacji dla środowiska [w:] Przeobrażenia środowiska geograficznego w obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych. Materiały VII Sympozjum Polsko-Czechosłowackiego, Katowice – Kozubnik: 156-163.
• Duś E., 1986: Ogrody działkowe w użytkowaniu i funkcjonowaniu przestrzeni GOP. Maszynopis rozprawy doktorskiej, Instytut Geografii UJ Kraków.
• Duś E., 1987: Żywicielska funkcja ogrodów działkowych, w: Materiały 36 Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geograficznego (część II), Sosnowiec: 37-38.
• Duś E., 1990: Ogrodnictwo działkowe w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, Geographia. Studia et Dissertationes, 14, Katowice: 93-117.
• Duś E., 1992: Użytkowanie ogrodów działkowych w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Geographia. Studia et Dissertationes, 16, Katowice: 135-148.
• Duś E., 1993a: Ogrody działkowe w krajobrazie obszarów miejsko-przemysłowych [w:] Ekologia krajobrazu w badaniach Terytorialnych Systemów Rekreacyjnych, Poznań: 39-42.
• Duś E., 1993b: Tendencje zmian w rolniczym użytkowaniu ogrodów działkowych w świetle zagrożeń ekologicznych, w: Rolnictwo na obszarach wielofunkcyjnych. Materiały X Ogólnopolskiego seminarium geograficzno-rolniczego, Kielce: 35-41.
• Duś E., 1996: Przeszłość i współczesny stan ogrodnictwa działkowego w Chorzowie, Zeszyty Chorzowskie, 1, Muzeum w Chorzowie, Chorzów: 135-151.
• Duś E., 2011: Rola i miejsce ogrodów działkowych w przestrzeni miejskiej. Geographia. Studia et Dissertationes, T. 33, Katowice: 79-100.
• Duś E., 2015: Recreational use and health functions of allotments gardens in the Katowice conurbation, Poland; Environmental & Socioeconomic Studies. Volume 2, Issue 2, Pages 16-25, ISSN (Online) 2354-0079, DOI: 10.1515/environ-2015-0034.
• Dymek D., 2014: Rodzinne ogrody działkowe w świetle nowej ustawy, w: Kierunki zmian terenów zieleni w miastach (red.): Kosmala M., Wyd. PZI i TS Oddział w Toruniu, Toruń: 117-125.
• Dymek D., 2015: Fenomen "sztucznie" użytkowanych działek jako konsekwencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2012 r. [w:] Fenomen miejsca – w poszukiwaniu tożsamości krajobrazu (red.): U. Myga-Piątek, J. Plit, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 29: 135-142.
• Jakóbczyk-Gryszkiewicz J., Dyba W., Marcińczak Sz., Tanaś S., 2008: Zagospodarowanie terenów rekreacyjnych Łodzi. Plan, perspektywy, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, ss. 126.
• Kosmala M., Kamińska M., 2013: O działkach i parkach – działkowcy Torunia i Warszawy [w:] Ogrody działkowe w miastach – bariera czy wartość? (red.): M. Kosmala, Wyd. PZI i TS Oddział w Toruniu, Toruń: 107-117.
• Kronika ROD „Polanka”, archiwum ROD, niepublikowane.
• Lawson, L.J., 2005: City Bountiful: A century of Community Gardening in America. London, UK: University of California Press.
• Liszewski S., 1978: Tereny miejskie. Podział i klasyfikacja, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica”, ZNUŁ, Nauki Mat.-Przyr., II, z. 21.
• Liszewski S. (red), 2002: Atlas miasta Łodzi, ŁTN, Łódź.
• Luchter B., 1990: Przestrzenne związki użytkowania ziemi w Krakowie. Dokumentacja Geograficzna 3-4: 1-92.
• Macke H., 1978: Ogrody działkowe Łodzi i regionu łódzkiego 1906-1976, Wojewódzki Zarząd Pracowniczych Ogrodów Działkowych w Łodzi i Krajowa Agencja Wydawnicza, oddział w Łodzi.
• Matczak A., Szkup R., 2010: Społeczna funkcja rodzinnych ogrodów działkowych (ROD). Przykład ROD w Łodzi [w:] ”Stare i nowe” problemy badawcze geografii społeczno-ekonomicznej (red.): S. Sitek. PTG, UŚ, Sosnowiec.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2010: Tradycja ogrodów działkowych w Polsce. Novae Res – Wydawnictwo Innowacyjne, Gdynia.
• Pokorski J., Siwiec S., 1969: Kształtowanie terenów zieleni. WSiP, Warszawa.
• Ptaszycka A., 1950: Przestrzenie zielone w miastach. LSW, Poznań.
• Romanowski H., 2012: Uwagi o architekturze ogrodów działkowych, Czasopismo Techniczne. Architektura, z. 19, rok 109.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Dz. U. 2001, nr 38 poz. 454
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi. 2010, przyjęte uchwałą nr XCIX/1826/10 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 27 października 2010 r.
• Szkup R., 2013: Użytkowanie rodzinnych ogrodów działkowych (ROD) przez społeczność wielkomiejską. Przykład Łodzi. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Turner B., Henryks J., 2012: A Study of the Demand for Community Gardens and their Benefits for the ACT Community http://www.actpla.act.gov.au (29.05.2013 r.)
• Wycichowska B., 2008: Przegląd działań w zakresie ochrony i kształtowania zieleni zabytkowej miasta Łodzi [w:] Problemy środowiska przyrodniczego miasta. Problemy Ekologii Krajobrazu Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań: 65-78.
• Wycichowska B., 2012: Zielone miasto – idea z rzeczywistość. Przykład Łodzi [w:] Zieleń osiedlowa – stan obecny i wskazania do poprawy, Toruń: 115-127.
• Wycichowska B., 2013: Przesądzona zmiana polityki państwa z zakresie ogrodnictwa działkowego [w:] Ogrody działkowe w miastach – bariera czy wartość? (red.): M. Kosmala, Wyd. PZI i TS Oddział w Toruniu, Toruń: 44-48.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).